Thaçi e Vuçiç, thirrje BE- së: Na hiqni tabunë e kufirit

Kërkuan mbështetje për eksplorimin e ndryshimit të kufijve

Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, dhe Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç, kanë bërë atë që mund të konsiderohet si një nga deklaratat e përbashkëta më të vështira në historinë politike të Ballkanit, mes dy armiqve të vjetër.

Ata e bënë të qartë në forumin europian në Austri, se po shqyrtojnë ndryshimin e kufijve si opsion për të arritur marrëveshje mes tyre, duke vendosur në pozitë të vështirë edhe politikanët në BE, të cilët e kanë kundërshtuar këtë opsion më parë si të rrezikshëm për rajonin. Të dy presidentët kanë kërkuar mbështetje për përpjekjet e tyre nga BE- ja dhe ndërkombëtarët. Johannes Hahn, komisioneri i BE- së përgjegjës për Ballkanin, i cili ishte në panel në forumin europian të zhvilluar në Austri, u përpoq të mbajë një qëndrim diplomatik, duke thënë se asgjë nuk duhet përjashtuar në këtë fazë, por u kërkoi dy udhëheqësve të sigurojnë që çdo marrëveshje që ata arrijnë, të mos destabilizojë rajonin më gjerë. Thaçi dhe Vuçiç ishin në anë të kundërta të luftës së viteve 1998-’ 99, që rezultoi me largimin e Ushtrisë serbe nga Kosova. Thaçi ishte udhëheqësi politik i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, që luftuan për pavarësinë e territorit me kryesisht shqiptarë etnikë. Vuçiç ishte anëtar i lartë i një partie ultranacionaliste dhe shërbeu si ministër Informacioni në Serbi gjatë luftës. Në Forumin Europian Alpbach, Vuçiç tha se Thaçi nuk e pëlqente atë dhe se as ai nuk e pëlqente fare. Por, duke i folur në emër njëri- tjetrit dhe duke folur edhe nën zë pa dyshim të sikletosur, të dy presidentët bënë një thirrje të përbashkët, që SHBA dhe BE t’i lejojnë të eksplorojnë temën dikur tabu të ndryshimit të kufijve, në kërkim të marrëveshjes. “Kosova është e vendosur të arrijë një marrëveshje ligjore të detyrueshme me Serbinë. Koha për ta bërë këtë është tani. Ne kemi një mundësi të vogël. Nuk është aspak e lehtë; është shumë, shumë e vështirë. Kjo është arsyeja pse të gjithë duhet të na mbështesin... Vendet e rajonit tonë, vendet anëtare të BE- së apo vendeve të tjera të botës nuk duhet të kundërshtojnë ose të kenë frikë nga një marrëveshje potenciale paqësore midis Ko- sovës dhe Serbisë, edhe nëse një marrëveshje e tillë mund të përfshijë korrigjimin e kufirit”, tha Thaçi. Vuçiç ka kritikuar vendet që e kanë kundërshtuar idenë e ndryshimit të kufijve, si Gjermania dhe Britania e Madhe. “Pse ju intereson çfarë po bëjmë? Ne po bëjmë diçka për të ardhmen e serbëve dhe shqiptarëve. Dhe ne duhet të kujdesemi për veten, duke mos dëmtuar askënd tjetër, duke mos ndikuar askund tjetër në rajon”, tha Vuçiç, duke shtuar se e respekton integritetin territorial të Bosnje- Hercegovinës. Kritikët parashikojnë se ndryshimi i kufijve me Kosovën do të nxiste serbët e Bosnje- Hercegovinës të bashkoheshin me Serbinë. “Tani ne po përpiqemi të bëjmë diçka që është me rëndësi të madhe për të ardhmen tonë, gjë që është shumë e rëndësishme edhe për shqiptarët. Ne duhet të jetojmë së bashku, ne jemi dy popujt më të mëdhenj në Ballkan. Nëse nuk mund ta zgjidhim ne, kush do ta zgjidhë?... Nëse do të mund të arrijmë në një lloj kompromisi dhe zgjidhje, ne do të mund ta arrijmë atë vetëm nëse marrim mbështetjen e BE- së”, shtoi Vuçiç. Skenari më i diskutuar për ndryshimin e kufijve do të përfshinte në Serbi një pjesë të Kosovës veriore, kryesisht të banuar nga serbët. Po ashtu zona e Serbisë e banuar kryesisht me shqiptarë në Luginën e Preshevës mund të bëhet pjesë e Kosovës.