“Dallimi mes
dy platformave është që te njëri vendoset një standard europian, ndërsa te tjetri një standard shqiptar, i eksperimentuar vetëm në vitin 2007, që ka dështuar dhe nuk përdoret as në institucione të nivelit të dytë e të tretë. Është një nga praktikat më të shëmtuara të përdorura në reformimin e shkencës”, u shpreh dje kryetari i grupit të punës, ngritur nga Ministria e Arsimit dhe Akademia e Shkencave për hartimin e projektligjit, për reformimin e kësaj të fundit. Ai thotë se s’ka më vend për ballafaqime dhe se platforma e Artan Fugës është një kthim pas në vitin 2007, tek ai ligj që është cilësuar antikushtetues dhe penalizon akademikët në bazë moshe.
Ku qëndron ndryshimi i dy platformave për reformimin e Akademisë së Shkencave?
Projektligji, i mbështetur ndërkombëtarisht është gati për votim, por siç tha Kryeministri, u mor në konsideratë edhe platforma e z. Fuga. Kontradikta deri dje nuk ka pasur në thelb, por ka në deklarime, që unë nuk i kam kuptuar asnjëherë, sepse asnjëherë pretenduesi nuk ka ballafaquar projektin e vet me projektin tonë. Pa llogaritur faktin që një individ i vetëm është kundër të gjithëve, kundër akademive europiane dhe të gjitha grupeve të interesit, ministrive, etj.. Ne jemi befasuar që projekti i ri ka vetëm një rikthim te reforma e 2007- s. Është ajo reformë që Fuga dhe të tjerë kanë kritikuar dhe kanë kërkuar prapë reformimin e akademisë. Të kërkosh sërish reformim pas 10 vjetësh, gjithnjë lind pyetja: përse? Kjo do të thotë që ka dështuar e para e meqë ajo ka dështuar, vetëm ajo nuk mund të ribëhet. Ajo është një reformë antikushtetuese që edhe gjykata e ka cilësuar si të tillë. Është një reformë që është dënuar edhe nga komunitetet ndërkombëtare të akademive si praktika të politizimit dhe thënë në një fjali: sa herë ndryshohet maXhoranca, rithemelohet Akademia. Akademikët e rinj zgjidhen jo nga procedura ligjore, por nga komisione qeveritare. Asambleja rimbështeti faktin që nëse hiqet kjo antireformë, që është futur pas fjalës së Kryeministrit dhe që është një rikthim mbrapa, pjesa tjetër është e përshtatshme dhe nuk ka gjëra që i ka varianti i Fugës dhe nuk i ka varianti ynë.
Ju thoni që mund të inte- grohen, por z, Fuga i quan “diametralisht të kundërta”...
Nëse dikush do të shihte dy projektligjet, pa antireformën, që ka futur Fuga dhe për të cilën do të indinjohej, do të konstatonte, së pari, që projekti i tij as sot nuk është një projektligj dhe është i pavotueshëm. Praktikisht është një gjysmëkatrahure. Ndërsa në përmbajtje ka elementë, që në 70% të tyre janë pjesë e statutit dhe janë të parashikuara në statut dhe aktet nënligjore dhe nuk mund të jenë pjesë e ligjit.
Çfarë synon projektligji që ju propozoni?
Së pari, synon të rregullojnë sa më mirë pranimet në Akademi; së dyti, synojnë të harmonizojnë më mirë brezat në Akademi, pa bërë klauzola si në 2007- n, që të vjetrit anatemohen, u hiqet e drejta e votës. A e dini ju që Ismail Kadare nuk ka të drejtë vote në Akademi? Ia kanë hequr këtë të drejtë rrugës. Mendohej se po të votonte ai, do të ishte negative. Ndarje që nuk e bën asnjë akademi në botë, por bën një harmonizim të të vjetërve me prurjet e reja; sipas këtij ligji, edhe akademikët nuk janë të paprekshëm nëse kanë hyrë falso, me plagjiatura apo fabrikime. Ndërsa të gjitha të tjerat synojnë që ta bëjnë Akademinë sa më të hapur. Dhe nëse synon të jetë sa më e hapur me Akademinë e të Rinjve apo edhe me joanëtarët, nuk mund të privojë dhe përjashtojë figurat e veta, vetëm për kritere moshore. Pra, dallimi mes dy platformave është që te njëri vendoset një standard europian, ndërsa te tjetri një standard shqiptar, i eksperimentuar vetëm në vitin 2007, që ka dështuar dhe nuk përdoret as në institucione të nivelit të dytë e të tretë. Është një nga praktikat më të shëmtuara të përdorura në reformimin e shkencës.
A do të ketë një ballafaqim mes dy platformave?
Ballafaqimi është bërë. Ne zbatojmë këshillën e Kryeministrit. Shprehëm ku jemi të papajtueshëm me plat- formën e Fugës, për pjesën tjetër do të reflektohen në një tekst final, me disa rregullime, sepse e gjithë pjesa tjetër është e integrueshme në statut e më tej. Pra, ai nuk e ka të qartë ku ndahet statuti nga ligji, rregulloret, etj..