Pronat, Vlahutin: Nuk ka kompensim100%, por duhet kompromis

“Ligji 7501 dhe ai mbi legalizimin i vitit 2006 u dhanë më shumë të drejta atyre që abuzojnë”

Ambasadorja e Delegacionit të BE- së në Tiranë, Romana Vlahutin, deklaroi dje se e drejta e pronës është themelore dhe një çështje e panegociueshme për Bashkimin Europian.

Në tryezën e parë të organizuar me krerët e shoqatave dhe me ministren e Drejtësisë, Etilda Gjonaj, në tentativë për të vendosur një dialog për zgjidhjen e problemit të pronës, Vlahutin tha se në Shqipëri nuk ka “ish- pronarë”, për sa kohë ai nuk e shet pronën apo nuk merr një kompensim për të. “Prandaj, çështja e së drejtës së pronës është një çështje e të drejtave themelore të njeriut dhe si e tillë, për Bashkimin Europian është e panegociueshme. Sa herë që flasim për çështjen e të drejtave të pronësisë në Shqipëri, të gjithë më thonë: “Në Shqipëri është një problem më kompleks se kudo tjetër”. Kjo mund të jetë kështu edhe për shkak të dhunimit të pronës private gjatë komunizmit, pasuar nga një tranzicion shumë i gjatë dhe shumë abuzime nëpër dekada. Përfshirë, për fat të keq, abuzimet për qëllime politike dhe elektorale, edhe kur njerëzit ftoheshin, në kuptimin e plotë të fjalës, të vinin dhe ta merrnin tokën. Dhe vetëm sa për të përmendur disa nga ligjet që e kanë krijuar këtë kaos, ndoshta të krijuara në fillim me qëllimet më të mira, por abuzimi i mëvonshëm dëshmoi diçka tjetër: po përmend të famshmin Ligjin 7501 mbi legalizimin, i vitit 2006 dhe shumë të tjerë, që për fat të keq u dhanë më shumë të drejta atyre që abuzojnë sesa atyre, të drejtat e të cilëve abuzohen dhe çojnë në një korrupsion shumë të madh në Gjykata, institucione të ndryshme dhe në veçanti në nivel vendor. Unë di që disa njerëz kanë arritur të legalizojnë plazhe ranore dhe sh-

këmbinj si tokë bujqësore, madje edhe detin”, ka thënë Vlahutin.

LIGJI Në fjalën e saj, ambasadorja Vlahutin tha se legjislacioni shqiptar ka problematikë serioze dhe ka krijuar shumë abuzime gjatë viteve. “Legjislacioni është i fragmentuar, shumë shpesh ligjet janë kontradiktore, ka një vonesë të tmerrshme në procesin e rikthimit, i cili ka akumuluar kosto dhe ka dhënë arsye për abuzime të mëtejshme; dhe shumë shpesh të drejtat e pronarëve janë të fundit në radhë që mbrohen. Kjo praktikë, e gjatë me dekada, e korrupsionit dhe abuzimit, së bashku me paligjshmërinë, ua ka grabitur pronarëve të ligjshëm zotërimet e tyre paqësore dhe ka shkaktuar trazira shoqërore, konflikte me rezultate fatale për shumë familje, si dhe ka grumbulluar shumë zhgënjim dhe ndjesi padrejtësie. Ne marrim shumë letra ankesash nga qytetarët dhe 95% e këtyre letrave janë të lidhura me të drejtat e pronësisë”, është shprehur ajo. Ambasadorja zgjidhjen e sheh te Reforma në Drejtësi që, sipas saj, do të krijojë mundësi për të garantuar të drejtat e pronës së qytetarëve. “Zgjidhjet ekzistojnë, parimet janë të qarta, ajo që nevojitet është dialogu dhe një marrëveshje e të gjitha palëve të interesuara për të gjetur një rezultat reciprokisht të pranueshëm dhe të qëndrueshëm. Prak- tika europiane ka treguar se kompensimi 100% për pronarët e shpronësuar të regjimit të dikurshëm nuk është e mundur dhe ka nevojë për një kompromis. Një tranzicion kaq i gjatë dhe i vështirë nuk mund të përfundojë pa një dialog dhe asnjë zgjidhje nuk mund të gjendet pa përfshirë të gjitha palët e interesuara, në radhë të parë pronarët”, ka thënë ajo. Kryediplomatja e BE- së tha më tej se duhet t’u jepet fund abuzimeve me pronave. “Gjithashtu, si një çështje urgjente, praktikat abuzive nga e kaluara duhet të ndalen dhe ndërtimet e paligjshme, të legalizuara në kurriz të pronarëve të ligjshëm, nuk mund të vazhdojnë më të legalizohen në kurriz të të gjithë shoqërisë. Duhen vendosur tarifa dhe gjoba reale për ata që kanë përfituar nga toka e dikujt tjetër”, ka thënë Vlahutin.