Panorama (Albania)

Marrëdhëni­a e kompozitor­ëve me gatimin

-

CIOACHINO ROSSINI: TË HASH, DASHUROSH, KËNDOSH DHE TË TRESËSH... KJO ËSHTË JETA! Në pritje të zierjes së orizit që kishte porositur në një restorant të Venecias, Rossini shkroi arien "Di Tanti Palpiti". Pas shfaqjes së parë më 1813- n, në Teatrin "La Feniçe" në Venecia u bë aria më e famshme në të gjithë Europën, me nofkën "Aria e orizit".

"Nuk njoh ndonjë angazhim më të mirë sesa të ngrënit, pra, të hash vërtet. Oreksi është për stomakun ajo çka dashuria është për shpirtin. Stomaku është dirigjenti i orkestrës së madhe të pasioneve tona". Kompozitor­i, përveçse ishte një nga emrat më të rëndësishë­m të krijimit të muzikës, kishte pasion kulinarinë. Do të ishte bërë një nga degustuesi­t më të famshëm nëse nuk do të kishte dominuar gjeniu muzikant. Nuk ishte vetëm Rossini kompozitor­i që pati marrëdhëni­e të ngushtë me kuzhinën. Shumë prej tyre krijuan receta për vete e për miqtë që ende sot i gjejmë nëpër restorante­t ( kryesisht italiane) e që kanë marrë emrat e krijuesve. Një nga "veprat" e kompozitor­it të "Berberit të Seviljes" është edhe sallata "Rossini". Më e famshme se sallata është mishi. Maxhordomi i shtëpisë së tij e mbajti të fshehtë për një kohë të gjatë prerjen e mishit që bënte kompozitor­i...

SALLATA "ROSSINI" Përdorni vaj ulliri nga zona e Provencës, në Francë, përziejeni me mustardë angleze, uthull franceze, pak limon, piper të zi, kripë dhe trazojini mirë të gjitha. Shtoni pak tartuf të prerë në feta shumë të holla. Tartufi i jep kësaj pjate dozën e duhur për të të çuar në ekstazë! GIACOMO PUCCINI, I URITURI I

PËRJETSHËM! "Të hash, të dashurosh, të këndosh dhe të arrish të tresësh... këto janë katër aktet e operës komike që quhet jetë", këtë pohonte Rossini, por e mbështeste po aq edhe kolegu i tij, Puccini. Në fakt, "sfida" e vërtetë mes të dyve luhet pikërisht në kuzhinë. Jo mbi nota e kom p o z i m e , por mbi përbërës, pjata e teknika të këtij lloji. Bianucci ka realizuar një botim të titulluar "Ju bëftë mirë, mjeshtër!", recetat e Puccini- t janë disa shënime udhëtimesh të mbledhura nga vendet që ai vizitonte. Ky nuk është i vetmi botim rreth temës që mban emrin e Puccini- t. Mauro Lubrani i ka kushtuar një tjetër libër pasioneve të mjeshtrit në tryezë. Edhe nëse i mungonin paratë, në rini, aq i dhënë sa ç'ishte pas shijes së mirë, sajonte pjata të shijshme që kanë ngelur ende sot në traditën italiane. Ravanelit "Puccini" janë ende sot shumë të famshme në zonën e Toskanës. "Në mbrëmje, kur kam para, shkoj në restorant, por kalojnë edhe net të tëra kur pi ponç në shtëpi, ha keq dhe e mbush barkun me supëra". Pas krizës ekonomike, Puccini e zhvilloi pasionin e tij për ushqimin duke e plotësuar edhe me njohuritë e shijen për verën e zgjedhur. Thuhet se autori i "Boheme", "Toskës" dhe "Madame Butterfly", shkonte shpesh në një konvent të zonës së tij për të takuar motër Anxhelikën. Pas kësaj vizite, ajo e dinte mirë që fshihej vetëm dëshira e tij për të ngrënë fasulet e saj të shijshme, siç dinte t'i gatuante vetëm ajo! GIUSEPPE VERDI DHE KUZHINA E RAFINUAR

Ndryshe nga dy kolegët e tjerë, Verdi nuk kërkonte sasi në pjatat që kishte përpara, por donte të ishin të rafinuara. Ishte gjithnjë shumë kërkues dhe ndërhynte vetë te kuzhinierë­t që pjata të realizohej gjithnjë sipas udhëzimeve të tij. Çdo vakt e konsideron­te vepër arti dhe nuk bënte asnjë ditë përjashtim!

Pasioni i Giuseppe Verdi- t për kuzhinën dhe tryezën e shtruar mirë, vjen nga origjina e tij, Emilia. Ai bënte kërkime të vazhdueshm­e për t'i zhvilluar dijet e tij në këtë fushë.

Merrej qoftë me pjatat e thjeshta, por me përbërës të pasur, ashtu edhe me ato të rafinuarat që kërkonin teknika më të kujdesshme. Për ta dëshmuar këtë janë letrat e shumta të mjeshtrit që ai vetë ia dërgonte Giuseppina Strepponi- t. Në to i kuronte sugjerime recetash e i tregonte anekdota gatimi. Verdi organizont­e shpesh darka me të ftuar ku përbërësit e preferuar ishin sallamet dhe djathërat tipikë të zonës së tij. Disa shefa me famë botërore, si francezi Henry Paul Pellaprat, i ka kushtuar mjeshtrit orizin e famshëm me kërpudha, shparguj dhe proshutë të pjekur. Mes recetave të frymëzuara nga Verdi janë edhe "Spageti alla Traviata", me bazë domatesh dhe borziloku të freskët. Tipari dallues i Verdit ishte gëzimi që merrte nga kënaqësia e të ftuarve, ndërsa hanin ushqimet që u kishte shtruar. Kjo ishte shumë e rëndësishm­e për të. Më shumë sesa t'i shijonte vetë, donte t'i shijonin të tjerët. Edhe ai bashkohej në këtë pikë me kompozitor­ët e tjerë: vaktet duhet të ishin një vepër arti!

 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??

Newspapers in Albanian

Newspapers from Albania