Kryeministria, një muze dhuratash

Pas sallonit të artit dhe dialogut, në godinën e Kryeministrisë do të ketë edhe një muze. Duke marrë shkas nga dhurata e Argjendari Pirros, që është pikërisht përkrenarja simbolike e Gjergj Kastriot Skënderbeut, Rama bëri me dije ngritjen e një muzeu për historikun e godinës së Kryeministrisë, por edhe të dhuratave. "Duke ditur historinë e dhuratave dhe dedikimeve që i janë bërë në vijimësi kësaj godine dhe institucioneve të tjera të shtetit, që nuk dihet ku kanë përfunduar, dua ta qetësoj paraprakisht argjendarin e famshëm, autorin e kësaj godine, me faktin se nuk ka shans që përkrenarja të humbasë si kanë humbur shumë dhurata dhe kontribute simbolike në të shkuarën. Ne kemi iniciuar një traditë normale, të mësuar nga vendet që ua kemi zili hiret e mirësjelljes me veten dhe të gjitha dhuratat inventarizohen. Asnjë dhuratë që më dorëzohet mua, nuk më takon mua, i takon memories së kësaj godine dhe jemi duke ndërtuar në katin më poshtë, muzeun e historikut të saj. Kjo godinë ka një histori të vetën dhe do të ketë dhe muzeun e dhuratave", tha Rama.

E shkruar me të kuqe gjaku, në mes të territoreve shqiptare, aty pranë ku lexohet "Albania", është edhe "Scandrebeco".

Në një hartë detare të vitit 1455, ku shkruhen vetëm emra vendesh, perandorësh dhe stema të familjeve të mëdha mbretërore europiane, kartografi gjenovez, ka shkruar edhe emrin e Skënderbeut. Një rast i rrallë, që parashikonte një ngjarje të madhe. Skënderbeu po përgatitej të shpallej regjent.

Në mbyllje të Vitit jubilar Mbarëkombëtar të Gjergj Kastriot Skënderbeut dhe në prag të Festave të Nëntorit, në Sallonin e Kryeministrisë, u ekspozua mbrëmë një artefakt i rrallë, "Harta Detare Një". E njohur ndryshe si Carta Nautica Uno, ajo është realizuar në vitin 1455, nga kartografi gjenovez Bartolomeo Pareto dhe është një dëshmi, që, siç do të thoshte Kryeministri Edi Rama e më pas edhe arkitekti i apasionuar pas trashëgimisë kulturore, Artan Shkreli, se Skënderbeu nuk ishte një legjendë e sajuar, por një fakt historik. Duke cituar Fan Nolin, i cili shprehej se nëse shqiptarët vërtetojnë dokumentarisht saktësinë e tri fushatave të sulltanëve të Krujës dhe dështimin e tyre, atëherë ne kemi vërtetuar se gjithë historia e shkuar për Skënderbeun është e vërtetë. "Artefakti që do të shikoni, një hartë në një lëkurë viçi ende të palindur, është më shumë se një vepër. Ajo e sjell veprën e Skënderbeut të gjallë. Nëse Skënderbeu do të kishte qenë një mit, pas vdekjes në një vend të atij për të cilin e njohim, ky emër nuk do të ishte shkruar", u shpreh Rama.

Në fjalën e tij, Kryeministri Rama u ndal në këtë vit aktivitetesh kushtuar Heroit Kombëtar, që, sipas tij, shërbeu edhe si një motiv për t'u përmirësuar. Në mbyllje, Kryeministri iu referua këtij artefakti, duke cituar fjalët e Papës Kaliksti III, adresuar Skënderbeut, në vitet 14501457: "Ne, bir i dashur, kemi pasur gjithmonë mendim shumë të mirë për fisnikërinë tënde. Emri yt i lumtur është përhapur në të gjithë popujt për të gjitha këto punë të mira që ti ke kryer, për këto fitore të shkëlqyera që ti ke korrur. Qofsh pasqyrë e shembull për të gjithë princat e krishterë dhe për mbarë kombet dhe emri yt do të kurorëzohet prej famës së amëshuar! Roma locuta, causa finita! ( Pas fjalës së Romës, çështja quhet e mbyllur), thoshin dikur ca pleq me mjekër, buzëhollë e të ditur".

SHUGURIMI Ekspozimi i hartës, e cila gjendet në Bibliotekën Kombëtare të Romës, u bë i mundur falë përpjekjes së Artan Shkrelit, me ndihmën e paçmuar të ambasadorit italian në Shqipëri, Alberto Cutillo. Shkreli bëri një prezantim të artefaktit, që nga mënyra sesi ajo është realizuar, te një fakt që shumë studiuesve, që kanë marrë në shqyrtim këtë hartë, u ka shpëtuar. Bëhet fjalë pikërisht për mbishkrimin "Scan- derbeco", i cili nuk mund të ishte një toponim. Duke shpjeguar natyrën e hartave, "Emra njerëzish të shquar nuk ka në këto lloj hartash. Kemi të bëjmë me një fakt epokal, që Skënderbeu po përgatitej të shpallej regjent i mbretërisë së Shqipërisë, Epirit dhe Maqedonisë, siç shkruhet në "Aktet". Këtë përgatitje e fillon Papa Nikolla V, për ta mbyllur Papa Piu II, por që ai vdes gjatë fushatës për të ardhur në Dalmaci, ku do të bëhej edhe shugurimi Mbret i Skënderbeut", thotë Shkreli. Duke nënvizuar rëndësinë e figurës së Skënderbeut, në nivel europian, ai shton se, "me epokën e Skënderbeut, arbrit hynë fuqishëm, jo si një toponim dhe as si shprehje gjeografie, por si një nga popujt që përcaktonin fatet e Europës", tha Shkreli, duke shtuar se Skënderbeu është hero europian, nuk është vetëm një hero arbëror, por u përket të gjithëve. "Ai ishte një legjendë e gjallë, nuk është as krijim artificial i venedikasve as i austro- hungarezëve, as i komunistëve, si duan ta nxjerrin sot dhe as i nacionalizmit turbo- shqiptar të sotëm. Kjo është arsyeja përse që në kohën e Frang Bardhit plasën polemikat e vendeve që na rrethojnë ne për ta përvetësuar etnikisht Skënderbeun. Është një përpjekje e marrë të përvetësosh etnikisht Skënderbeun. Ky artefakt vetëm përforcon atë që gjithë shqiptarët e dinë dhe u ndal vrapin atyre njerëzve që janë ngritur me kazmë për të dekonstruktuar figurën e Skënderbeut", përfundoi ai, duke ftuar të gjithë të pranishmit për të parë hartën mesjetare.

"Carta Nautica Uno" do të ekspozohet për publikun deri më 15 dhjetor 2018.

Emra njerëzish të shquar nuk ka në këto lloj hartash. Kemi të bëjmë me një fakt epokal, që Skënderbeu po përgatitej të shpallej regjent i Mbretërisë së Shqipërisë, Epirit dhe Maqedonisë, siç shkruhet në "Aktet"