KLSH: DËMI NGA SHKELJET ËSHTË 6 MILIARDË LEKË
Niveli i borxhit publik faktik në 2017- n arriti në 72 për qind të Prodhimit të Brendshëm Bruto. Të ardhurat e munguara nga buxheti i shtetit të vitit 2017 dhe shkeljet me dëm ekonomik arrijnë në vlerën e 6 miliardë lekëve.
Këto janë konkluzionet e auditit të Kontrollit të Lartë të Shtetit për zbatimin e buxhetit të vitit të kaluar.
BORXHI PUBLIK
"Niveli i borxhit publik faktik në 72% të PBB- së përgjatë vitit 2017 ( duke përfshirë detyrimet e prapambetura dhe stokun e rimbursimit të TVSHsë), tregon për një mospërmbushje të objektivave të vendosura në lidhje me këtë komponent tepër të rëndësishëm në kuadër të mirëmenaxhimit të financave publike", shprehet Kontrolli i Lartë i Shtetit në raportimin e auditimit për buxhetin 2017. Niveli i borxhit prej 72 për qind, sipas KLSH- së, llogarit edhe detyrimet e prapambetura, edhe stokun e rimbursimit të TVSH- së. "Stoku i borxhit publik të raportuar për vitin 2017 paraqitet i nënvlerësuar bazuar në respektimin e kërkesave ligjore për raportimin e tij dhe në respektim të standardeve ndërkombëtare të raportimit financiar dhe ato të lidhura me raportin e borxhit publik. Për detyrimet e rilindura në vitin 2017, të aku- Raporti i Kontrollit të Lartë të Shtetit llogarit se nga të ardhurat e munguara nga buxheti i shtetit të vitit 2017 dhe shkeljet me dëm ekonomik arrijnë në vlerën e 6 miliardë lekëve. Referuar raportit, shkeljet më të larta janë shënuar nga dhënia e pronës shtetërore me qira dhe koncesionet. Dëmi në buxhet llogaritet 2,499,022,000 lekë. Po ashtu, në nivele të larta është edhe dëmi i krijuar nga shkeljet në dogana në vlerën e 2,1 miliardë lekëve. muluara nga institucionet buxhetore, nuk rezulton të jetë ndjekur i njëjti standard, sipas të cilit duhej të ishte marrë borxh për shlyerjen e tyre. Në këtë argument, vlera prej 19 miliard lekësh përbën shtesë të borxhit të shtetit ndaj të tretëve, për shlyerjen e të cilit, megjithëse është konstatuar detyrimi, nuk është marrë borxh. Nëse për financimin e këtyre pagesave do të ishte marrë borxh, stoku i borxhit publik të raportuar, nga 1,088 miliard lekë do të ishte në rreth 1,104 miliard lekë, i cili në raport me PBB- në do të jepte një tregues të borxhit në nivelin mbi 71%. Nëse marrim në konsideratë edhe shlyerjen e stokut të rimbursimit të TVSH- së në vlerë 11 miliardë lekë ( trajtuar në seksion më vete), borxhi publik do të jepte një tregues në nivelin 72% të PBB", thuhet në raport. Kontrolli i Lartë i Shtetit i kërkon qeverisë që detyrimet e kontratave koncesionare të raportohen në stokun e borxhit. Sipas KLSH- së, deri në vitin 2021 shpenzimet e buxhetit për këto kontrata parashikohen në vlerën e 18 miliardë lekëve. "Referuar të dhënave aktuale në lidhje me 11 kontratat koncesionare rezulton se shpenzimet faktike nga buxheti i shtetit rezultojnë në shumën 6,493 milionë lekëve. Duke marrë parasysh edhe projektet, për të cilat është dhënë miratimi nga ana e MFE- së për mbështetjen buxhetore të nevojshme, që pritet të hyjnë në fuqi vitin e ardhshëm, rezulton se këto pagesa bashkë me dhënien e miratimit në parim nga ana e MFE- së për 4 kontrata të reja, parashikohet që të rezultojnë me flukse dalëse në shumën 18,115 milionë lekë në vitin 2021. Për këtë arsye, në planifikimin dhe realizimin e treguesve të borxhit është e rëndësishme që të merren në konsideratë këto kosto financiare që mbartin këto projekte, megjithëse Ministria e Financave dhe Ekonomisë nuk raporton në përputhje me standardet ndërkombëtare të raportimit, të cilat kërkojnë që këto kontrata të raportohen në stokun e borxhit publik", thuhet në raport.