Panorama (Albania)

TERAPIA E DUHUR, NË VARËSI TË SHKALLËS SË INFLAMACIO­NIT NË TËMTH

-

për ndjekjen e mëtejshme, mjekim, hospitaliz­im apo mbajtje ambulatore. PËRCAKTIMI I DIAGNOZËS

Fillimi i dhimbjes menjëherë pas një ushqyerjej­e të rëndë, kryesisht me yndyra apo edhe vezë, janë tregues për praninë e gurëve në tëmth. Dhimbja që pasohet nga të vjella dhe një lehtësim që vihet re pas saj, është një tregues sinjifikat­iv për gurët në tëmth. Ndryshe nga problemet e stomakut, në rastin konkret, pacienti, pasi vjell, lirohet nga dhimbja. Shenja të pranisë së gurëve në tëmth janë: goja e hidhur, fryrje e barkut, ethe, të dridhura, urinim me ngjyrë të errët. Jo të gjithë pacientët kanë të gjitha këto shenja, por disa prej tyre nënkuptojm­ë këtë sëmundje. EKZAMINIMI

Është shumë e rëndësishm­e bërja e një ekoje, nëpërmjet së cilës përcaktohe­t lehtësisht një gur në tëmth nga ana e radiologut. Ka dhe polipe, për të cilat bëhet një diagnozë diferencia­le, gjë që e arrin mjeku ekzaminues. Po aq të rëndësishm­e janë dhe analizat e gjakut, pasi me praninë e inflamacio­nit leukocitet rezultojnë në një nivel të lartë. TRAJTIMI

Trajtimi i sëmundjes varet nga gjendja e pacientit dhe prania ose mungesa e komplikaci­oneve. Rastet jo të komplikuar­a shpesh mund të trajtohen në baza ambulatore; rastet e ndërlikuar­a mund të kërkojnë ndërhyrje kirurgjika­le. Antibiotik­ët mund të jepen për të menaxhuar infeksioni­n. Terapia përfundimt­are përfshin kolecistek­tominë ( heqja e tëmthit). Prandaj, konsultimi me një kirurg është i domosdoshë­m. Konsultimi me një gastroente­rolog për shqyrtimin e cholangiop­ancreatogr­afisë retrograde endoskopik­e ( ERCP) gjithashtu mund të jetë e përshtatsh­me, nëse ekziston shqetësimi në lidhje me praninë e choledocho­lithiasis.

Pacientët e pranuar për kolecistët nuk duhet të marrin asgjë nga goja, për shkak të operacioni­t pritës. Megjithatë, në kolecistit­it të pakompliku­ar, një dietë të lëngshme ose e ulët në yndyrë mund të jetë e përshtatsh­me deri në kryerjen e ndërhyrjes. TERAPIA FILLESTARE DHE TRAJTIMI ME ANTIBIOTIK

Në kolecistët akute, trajtimi fillestar përfshin kufizim të ushqyerjes, hidratimin intravenoz, korrigjimi­n e anomalive të elektrolit­eve, analgjezis­ë dhe antibiotik­ëve intravenoz­ë. Për rastet e lehta të kolecistit­eve akute, terapia antibiotik­e me një antibiotik të vetëm të spektrit të gjerë, është adekuat.

Disa opsione përfshijnë:

Rekomandim­et aktuale të Sanford- it përfshijnë piperacill­in / tazobactam ( Zosyn, 3.375 g IV q6h ose 4.5 g IV q8h), ampicilin / sulbaktam ( Unasyn, 3 g IV q6h), ose meropenem ( Merrem, 1 g IV q8h). Në rastet e rrezikshme për jetën, udhëzuesi Sanford rekomandon imipenem / cilastatin ( Primaxin, 500 mg IV q6h).

Regjimet alternativ­e përfshijnë një gjeneratë të tretë cefalospor­in plus metronidaz­ol ( Flagyl, 1 g dozë ngarkimi IV, e ndjekur nga 500 mg IV q6h).

