Rekomandimet e Avokatit të Popullit
PER TUBIMIN - Në rastin e kërkesës për tubim të paraqitur me shkresën nr. 1571 prot, datë 28.03.2018, nga ana e Këshillit Bashkiak Kukës, nga ana e autoritetit përkatës të cilësuar nga ana e ligjit, pra nga ana e shefit të Komisariatit Kukës, rezulton se janë kryer disa shkelje: Së pari, në tejkalim të afateve procedurale ligjore të parashikuara në pikën 1, të nenit 6, të Ligjit nr. 8773, datë 23.4.2001, “Për Tubimet”, Shefi i Komisariatit të Policisë, Kukës, me shkresën nr. 729/ 1 prot, datë 30.03.2018 i ka kthyer një përgjigje Këshillit Bashkiak Kukës, ndaj kërkesës së paraqitur për zhvillimin e tubimit. Sipas kësaj përgjigjeje nga ana e shefit të Komisariatit të Policisë Kukës është konstatuar se, njoftimi i kryer për organizimin e tubimit nuk plotëson kriteret ligjore të parashikuara në ligjin “Për tubimet”, si dhe vendi i kërkuar për tubim nuk është i përshtatshëm, pasi bëhet pengesë për lëvizjen normale të shtetasve dhe të automjeteve. Së dyti, megjithëse për këtë çështje në datën 30.03.2018, nga ana eshefit të Komisariatit të Policisë Kukës, janë zhvilluar dy takime me kryetarin e Këshillit Bashkiak Kukës dhe ndërkohë e në vijim, Këshilli Bashkiak Kukës i ka dërguar një njoftim tjetër Komisariatit të Policisë Kukës duke plotësuar disa të dhëna të nevojshme për këtë qëllim, sipas ligjit “Për tubimet”. Nuk rezulton që të jetë zbatuar detyrimi ligjor nga ana e shefit të Komisariatit të Policisë, Kukës, sipas të cilit ai duhet të shprehet me vendim të arsyetuar mbi këtë kërkesë.
PER ARRESTIMET - Natyra e procesit penal në Republikën e Shqipërisë është e llojit akuzator, që bazohet si e cituam më lart në prezumimin e pafajësisë dhe në përdorimin e masave shtrënguese si masa përjashtimore dhe jo si rregull. Në këto kushte, është e qartë se vlerësimi i bërë nga ana e Prokurorisë në lidhje me aplikimin e masës së arrestit i nënshtrohet disa formaliteteve dhe kushteve paraprake, të cilat janë të parashikuara në ligj dhe jo vetëm kaq, por vlerësimi apo jo i ekzistencës së këtyre kushteve i nënshtrohet jo vetëm vlerësimit të prokurorit që është organi i ushtrimit të akuzës, por edhe verifikimit nga ana e Gjykatës brenda afateve shumë të shkurtra të përcaktuara në mënyrë të shprehur në ligj. Mosushtrimi i kompetencave të organit të akuzës apo gjykatës brenda këtyre afateve çon në humbjen e fuqisë së urdhrave të ndalimit ( neni 258 dhe 259 i Kodit të Procedurës Civile)
- Më tej, në këtë organ rezulton se nuk ka të regjistruar ndonjë kallëzim të bërë nga Drejtoria Vendore e Policisë Kukës, ndaj organizatorëve të protestës. Nga ana tjetër rezulton se nga Këshilli Bashkiak Kukës është bërë kallëzim ndaj drejtuesit të Prokurorisë së Kukësit dhe punonjësve të Drejtorisë Vendore të Policisë Kukës, kallëzim ky i depozituar pranë Prokurorisë më të afërt, që është ajo e Tropojës.
- Nga verifikimi i bërë në Gjykatën e Shkallës së Parë Kukës, rezultoi se kërkesa e Prokurorisë pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Kukës për vlerësimin dhe caktimin e masave të sigurimit personal ndaj 23 shtetasve të ndaluar, ka shkuar në Gjykatën e Shkallës së Parë Kukës, në datën 03.04.2018, ora 09: 45. Nga pyetja e personave të ndaluar rezulton se ata në fakt janë ndaluar gjatë orëve të natës pa u zbardhur dita, pra para orës 09: 45. Sa më sipër, vërtetohet prej të dhënave të regjistrave të komisariateve të policisë në Tiranë dhe të dhënave të regjistrit të Drejtorisë Vendore të Policisë Tiranë. Në këta regjistra siç edhe e evidentuam më lart, rezulton se personat kanë hyrë midis orës 8: 00 të mëngjesit dhe 9: 30 të datës 01.04.2018 në këto mjedise në Tiranë, çka do të thotë se këtyre personave duke qenë se janë banorë të Kukësit e janë ndaluar në Kukës u është privuar liria minimalisht 2 orë më parë, nëse do të marrim kohën që duket për të përshkuar rrugën nga qendra e qytetit të Kukësit e deri në Tiranë.
- Nuk rezulton asnjë dokumentim në lidhje me grupet e ngarkuara nga ana e Policisë për të ekzekutuar urdhrat e ndalimit dhe/ ose personin përgjegjës ( veprimet janë kryer me urdhra verbale).
- As të ndaluarve dhe as familjarëve të tyre nuk u është komunikuar një kopje e urdhrit të ndalimit, në momentin në të cilin u është privuar liria.
