Akademia nuk njeh dekretin e Presidentit: Gjinushi kryetar
“T’i kërkosh Presidentit pas 5 ditësh që të rishik ojë vendimin, do të thotë të tallesh me shtetin shqiptar”
Mbledhja e jashtëzakonshme e Akademisë së Shkencave, një ditë pas miratimit të draftit “Gjinushi”, nisi me debat.
Mediat u lanë jashtë dhe kjo për akademikun dhe pedagogun Artan Fuga ishte një tjetër shkelje ligjore, që po ndodhte në ambientet e institucionit më të lartë të shkencës. Arsyeja e përjashtimit të gazetarëve nga ky diskutim nuk u bë e ditur, ndërkohë që një punonjës i Akademisë preu dy herë rrugën. “Nuk di gjë më tepër. Kështu më kanë urdhëruar!”, tha ai. Për afro 40 minuta gazetarët pritën vendimin e Asamblesë. Nënkryetari Vaso Tole, që në mungesë të ‘ liderit’ të ri kryen funksionet e kryetarit, bëri me dije se ishte vendosur që t’i kërkohej institucionit të Presidentit rishqyrtimin e qëndrimit, lidhur me vendimin për akademikun Skënder Gjinushi, të cilin ai në fjalën e tij e quan si kryetarin aktual të Akademisë. Ndërsa, disa anëtarë të Asamblesë nuk janë të pranishëm, e shumica qëndrojnë indiferentë ndaj shkeljeve haptazi të ligjeve, opozita e vetme e këtij institucioni mbetet akademiku Artan Fuga. Pedagogu, i pari që denoncoi zgjedhjet e Akademisë, ditën e djeshme u shpreh se në vazhdën e përdhosjes së Kushtetutës nga ana e akademikëve, edhe kjo mbledhje ishte e paligjshme. Sipas Fugës, absurde ishte edhe dita e caktuar për këtë mbledhje ( ndoshta rastësisht, një ditë pas miratimit të ligjit “Për Akademinë e Shkencave”).
“Nuk merren vendimet në ditë pushimi, mund të mblidheshim të hënën. Ne kemi shkuar në atë mbledhje me vendim të Këshillit Ekzekutiv të Akademisë. Kjo instancë nuk ka të drejtë të thërrasë. Merrnin pjesë vetëm 22 nga 44 akademikë”, tha Fuga menjëherë pas mbledhjes në një reagim për mediet. Po aq absurd është, sipas akademikut, kërkesa ndaj Presidentit që ai të rishikojë dekretin. “Ky koncept nuk ekziston. Ndaj, jo vetëm që mbledhja ishte e paligjshme, por i tillë ishte edhe vendimi. T’i kërkosh Presidentit pas 5 ditësh që të rishikojë vendimin, do të thotë të tallesh me shtetin shqiptar. Unë do të luftoj deri në fund që ajo Akademi të respektojë ligjin”, shprehet Fuga.
Ndërsa Këshilli Ekzekutues si dhe akademikët zgjedhin të mos flasin për shkeljet e ligjit të vjetër ( madje, edhe pika të përbashkëta të ligjit të ri të sapomiratuar), Fuga shprehet se do ta vijojë betejën e tij deri në fund, për një Akademi që respekton ligjin.
Kështu, statusi i dyfishtë si anëtar i rregullt i Asamblesë dhe kryetar i Partisë Social Demokrate deri në 15 maj në kundërshtim me ligjin ( Një status i tillë, sipas ligjit nr. 9655, datë 11.12.2006 “Për Akademinë e Shkencave të Republikës së Shqipërisë”, neni 10, përfundon kur anëtari “zgjidhet ose emërohet në funksione drejtuese në parti politike a në organe kushtetuese”), apo zgjedhja e tij si kryetar në 24 maj edhe nga akademikët e asociuar ( ndërkohë që neni 11, pika 1 e ligjit për ASH- në përcakton se: Kryetari i Akademisë përzgjidhet drejtpërdrejt me votim të fshehtë nga Asambleja, nga radhët e anëtarëve të rregullt ose të përhershëm) nuk i pengoi 35 akademikë, ta votonin, si dhe 21 të tjerë të kërkonin dje riemërimin e tij.
Fuga tregon se këto shkelje i ka përsëritur sot në mbledhjen me dyer të mbyllura të Asamblesë.
