Meta: Shpresojmë që BE të hapë negociatat
Presidenti i Republikës, Ilir Meta, shprehet optimist për anëtarësimin e Shqipërisë në BE, pas rekomandimit pozitiv që vendi mori dhe reformave të realizuara në katër vitet e fundit. Në një intervistë të dhënë për gazetën italiane “La Stampa”, kreu i shtetit ka deklaruar se integrimi, jo vetëm i Shqipërisë, por i gjithë Ballkanit Perëndimor, është jetik për të gjithë rajonin dhe vetë Europën.
President, në ç’pikë është procesi i anëtarësimit të Shqipërisë në Bashkimin Europian dhe në ç’pikë janë reformat që keni ndërmarrë?
Pas rekomandimit pozitiv të Komisionit Europian për hapjen e negociatave për anëtarësim, pas zgjedhjeve tona të përgjithshme dhe qeverisë, filluam zbatimin e Reformës së re të Drejtësisë. Tani shpresojmë që vendimi i BE- së për të hapur negociatat do të vijë sa më shpejt. Pse është e rëndësishme për Shqipërinë të hyjë në Europë? Sepse ne jemi europianë, ne jemi një vend dhe një popull europian. Për shumë dekada kemi qenë një nga vendet më të izoluara në botë dhe natyrisht më të izoluarit në Europë. Aspiratat e vendit për një të ardhme europiane është ende shumë e fortë dhe popullore. Ne dëshirojmë një të ardhme prosperiteti dhe paqeje për Shqipërinë, por edhe për të gjithë rajonin, dhe e vetmja gjë që mund të na bashkojë në bashkëpunimin e ardhshëm është perspektiva e përbashkët europiane. Europa është perspektiva e përbashkët e të gjitha vendeve të rajonit. Nëse kjo perspektivë do të dështonte, vendet tona do të zhyteshin si në të kaluarën në problemet e vjetra të nacionalizmit dhe kufijtë mes shteteve, duke u kthyer në një të kaluar që nuk ishte aq paqësore. Ky argument dëshmon edhe rëndësinë e zgjerimit të Bashkimit Europian dhe të integrimit tonë.
Sipas një studimi të Transparency International të vitit 2016, Shqipëria është e treta në Europë për shkallën e korrupsionit të klasës së saj politike. Çfarë po bëni konkretisht dhe çfarë në veçanti në lidhje me korrupsionin?
Unë besoj se korrupsioni duhet të luftohet përmes sistemit gjyqësor të vendit. Për këtë arsye, sistemi gjyqësor duhet të jetë me integritet dhe i besueshëm. Dhe reforma jonë filloi nga verifikimi i figurave të sistemit të drejtësisë, prokurorëve, zëvendësprokurorëve, gjyqtarëve. Është një reformë e fortë që shkon në drejtim të transparencës dhe mbështetet fuqishëm nga Bashkimi Europian dhe Shtetet e Bashkuara, por dhe nga shoqëria civile e mediat. Ne shpresojmë që me zbatimin e verifikimit, tashmë të filluar, së shpejti do të kemi institucione të forta dhe të besueshme në luftën kundër korrupsionit dhe aktiviteteve të paligjshme në vend. Në këtë mënyrë, jo vetëm që do të forcojmë ligjin dhe institucionet, por gjithashtu do të krijojmë një mjedis të mirë biznesi për investimet e huaja.
Çfarë po bën Shqipëria për të mbajtur nën kontroll rizgjimin fetar me vokacion xhihadist?
Së pari, fenomeni i radikalizimit të të rinjve nuk ka të bëjë vetëm me vendet ku jetojnë myslimanët. Është një fenomen që po zgjerohet edhe në vendet shumë të zhvilluara të BE- së. Ne jemi në një moment të rëndësishëm, në të cilin ndodhin fakte dhe keqdashje për ata që duan të përdorin fenë për qëllime të tjera. Por unë mendoj se Shqipëria nuk është vendi ku kjo dukuri është shqetësuese. Kemi një harmoni dhe bashkëjetesë fetare që na dallon, por kjo harmoni dhe bashkëjetesë duhet të ruhen në të ardhmen me përkushtim, sepse nuk është një dhuratë e garantuar përgjithmonë. Presim që dikush që do të përpiqet ta sulmojë këtë bashkëjetesë, por ne gjithashtu e dimë se kjo është një bashkëjetesë e fortë dhe e qëndrueshme. Me pak fjalë, nuk vërej shqetësime serioze. Është e qartë se kemi një bashkëpunim të madh në luftën kundër terrorizmit, veçanërisht me Italinë. Ne e dimë se siguria juaj është siguria jonë dhe se terrorizmi nuk është problem i kufizuar në zonën e Adriatikut, por i përhapur në të gjithë Mesdheun, është një fenomen i ri që u rrit shumë mbas “pranverave arabe”. Është një provë e rëndësishme e BE- së për stabilitetin e rajoneve fqinje.