PJESË NGA RELACIONI

Relacioni i vendimit për disa shtesa në vendimin, "Për kontributet e detyrueshme dhe përfitimet nga sistemi i sigurimeve shoqërore dhe sigurimi i kujdesit shëndetësor"

Vendimi synon të zgjidhë problemet e hasura gjatë aplikimit të skemës së pensioneve për personat e vetëpunësuar në bujqësi, për shkak se në disa raste, periudha e mbuluar me kontribute nga fermerët nuk përputhet me njësinë administrative ku kanë tokën, si dhe me vendbanimin sipas regjistrit të gjendjes civile. Pagesat e kontributeve, sidomos në rastin e faljeve të kamatëvonesave, duke mos respektuar kushtet e përcaktuara me VKM, ka sjellë si pasojë mosnjohjen e periudhave të sigurimit, për disa kategori fermerësh, konkretisht ata që kanë qenë me vendqëndrim në të njëjtin rreth ku kanë ushtruar aktivitetin bujqësor dhe/ ose blegtoral, si dhe kanë tokën, por kanë pasur vendbanimin sipas regjistrit të gjendjes civile në një rreth tjetër. Ndër vite, meqenëse baza ligjore ka pësuar ndryshime dhe si rrjedhojë dhe aktet nënligjore në zbatim të saj kanë pësuar ndryshime, ka qenë e vështirë njohja dhe zbatimi i tyre nga kategoria e fermerëve që ushtrojnë aktivitete bujqësore dhe/ ose blegtorale, por edhe verifikimi nga inspektorët e Sigurimeve Shoqërore, i plotësimit të kushteve për pagesat e sigurimeve si persona të vetëpunësuar në bujqësi, kjo sidomos kur ka pasur falje të kamatëvonesave dhe kryesisht në vitin 2014, ku në një periudhë dymujore u realizua 4- fishi i të ardhurave të viteve të mëparshme. Në këto raste, sigurimet shoqërore, ose kanë kthyer kontributin, ose është dakordësuar rillogaritja e shumave të paguara si kontribut vullnetar, për aq periudhë sa mund të mbulohet. Reduktimi i periudhave ose mosnjohja e periudhave të sigurimit për efekt pensioni, ka shkaktuar mjaft shqetësime dhe ankesa, për më tepër kur personat deklarojnë se kanë zhvilluar gjatë gjithë viteve aktivitet bujqësor, pavarësisht nga vendbanimi sipas gjendjes civile. Për më tepër, nga verifikimet e kryera, rezulton se ankuesit krahas tokës, pavarësisht nga gjendja civile, kanë edhe shtëpi e bagëti. Gjithashtu, në praktikën e përditshme evidentohen mjaft raste kur personat që dalin në pension, në momentin e fundit konstatojnë se punëdhënësi është debitor dhe nuk ka derdhur kontribute në emër dhe për llogari të tyre ose ka edhe mjaft raste të tjera që kontributi i derdhur në emër të personit, apo nga vetë personat e vetëpunësuar, nuk i përgjigjen kontributit minimal mujor për të përfituar një periudhë sigurimi të plotë mujore. Për të zgjidhur këto problematika, në këtë projektvendim janë parashikuar dy shtesa, të cilat bëjnë të mundur lejimin e subjektit për derdhjen e kontributit dhe të dërgimit të informacionit vetëm për një person ose për disa persona që janë në kushtet e moshës së daljes në pension. Gjithashtu, nëpërmjet shtesës së një paragrafi zgjidhet edhe periudha e sigurimit për efekt pensioni, në rastet kur derdhjet mujore të kontributeve janë nën nivelin minimal.