Bushati: Shqipëria, jo nën presionin e Greqisë për negociatat
Ministri për Europën dhe Punët e jashtme, Ditmir Bushati, tha dje se Shqipëria nuk është nën presionin e Greqisë për të përfunduar marrëveshjen e detit para 28 qershorit, ditës kur pritet vendimi i Këshillit Europian për hapjen e negociatave. Bushati tha gjithashtu se ka informuar Presidentin Meta pas çdo raundi bisedimesh me palën greke. Zoti Bushati, në ç’pikë ndodhen negociatat me Greqinë? Kësaj jave do të ketë një takim tjetër mes meje dhe homologut Kotzias, ku do të vazhdojmë të diskutojmë edhe për mundësinë për të gjetur një marrëveshje për sa i përket delimitimit të zonave detare dhe besoj që paralelisht me takimin tonë do të ketë dhe një takim tjetër të ekipit negociator. Ky është një proces që ka hyrë në një fazë shpresoj të pakthyeshme, por që të dyja palët kanë nevojë për kohën e tyre, në mënyrë që të shkojnë drejt një marrëveshjeje të pranueshme, të drejtë dhe siç e kam theksuar, një marrëveshje e zbatueshme.
Kotzias ka thënë që nuk do të bëjë pushime, ju do të bëni pushime në funksion të marrëveshjes?
Ne jemi thuajse në kontakte të përditshme për këtë çështje. Dhe dje kam pasur një bisedë telefonike me të, me homologun maqedonas dhe përfaqësuesen e lartë të Politikës së Jashtme të BE- së, Mogherini. Gjithashtu kemi diskutuar dhe për këtë çështje, duke marrë shkas nga firmosja e marrëveshjes së djeshme mes Athinës dhe Shkupit. Besoj se ekipet tona janë me kapacitet të plotë, koha është e rëndësishme në marrëdhënie ndërshtetërore, momenti është i rëndësishëm. Ne besojmë se ka ardhur momenti që pas 10 vite diskutimesh të përfundojmë këtë marrëveshje, aq më tepër që sot kushtet janë përmirësuar dhe falë vendimit të Gjykatës Kushtetuese për çështjen e detit, e cila për ne është një udhërrëfyes si nuk duhet bërë një marrëveshje dhe cilat janë gabimet që duhen evituar kur futesh në një proces diskutimi.
Zoti Bushati, ia keni dhënë të gjitha informacionet Presidentit të Republikës?
Është krejt normale që Presidenti të kërkojë informacione më shteruese për çështje që mendohet se kërkohet një informacion më i plotë. Ka një komunikim institucional dhe njerëzor me Presidentin e Republikës për këtë çështje. Pas çdo raundi bisedimesh, Presidentit të Republikës i është vënë në dispozicion e gjithë problematika e çështjeve që janë diskutuar dhe hapave që janë hedhur në këtë proces, po mbi bazë të Kushtetutës, është Presidenti ai që lëshon autorizimin për një marrëveshje të tillë, prandaj është krejt e mirëkuptueshme çdo kërkesë e tij për informacion shtesë apo më të detajuar për një çështje specifike.
Në raport me vendimin që do të merret më 28- 29, kjo marrëveshje me Greqinë do të jetë para apo pas? Mund të ketë një datë?
Do ta shihni që të gjithë ata që kanë vendosur bast sikur qeveria apo Shqipëria është nën presion për të mbyllur një marrëveshje me Greqinë në funksion të datës 28 apo 29, e kanë thjesht gabim. Nuk ka pikë diskutimi që ne na intereson për të mbyllur gjithë çështjet e hapura me fqinjët tanë dhe në rastin në fjalë me Greqinë, sikundër është në interesin e Greqisë për të mbyllur kapitujt me Shqipërinë. Kjo është një tezë që është hedhur në opinionin publik, kryesisht nga opozita, që nuk gjen bazë. Në rast se për një moment do të merrnim të mirëqënë faktin që ne jemi në një presion për të mbyllur një marrëveshje me palën greke për shkak të datës 28 dhe 29, kundërpyetja është po pala greke, në çfarë presioni është? Pse do të kishte interes pala greke për ta mbyllur në datën 28 apo 29?! Për të gjithë ata që mendojnë që Shqipëria me nisjen e bisedimeve për anëtarësim nuk do të ketë më standarde apo kushte për të plotësuar, unë mund t’u them që e kanë gabim. Vetëm në procesin e bisedimeve për anëtarësim mund të jenë të paktën 300 raste, ku vende të ndryshme anëtare mund të vendosin në tryezë çështje, të cilat potencialisht mund ta bllokojnë një vend në tryezën e bisedimeve, prandaj çështja e datës 28- 29 është jashtë këtij diskutimi. Nga ana tjetër, ne e kemi çuar të gjithë këtë proces në një pikë ku ekzistojnë të gjitha mundësitë që Shqipëria dhe Greqia të gjejnë zgjidhjen e përbashkët edhe për këtë çështje dhe të dalin nga tavolina bisedimeve me ndjesinë e mirë që secila palë ka fituar në këtë proces. Sepse jo më kot quhet negociatë, marrëveshje ku palët tentojnë të akomodojnë shqetësime të ndryshme që kanë përmes një procesi negocimi dhe mirëkuptimi mes tyre.