TOLE: NËSE PRESIDENTI KUNDËRSHTON GJINUSHIN, KA ZGJIDHJE ME LIGJIN E RI
Nënkryetari i Akademisë, gjatë deklaratës për mediet ditën e djeshme, bëri me dije se nëse Presidenti as pas kësaj kërkese nuk e emëron kryetarin e zgjedhur nga Asambleja, pavarësisht se zgjedhjet u mbajtën me ligjin e vjetër, do të hyjë në punë drafti “Gjinushi”, tanimë funksional. Edhe pse e pohon se reagimi i djeshëm i Asamblesë është në kundërshtim me politikat e ditës, ai e konsideron atë si të pjekur dhe institucional. “Me ligjin e ri, në nenin 11, parashikohen disa nene për situata të ngjashme, në rast se Presidenti e kundërshton sërish. Më në fund, në ligjin e ri të Akademisë ka zgjidhje se si veprohet në raste të tilla. Ligji i ri akoma nuk ka hyrë në fuqi, por nëse nuk gaboj, nëse do të ketë edhe një dekret refuzimi lihet në dorë të Asamblesë shqyrtimi i kësaj. Nëse Asambleja i qëndron vendimit të parë, atëherë kryetari i zgjedhur vazhdon detyrën”, shprehet Tole.
NËNKRYETARI SHMANG SHKELJET
LIGJORE Ndërsa akademiku Vaso Tole duket i bindur se që Gjinushi të jetë kryetar Akademie është vetëm çështje kohe, veçanërisht tani që ngërçin e zgjidh, sipas tij, ligji i ri, ai shmang shkeljen ligjore në ruajtjen e statusit si anëtar i rregullt nga Gjinushi, ndërkohë që ishte në funksione politike. “Nuk flas dot si jurist, por mund të them se institucioni i Presidencës ishte kujdesur që të theksonte faktin, se arsyeja e vetme ligjore ishte mospërputhshmëria e mandateve në të njëjtën kohë. Pra, në atë kohë pretendohet që Gjinushi kishte edhe statusin e ‘ Akademik i Rregullt’, edhe statusin e kryetarit të Partisë. Përmes dokumentacionit që u rishqyrtua edhe një herë në mbledhjen e Asamblesë, ne jemi të bindur që nuk ka qenë kryetar partie prandaj i kërkojmë Presidentit që të rishqyrtojë këtë vendim”. Ndërkohë që Tole nënvizon faktin se në 24 maj Gjinushi nuk ka qenë kryetar partie, nuk thuhet asgjë për procedurën ligjore që u ndoq për të rizgjedhur Gjinushin si ‘ Akademik të Rregullt’ në 24 maj apo 9 ditë më herët, pasi i tillë deri në 15 maj nuk mund të ishte.
REKTORËT KUNDËRSHTUAN REFORMËN, TOLE: ATO PAK KEQKUPTIME... Përsa i përket debateve për ligjin e ri të sapomiratuar, të shprehura publikisht nga rektorët në mbledhjen e fundit të Komisionit për Edukimin dhe Mjetet e Informimit Publik, Tole, shprehet se: “Jam i bindur që edhe ato pak sugjerime apo keqkuptime, që ishin krijuar nga rektorët e universiteteve, ishin çështje që gjejnë zgjidhje tashmë që Akademia do të jetë një institucion i hapur. Në variantin përfundimtar të miratuar është respektuar autonomia universitare, edhe ne na është dhënë e drejta, që të jemi më të hapur ndaj universiteteve”, tha Tole. “VENDIMIN MUND TA KUNDËRSHTOJNË VETËM GJYKATAT!” Ndërsa bëri me dije vendimin për t’i kërkuar Presidentit rishqyrtimin e qëndrimit të tij lidhur me kryetarin e Akademisë, Skënder Gjinushi, sipas Toles, ky institucion nuk ka fuqinë ligjore për ta penguar matematicienin të gëzojë postin e dhënë nga Asambleja. “Vendimi i Asamblesë së ASH- së, me pjesëmarrjen e 43 nga 44 akademikë është në fuqi, edhe për të nuk ka pas as ankimim as kundërshtim, si pranë Akademisë po ashtu edhe pranë institucioneve gjyqësore. Pasi gjykatat janë të vetmet që mund të kundërshtojnë një vendim, duke qenë në fuqi. Edhe duke shpresuar se ka ende një hapësirë për rikonsiderimin e rishqyrtimit të dekretit të Presidentit, ne në respekt të atij institucioni vendosëm që t’i drejtohemi Presidentit për të riparë edhe një herë qëndrimin e tij për kryetarin e Akademisë së Shkencave”, tha Tole dje pas mbledhjes.