“Dita e 30 qershorit ishte paqësore, por qytetarët nuk patën mundësi zgjedhjeje”
Raporti final i OSBE/ ODHIR nuk jep vlerësim për 30 qershorin, kritikat për vendimet e KQZ dhe rolin e institucioneve të qeverisë
Zbardhet raporti final i OSBE/ ODHIR për zgjedhjet e 30 qershorit. Në dokumentin e bërë publik nga "News 24", thuhet se Komisioni Qendror i Zgjedhjeve cenoi sigurinë juridike, duke bërë interpretime të gjera të ligjit.
Ashtu si edhe në prezantimin e raportit paraprak në korrik të këtij viti, evidentohet se kriza politike ndikoi negativisht në të drejtën për të votuar, ndërsa thotë se u cenua fshehtësia e votës në disa qendra votimi. Në raportin përfundimtar, i cili përbëhet nga 34 faqe, OSBE/ ODIHR ka analizuar me detaje të gjitha fushat, duke adresuar të gjitha shkeljet e mundshme si në spektrin e përgjithshëm politik e deri te çështjet ligjore. Në raportin final të OSBE/ ODIHR thuhet se disa nga rekomandimet e dhëna prej saj në zgjedhjet e shkuara në Shqipëri, në 30 qershor nuk gjetën zbatim. "Në zgjedhjet lokale të 30 qershorit pati pak kujdes për interesin e votuesve. Në 31 bashki nga 61 në total, qytetarët nuk kishin mundësi zgjedhjeje pasi kandidonte vetëm 1 person", evidentohet në raportin e ODHIR. Një tjetër gjetje që theksohet në raportin e ODHIR është se gjatë procesit p a r a z g j e d h o r dhe gjatë ditës së zgjedhjeve ka pasur pretendime nga të dyja kahet politike se ka pasur presion për të marrë pjesë në zgjedhje dhe për t'i bojkotuar ato nga ana e qytetarëve. Vëzhguesit evidentojnë si shqetësuese edhe punën e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve në disa raste. "Konfrontimi politik çoi në pasiguri ligjore dhe u morën shumë vendime të administratës zgjedhore me objektiv politik për të siguruar zhvillimin e zgjedhjeve", thuhet në raport. ODHIR evidenton probleme edhe në vendimmarrjen e Kolegjit Zgjedhor, i njohur ndryshe si "Gjykata e Zgjedhjeve". Sipas ODHIR, duke qenë se deri në korrik, gjyqtarët nuk mund të merrnin ndëshkime disiplinore pasi ligji i paketës së Reformës në Drejtësi ishte kthyer nga Gjykata Kushtetuese, "gjyqtarët e Kolegjit Zgjedhor gëzonin imunitet dhe nuk mund të ishin subjekt i procedurave disiplinore gjatë gjithë afatit, për të cilin Kolegji është i konstituuar. Por ata i nënshtrohen "procesit të vetingut" në vazhdim, i cili mund të ndikojë në sigurinë e mandatit të tyre dhe në këtë mënyrë të ndikojë potencialisht në pavarësinë e tyre. Gjithashtu, raporti thekson se mospublikimi i dekretit të Presidentit, Ilir Meta, në Fletoren Zyrtare është i paligjshëm", thuhet në raport. Dekreti i Presidentit Ilir Meta më 10 qershor për të anuluar zgjedhjet e 30 qershorit dhe mosnjohja e këtij dekreti të dytë nga Partia Socialiste, e cila së bashku me aleatët e saj të vegjël ishte e vetmja e regjistruar në zgjedhjet e 30 qershorit, sipas vëzhguesve të ODHIR, minuan besimin e publikut në legjitimitetin e zgjedhjeve. Mospublikimi në Fletoren Zyrtare i dekretit të tretë për shpalljen e datës 13 tetor nga Presidenti Meta si datë të zgjedhjeve lokale renditet si një tjetër problem i evidentuar nga OSBE/ ODHIR. Megjithatë, ky organizëm ndërkombëtar nuk mban asnjë qëndrim për zgjedhjet e 30 qershorit dhe evidenton faktin se përtej të gjitha paralajmërimeve dhe pasigurisë së krijuar, dita e zhvillimit të zgjedhjeve ishte e qetë dhe pa incidente serioze, ndërkohë shton se nëse do të kishte vullnet për zbatimin e ligjit, zgjedhjet do ishin më të rregullta.