“Jeta si kirurg i trurit”, Petrela sjell në shqip rrëfimet e Henri Marsh
"Jeta si kirurg i trurit", mesazh lexuesit: Mjekët janë njerëzorë
Nuk e gjen aspak vështir që të shkruajë për dështimet, mëdyshjet, frikën e gjithfarë ndjesish të tjera që ka provuar sa herë është gjendur në sallën e operacionit.
Madje, nuk përpiqet dhe as tenton t'i mbulojë ato me sa e sa raste suksesi që ka shënuar ndër vite. Me stilin e tij narrativ, etik, realistë dhe provokues siç do ta cilësonte prof. dr Mentor Petrela, neurokirurgu Henry Marsh sjell për lexuesit veprën "Rrëfimet, jeta si kirurg i trurit". Në logon e shtëpisë botuese "Minerva" dhe me përkthimin e prof. Petrelës dhe prof. Florian Dashit, kjo vepër vjen edhe për lexuesin shqiptar. Nëpërmjet saj, sikundër e vuri në dukje edhe autori dje, synohet që të përçohet mesazhi se mjekët nuk janë të pajisur me fuqi të mbinatyrshme dhe se ata mund të gabojnë. "Një nga arsyet pse e shkruajta librin tim, edhe pse nuk e kuptoja gjatë procesit të të shkruarit, ishte të edukoja publikun jomjekësor, se mjekët merren më tepër me pasigurtit, ndërsa pacientët duan sigurinë. Por ne këtë nuk e realizojmë dot. Dhe në të njëjtën kohë doja të tregoja se mjekët janë njerëzore si gjithë të tjerët", tha Marsh dje gjatë promovimit të librit, në ambientet e Akademisë së Shkencave. Për autorin e bestsellërit "Mos bëj dëm", me rëndësi është besimi që kanë pacientët, i cili duhet merituar. "Gjithmonë kam menduar se të qenit mjek është një privilegj i madh, njëherazi i vështirë. Pacientët tanë nuk kanë zgjedhje, veçse të na besojnë. Dhe na duhet të punojmë shumë që ta meritojmë këtë besim që pacientët na japin", shtoi neu- rokirurgu i njohur britanik, i cili nuk kurseu vlerësimet për progresin që është shënuar në neurokirurgji në vendin tonë. "Unë nuk kam parë ndonjë ndryshim thelbësor në nivel teknologjik apo në nivel njohurish me klinikën time në Londër. Këtë nuk e them as për diplomaci dhe as për të qenë i sjellshëm. Unë nuk e di si janë degët e tjera të Mjekësisë në Tiranë, por në neuroshkenca ju jeni me fat".
PETRELA
Sipas profesor Petrelës, nëpërmjet rrëfimeve të Marsh përshkruhen situata të pacientëve, familjarëve, personelit, administratës, ku qenia njerëzore përballet me sëmundjen - anën e kundërt të mirëqenies kryesore - shëndetin. "Kirurgu flet me mundësitë dhe jo me siguritë, të cilat janë virtuale, por që pacientët dhe familjarët i kërkojnë me çdo kusht. Të vërtetat, në përshkrimin e situatave njerëzore nga vende të pasura si SHBA dhe Anglia, nga vende jo të pasura e të ngjashme me ne, me regjime postkomuniste si Ukraina, nga vende të varfra si Nepali e Sudani, tregojnë se sistemi i edukimit dhe i zhvillimit të shoqërive mbetet vendimtar në mënyrën si praktikohet kirurgjia", veçon prof. Petrela në parathënien e librit.
MBI LIBRIN
Në vijim të botimit të bestsellerit të New York Times, "Mos bëj dëm", Marsh u tërhoq nga puna e tij me kohë të plotë në Angli për të punuar si vullnetar në Ukrainë dhe në Nepal. Në librin "Rrëfimet", ai përshkruan vështirësitë e punës në këto shtete të trazuara dhe të varfra, si dhe çfarë ka kuptuar më tej nga praktika e mjekësisë. Ai zbulon për herë të parë edhe kujtime të ditëve të tij të hershme si student i mjekësisë dhe përvojat që e formuan si një kirurg të ri.