Kur politika çon drejt humnerës ekonominë
Shqipëria, vendi ku politikëbërësit ngatërrojnë tarifat me taksat
Studime të ndryshme kanë treguar se shkaku primar pse afrikanët janë të varfër ka të bëjë me zgjedhjen e ...
... drejtuesve të tyre politikë. Afrika ka përfituar ndër vite nga hapja preferenciale dhe aksesi në tregjet ndërkombëtare, por vazhdon të jetë shumë e varfër, pasi ekonomia varet kryesisht nga eksporti i lëndëve të para të papërpunuara.
Shumë vendeve afrikane, ashtu si edhe Shqipërisë, nuk u mungojnë burimet natyrore, përkundrazi, nëntoka e tyre është e pasur me metale të çmuara, por jo vetëm. Vendet në fjalë janë të varfra, pasi burimet natyrore menaxhohen keq, ato përdoren kryesisht për të pasuruar një elitë politike të caktuar, të cilët me anë të praktikave korruptuese devijojnë zhvillimin ekonomik.
Drejtuesit e korruptuar kanë tendencën të mbajnë afër njerëz të korruptuar. Drejtuesit në fjalë kanë nevojë për besnikëri ndaj tyre, jo për aftësi; kanë nevojë për kontribute elektorale, jo për kapacitete intelektuale; kanë nevojë për njerëz me mision, jo për njerëz me vizion.
Në Shqipëri, ashtu si dhe në Afrikë, problemi primar dhe konstant i ekonomisë së vendit është kryesisht klasa e saj politike që edhe pse drejton një vend kapitalist, vepron njëlloj sikur të jetë një shtet monopartiak dhe diktatorial.
Kapitalizmi në historinë humane është një sistem ekonomik i orientuar nga e ardhmja. Një investues vë bast mbi rendimentet që do arkëtojë në të ardhmen. Një bankier, për të financuar proceset prodhuese, ofron kredi kundrejt një premtimi për pagesat e kësteve të kredisë. Një sipërmarrës inovator ndërmerr iniciativa që ndoshta edhe nuk ekzistojnë, pa e pasur mundësinë të bëjë përllogaritje empirike mbi perspektivat ekonomike të investimit. Konsumatori, në bazë të disponueshmërisë monetare dhe produkteve në treg, vlerëson raportin më të mirë cilësiçmim. Praktikisht, çdo aktor ekonomik në epokën kapitaliste e sheh të ardhmen si një inspirim nga risia dhe surprizat që ofron e ardhmja.
Në kapitalizëm, aktorët socialë në politikë kanë një sjellje egoiste, kërkojnë me çdo kusht të konsolidojnë apo zgjerojnë "kuotën" e tyre tregut politik. Ndërsa elektorati shpesh zgjedh në bazë të interesave personale pa marrë në konsideratë nevojat kolektive. Nëse dikush ka interesa nga një parti, ai do kërkojë me çdo kusht të votohet për atë parti e do tentojë "të bindë" të tjerët që të bëjnë të njëjtën zgjedhje.
Në një kontekst të tillë, edhe partitë komprometohen nga elektorati. Programi apo zgjedhjet e tyre influencohet nga elektorati i tyre dhe jo më nga interesi kolektiv.
Po vallë, çfarë sjell e gjitha kjo për ekonominë?
Mungesa e hartimit të ofertës politike për të gjithë dhe mospërfshirja e gjithë qytetarëve në të, sjell një pasiguri ekonomike për të ardhmen.
Çdo ndërmarrje ekonomike apo individ do të kërkojë të shtyjë në kohë zgjedhjet e investimeve. Nëse të gjithë do të veprojnë në këtë mënyrë, rritja ekonomike largohet. Sipas studimeve të ndryshme empirike, vërehet se rritja e pasigurisë politike sjell reduktim të prodhimin industrial dhe reduktim të punësimit.
Çfarë mund të thotë e gjitha kjo sot për ne?
Pasiguria politike te ne sot po largon investitorët e huaj. E bën më të vështirë integrimin e Shqipërisë në BE. Humbet shpresa për të nesërmen dhe stimulohet emigracioni.
Bie rritja ekonomike dhe rritet papunësia. Rritet mosha mesatare nga ikja e të rinjve dhe sistemi i sigurimeve shoqërore shkon drejt kolapsit. Rritja ekonomike, që konsiderohet si një ekuacion kompleks, bëhet gjithmonë e më i vështirë për "t'u zgjidhur".
E nëse në një vend kapitalist e demokratik ku qeveria nuk është një pronë personale ku mund të veprosh sipas dëshirës, drejtuesit do të kërkonin rikonfirmimin e elektoratit për të parë nëse vizioni i tyre për të ardhmen konvergjon me "zgjedhjet" e qytetarëve.
Apo do të mundoheshin sadopak të luftonin varfërinë. Te ne ndodh e kundërta, kërkojnë me çdo kusht ta rrisin këtë varfëri.
Mjafton të shohim nismën e fundit të Ministrisë së Infrastrukturës dhe Energjisë, e cila nuk mjaftohet me faktin se jemi vendi që tregtojmë naftën më të keqe në Europë me një çmim absurd, ajo shkon edhe më tej, duke vendosur të krijojë një agjenci shtetërore të re pa ndonjë funksion të dobishëm për të krijuar një rezervë kombëtare karburantesh.
Vallë, a e di se ne jemi vend nxjerrës dhe përpunues nafte? E gjitha kjo, sipas projektligjit, do të financohet me një tarifë prej 20lekëshe shtesë në naftë.
Vallë, a e dinë që tarifa është një pagesë kundrejt një shërbimi të marrë?
Ku qëndron shërbimi që do ofrojë kjo agjenci?
Kjo është një taksë e mirëfilltë, që do varfërojë edhe më tepër shqiptarët për të pasuruar ndonjë sipërmarrës të radhës.
Pra, shqetësimi i klasës politike te ne është vetëm pasurimi i të pasurve në kurriz të të varfërve dhe përkeqësimi i tejskajshëm i shpërndarjes së të ardhurave.