Populistët, der Leyen dhe e ardhmja e BE
Zgjedhja në krye të Komisionit Europian të ish- ministres së Mbrojtjes së Gjermanisë, Ursula von der Leyen, ka dy fitues. Fituesi i parë, janë forcat proeuropiane e progresiste, nga radhët e të cilave vjen edhe der Leyen. Fituesi i dytë, janë forcat populiste europiane, që e rikonfirmuan edhe një herë veten se janë decizivë për të ardhmen europiane. Madje, pa një pozicionim të tyre në favor të der Leyen, BE mund të shkonte në një krizë konstitucionale.
Zgjedhja e der Leyen vendos së paku tri rekorde. Ajo është Gjermania dhe gruaja e parë në krye të Komisionit Europian, një fitore e padiskutueshme për çdo lëvizje apo parti me fokus barazinë gjinore. Rekordi i tretë është se der Leyen mori 383 vota nga 374 që nevojiteshin. Ky është rezultati më i dobët në historinë e zgjedhjeve për kryekomisionerin e BE- së në gjithë historinë e saj. Praktikisht, përkthehet në një punë shumë të vështirë, që do të duhet të përballet kryekomisionerja në 5 vitet e ardhshme.
Zgjedhjet për Parlamentin Europian u dominuan nga çështje: si ngrohja klimaterike, kriza e refugjatëve, pabarazia ekonomike mes vendeve anëtare, sfida që vjen nga Kina, përplasja për tarifat me SHBA- së dhe Brexit.
MBËSHTETJA NGA POPULISTËT
Dy forcat kryesore pro- BE, CDU e Merkel dhe Renew e Macron, së bashku me partitë e tjera progresiste, nuk mund të konfirmonin në detyrë nominim e tyre. Ndërsa SocialDemokratët, kishin një kandidat të tyrin. Të Gjelbërit kundërshtonin zgjedhjen e der Leyen, pasi për ta kjo nuk kishte një plan real se çfarë masash do të merrte për çështjen e ngrohjes klimaterike. Dukej se BE mund të rrezikonte një krizë institucionale. Çuditërisht, zgjidhja e kësaj krize erdhi nga ata që përgjithësisht shkaktoi kriza. Forcat populiste të Hungarisë, Polonisë dhe Italisë, me një lider në hije si Viktor Orban, në momentin e fundit ndryshuan qëndrim. Orban kishte deklaruar, që para votimeve, se nuk do ta mbështeste Manfred Veber e CDU- së, për arsye të kritikave të tij të ashpra në drejtim të Budapestit. Ndërsa për kandidatin e Social- Demokratëve, Timmermans, i kishte dërguar një letër kryetarit të Partive Popullore Europiane se zgjedhja e tij minonte BE- në dhe e dorëzonte Brukselin në duar të miliarderit amerikan, Xhorxh Soros, i cili për Orban përkufizohet si "armiku më i madh i demokracisë". Madje, Orban ishte shprehur se do të lobonte te forcat e tjera për të minuar zgjedhjen e Timmermans. Orban dhe partia e tij, Fidesz, ishte përjashtuar nga PPE, pikërisht se kishte përdorur në fushatë elektorale një gjuhë të ashpër ndaj BE- së, kryekomisionerit Juncker dhe amerikanit Soros.
Dalja në skenë e der Leyen u pa me sy të mirë nga partitë skeptike, kjo edhe si shkak se der Leyen nuk vinte nga radhët e burokratëve të Brukselit. Votimet për der Leyen krijuan një krizë në ekzekutivin italian, i cili u prezantua me dy qëndrime, Salvini kundër der Leyen dhe Liga e Veriut e mbështeti. Forcat populiste treguan se ata duhen marrë jo vetëm në konsideratë, por janë jetikë.
SFIDAT E DER LEYEN
Kryekomisionerja e re nuk do të ketë një 5- vjeçar të lehtë. Madje, mund të thuhet se do të ketë më shumë vështirësi edhe se sa paraardhësi i saj Juncker. Fitorja e ngushtë me vetëm 9 vota diferencë do të detyrojë atë të bëjë negocime dhe marrëveshje për çdo vendim që do duhet të kalojë në Parlamentin Europian. Sfida nga forcat anti- BE, ku rreziku më i madh vjen nga Le Penn në Francë, e cila mbështet idenë për një Frexit. Der Leyen do t'i duhet të gjejë një gjuhë të përbashkët me një President të paparashikueshëm dhe jodashamirës ndaj BE- së, si ai amerikan, Trump. E veçanërisht për tarifat që ky i fundit ka vendosur mbi eksportet europiane. Kriza e Iranit, e cila në rast të një lufte mund t'i sillte Europës një valë tjetër emigrantësh. Ngrohja klimaterike duhet pasur në vëmendje prej ndjeshmërisë që kanë europianët ndaj saj. Brexit, përherë e më i paqartë në horizont.
Përsa i përket rajonit tonë, është akoma herët për të folur. Megjithëse der Leyen është pro zgjerimit dhe e mbështeti publikisht hapjen e negociatave për Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut. Por, përparimi i dy vendeve të Ballkanit Perëndimor në familjen europiane do të jetë një çështje që do të lidhet më shumë me qëndrimin e çdo vendi anëtar.