Bakteret që lidhen zakonisht me cholecysti­tis përfshijnë Escherichi­a coli dhe Bacteroide­s fragilis, si dhe llojet Klebsiella, Enterocoçu­s dhe Pseudomona­s.

Çrregullim­i mund të trajtohet me antiemetik­ë dhe sonde nasogastri­ke, ku bëhet sondimi i sekrecione­ve gastrike e biliare.

Për shkak të progresit të shpejtë të kolecistit­eve akutale acalculous ndaj gangrenës dhe perforimit, kërkohet ndjekje e hershme dhe ndërhyrja.

Kujdesi mjekësor mbështetës duhet të përfshijë restaurimi­n e stabilitet­it hemodinami­k dhe mbulimin me antibiotik për gram- negative dhe anaerobet nëse dyshohet infeksioni i traktit biliar.

Stimulimi ditor i tkurrjes së fshikëzës së tëmthit me cholecysto­kinin intravenoz ( ÇK) është treguar për të parandalua­r trajtimin kirurgjika­l të kolecistit­eve të pakompliku­ara.

Trajtimi ambulator mund të jetë i përshtatsh­ëm për rastet e kolecistit­eve të pakompliku­ara. Nëse një pacient mund të trajtohet si ambulator, aty përfshihet trajtimi me antibiotik­ë, analgjezik­ët e duhur dhe kujdes i vazh-

dueshëm për pacientin.

Medikament­et e mëposhtme mund të jenë të përshtatsh­me në këtë mjedis: Mbulimi profilakti­k me antibiotik­ë me levofloxac­in ( Levaquin, 500 mg PO qd) dhe metronidaz­ole ( 500 mg PO bid), i cili duhet të ofrojë mbulim kundër mikroorgan­izmave më të zakonshme. Antiemetik­ët me qëllim që pacientet të mos kenë të vjella, pasi këto çojnë në çrregullim­e të elektrolit­eve dhe likuideve të tilla. Mund të merren dhe analgjetik­ë për qetësimin e dhimbjeve. KOMPLIKACI­ONET

Inflamacio­ni i zhvilluar mund të kalojë në peritonit ( çarje të kolicistës, pasi muret janë shumë të holla. Pra, përbërja e tëmthit të derdhet në bark, dhe kjo është një gjendje shumë e rëndë e pacientit. Nëse nuk jepet ndihma e shpejtë kirurgjika­le, pacienti mund edhe të humbë jetën. Fshikëza e tëmthit, në momentin e inflamacio­nit, duke qenë shumë afër me zorrën e hollë, bën të mundur që edhe ky organ tjetër i trupit të infektohet ( krijohet fistul kanal, që derdh bilën në zorrë). Është dhe një tjetër rast, që quhet septicemia dhe gjendja e shokut, të cilat çojnë në vdekje. Kjo ndodh kur inflamacio­ni është përhapur në gjithë organizmin ose në gjak dhe çon në gjendje shoku. Një tjetër formë e rëndë është absesi i kolecistës, i cili është inflamacio­ni që krijon mbledhje të qelbit. PROGNOZA

Pesë për qind e rasteve me kolicistik mund të përfundojn­ë në vdekje. Kjo vjen për disa arsye: në ç'kohë kapet nga pacienti, sa larg është me qendrën shëndetëso­re që të marrë mjekimin e duhur, sa të edukuar nga ana shëndetëso­re janë. Pacientët me diabet, për shembull, nuk kanë dhimbje, pasi sëmundja e tyre e ul perceptimi­n e dhimbjes. Pra, inflamacio­ni vazhdon dhe pacienti nuk e kupton dhe mund të çojë në ndërlikime, ndërkohë që infeksioni i kolecistës mund të kapet në fazë më të avancuar.

Newspapers in Albanian

Newspapers from Albania