Skema e kompensimit, si ka ndryshuar
Kompensim financiar vetëm për 20% të vlerës
Është fakt, Komiteti i Ministrave të Këshillit të Europës i tha “po” ligjit të ri të pronave. Por ajo që nuk dihet është nëse ndan të njëjtin qendrim edhe për skemën e kompensimit, në të cilën qeveria është kujdesur të vërë dorë herë pas here. Duhet thënë që ndryshimi i zërit kadastral përbënte kthesën e madhe në paketën e ndryshimeve që udhëhoqën këtë proces, gjë e cila solli vlerësim të çdo prone, duke iu referuar zërit kadastral të origjinës, pra, llojit të pasurisë që toka kishte në momentin e shpronësimit. Nga kjo formulë u prekën rreth 70% e pronarëve që do të përfitojnë më pak në raport me vlerën që ka prona e tyre sot në treg. Por, kjo nuk është e gjitha. Në vendimin fillestar u parashikua që pas vlerësimit, pronarët kishin të drejtë të zgjidhnin vetë formën e kompensimit. Pra, nëse donin të përfitonin kompensim financiar apo të kompensoheshin nga fondi i tokës që ATP disponon. Por muaj më vonë, skema sërish u korrektua. Nën presionin e kohës dhe një fature të kripur që nevojitet për t’i shkuar deri në fund procesit kompensues, Qeveria përfundoi duke e gjetur zgjidhjen në ngushtimin e lakut për pronarët. Me ndryshimet e bëra së fundmi, për- parësi ka marrë kompensimi fizik dhe sikur të mos mjaftonte kjo, është reduktuar edhe kompensimi financiar. Pra, nuk ka rëndësi nëse në ’ 45 toka ka qenë tokë truall apo bujqësore, pasi skema e kompensimit që do të aplikohet do të jetë e njëjtë për të gjithë. Në këtë mënyrë, të gjitha ato familje që kanë vendime përfundimtare kompensimi, të vlerësuara financiarisht dhe publikuara nga ATP, në rast se nuk përfitojnë kompensim fizik në ish- pronën e tyre do të përfitojnë kompensim financiar deri në 20% të vlerës totale të vlerësimit të vendimit, por jo më shumë se 10 milionë lekë dhe pjesa e mbetur ( 80%) nga vlerësimi i vendimit përfundimtar do t’i kompensohet fizikisht nga fondi tokës në dispozicion të ATP- së. Kompensimi financiar në masën 100% do të bëhet vetëm atëherë kur të jenë ezuruar këto dy mundësi dhe kur ATP të mos ketë më fond toke në dispozicion. “Në këto raste, kompensimi financiar i pronarëve do të kryhet me këste të barabarta, brenda 10 viteve”, thuhet në vendimin e Qeverisë miratuar në dhjetor të vitit 2017.