- Regjistrat e shoqërimit dhe/ ose ndalimit në Komisariatet 1, 2, 3, si dhe në Drejtorinë Vendore të Policisë Tiranë, janë plotësuar me vonesë dhe jo në mënyrë të saktë, duke u bërë shkak për mostrajtim në kohë e në përputhje me ligjin e të ndaluarve.
PËR PROKURORINË - Nuk janë evidentuar nga ana e Prokurorisë dhe/ ose Policisë veprimet konkrete të bëra midis tyre për të dokumentuar orën, në të cilën i është kërkuar policisë zbatimi i këtyre urdhrave të ndalimit;
- Oficerët e Policisë Gjyqësore dhe/ ose organi i akuzës kanë dështuar të evidentojnë në mënyrë të saktë orën, në të cilën personave u është privuar liria;
- Procesverbalet e komunikimit të urdhrave të ndalimit përmbajnë pasaktësi të theksuara në përpilimin e tyre dhe kanë mangësi në lidhje me evidentimin e veprimeve procedurale, të cilat duheshin kryer në përputhje me Kodin e Procedurës Penale; sa më sipër ka çuar në mosgarantimin e të drejtave të ligjore të të ndaluarve;
- Kërkesa e Prokurorisë pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Kukës, për vlerësimin dhe caktimin e masave të sigurimit personal ndaj 23 shtetasve të ndaluar është depozituar pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Kukës, jashtë afatit ligjor të parashikuar nga neni 258 i Kodit të Procedurës Penale. Kjo kërkesë është paraqitur në datën 03.04.2018, ora 09: 45, ndërkohë që nga pyetja nga ana jonë e personave të ndaluar rezulton se:
a. ata janë ndaluar në qytetin e Kukësit ndërmjet orëve 02: 00 – 05: 00 të mëngjesit të datës 01.04.2018.
b. nga këqyrja e regjistrave të Komisariateve të Policisë të
Tiranës 1,2,3, dhe Drejtorisë Vendore të Policisë Tiranë rezulton se hyrja e tyre në Komisariate/ Drejtori është bërë ndërmjet orëve 08.30 – 9: 00 të datës 01.04.2018, çka dëshmon se ora e privimit të lirisë për çdonjërin prej tyre ka qenë të paktën 2 orë e gjysmë më parë;
- Gjithashtu, Prokuroria ka cenuar të drejtat e të ndaluarve duke llogaritur si kohë ndalimi orën e ekzekutimit të urdhrave të ndalimit datë 01.04.2018, ndërmjet 10: 20- 12: 00, kohë e cila nuk pasqyron realitetin e veprimeve të kryera në këtë rast. Pra, për 23 personat e ndaluar, koha ( ora) dhe vendi i ekzekutimit të ndalimit të tyre, janë të pasakta dhe nuk janë pasqyruar siç ka ndodhur në të vërtetë.
- Urdhrat e ndalimit të nxjerrë nga Prokuroria nuk përmbajnë asnjë arsyetim në lidhje me shkaqet që kanë çuar Prokurorinë në zbatimin në rastin konkret të një masë sigurie me privim lirie.
PER GJYKATEN - Është konstatuar se, nga ana e Gjykatës nuk është komunikuar paraprakisht një vendim për mënyrën se si do të zhvillohej kjo seancë, si një element i procedurës së zhvillimit të gjykimit, mbi bazën e të cilit vendosej nëse kjo seancë gjyqësore do të ishte publike apo me dyer të mbyllura. Ndërkohë, nga dokumentacioni i disponuar në lidhje me këtë çështje, vërehet se në vendimin gjyqësor nr. 39329, datë 04.04.2018, cilësohet se kjo seancë gjyqësore ka qenë publike, çka bie ndesh me situatën e krijuar para zhvillimit të kësaj seance. Nuk rezulton nga aktet as të ketë pasur kërkesë nga organi i akuzës dhe as të jetë marrë ndonjë vendim nga ana e gjyqtares, për gjykimin e seancës gjyqësore me dyer të mbyllura.
- Edhe gjatë zhvillimit të kësaj seance gjyqësore është vënë re se, janë gjykuar njëherazi 23 persona dhe realisht për kohën e zhvillimit të seancës nuk mund të arrihet në konkluzionin se Gjykata është thelluar sa duhet dhe ka marrë parasysh siç duhet specifikën e çdo personi në gjykim, sikundër mund të thuhet se baza e gjykimit është mbështetur vetëm te të dhënat e sjella nga ana e organit të Prokurorisë. Efektivisht, duke u nisur nga ky numër personash në gjykim dhe kohës fizike që Gjykata ka “konsumuar” për të marrë vendimin për dhënien e masës së sigurimit ndaj 23 personave të ndaluar me Urdhër të Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Kukës, mund të arrihet në konkluzionin se, Gjykata nuk është thelluar në pjesën procedurale të hetimit gjyqësor, pasi nuk ka marrë realisht parasysh dhe nuk ka vlerësuar pretendimet dhe provat e personave të ndaluar apo edhe të përfaqësuesve të tyre ligjorë. Baza e këtij vlerësimi të kryer nga ana e Gjykatës kanë qenë, sikundër rezulton në vendimin nr. 39329, datë 29 04.04.2018, vetëm aktet dhe provat e sjella nga ana e organit të Prokurorisë.