Zgjedhjet, Bylykbashi: Rama po djeg afatet për kodin e ri

"Neni 170, pika 5 e Kushtetutës ndalon që gjatë gjendjes së jashtëzakonshme të miratohet ligji për zgjedhjet"

Pas dy muajsh shkëputjeje, për shkak të pandemisë, Reforma Zgjedhore u bë sërish pikë e nxehtë përplasjeje mes maxhorancës dhe opozitës.

Përfaqësuesi i PD- së në Këshillin Politik të Reformës Zgjedhore, Oerd Bylykbashi, në një intervistë për gazetën "Panorama" akuzoi Kryeministrin Edi Rama se përmes arrogancë me çështjen e reformës, kërkon të tërheq vëmendjen nga emergjenca ekonomike e shkaktuar nga pandemia e Covid- 19. Sipas Bylykbashit, në një kohë që maxhoranca shtirej sikur donte të vazhdonte punën për Reformën Zgjedhore përmes një akti për të shtyrë deri më 23 qershor gjendjen e jashtëzakonshme, sipas Bylykbashit bllokoi reformën deri në atë datë. Neni 17, pika 5 e Kushtetutës sanksionon se në gjendjen e jashtëzakonshme nuk mund të ndryshohet ligji i zgjedhjeve.

Z. Bylykbashi, Këshilli Politik i Reformës Zgjedhore, para pandemisë u duk se kishte gjetur rrugën e bashkëpunimit, ndërkohë së fundmi duket se palët kanë shumë ndasi, nuk kanë më atë frymë të bashkëpunimit, çfarë ka ndodhur gjatë kohës së karantinës?

Oerd Bylykbashi: Gjatë kohës së karantinës nuk ka ndodhur asgjë sa i përket punës së Këshillit Politik, në fakt. Për arsye objektive, të pandemisë, puna u ndërpre. Por ajo që ndodhi me maxhorancën është se përgjatë kësaj kohe të karantinës, është vërejtur rritja e arrogancës së Kryeministrit Rama. Kjo ndodhi edhe me përfaqësuesin e maxhorancës Damian Gjiknuri, kur u shpreh se mund ta miratojnë një Reformë Zgjedhore pa konsensusin e opozitës, por me deputetët në Parlament. Por në fakt, kjo nuk mund të ndodh. Edhe Ambasadori i BE- së, Luigi Soreca, e tha pak ditë më parë që duhet të angazhohet Këshilli Politik për Reformën Zgjedhore. Pra nuk mundet që Parlamenti të miratojë një dokument të njëanshëm. Komisioni i Posaçëm për Reformën Zgjedhore nuk ka asnjë rol tjetër veçse të dërgojë në Kuvend draftin e dakordësuar në Këshillin Politik. Maxhoranca donte të krijonte një furtunë në gotë. Për të fshehur keqmenaxhimin e pandemisë. Maxhoranca tentoi të tërhiqte vëmendjen nga emergjenca reale, që për momentin është përkeqësimi i ekonomisë shqiptare. Por pavarësisht shpejtësisë me të cilin mund të ecë puna në Këshillin Politik të Reformës Zgjedhore, drafti i dakordësuar, nëse do ketë një të tillë, nuk do mund të votohet në Parlament deri pas datës 23 qershor. Kjo për shkak të aktit antikushtetues të kësaj qeverie, e cila shtyu gjendjen e jashtëzakonshme deri më 23 qershor që në fakt duhet të ishte deri më 23 maj. Neni 170, pika 5 e Kushtetutës e sanksionon qartë se ligji i zgjedhjeve nuk mund të ndryshohet në gjendjen e jashtëzakonshme. Pra, praktikisht Kryeministri i vendit ka bllokuar Reformën Zgjedhore deri në fund të qershorit. Deklaratat e tjera për ta përfunduar reformën deri në fund të majit, janë xhiro boshe të maxhorancës. Sigurisht, opozita është gati që ta përfundojë, por siç e thash, e pamundëson gjendja e jashtëzakonshme.

Ndërkohë, më herët ju, por edhe anëtarë të opozitës, keni deklaruar se prisni përgjigje nga maxhoranca për draftet që keni depozituar. Për cilat çështje ka mosdakordësi deri tani?

Deri në mbledhjen e fundit të 9 marsit, ne kemi depozituar disa propozime, për financimin e partive në zgjedhje, për votimin elektronik, për depolitizimin e administratës zgjedhore etj. Nga këto, deri tani nuk kemi marrë asnjë përgjigje nga ana e maxhorancës. Opozita duhet të kuptojë se në Këshillin Politik nuk ka rolin e gjykatësit, që të vlerësojë se kë do ajo dhe kë nuk do. Këshilli shërben për të diskutuar dhe adresuar të gjitha shqetësimet që janë ngritur në raportet e OSBE/ ODHIR.

Ku ndahen palët, sa i përket çështjes së depolitizimit të administratës?

Ne kemi propozuar depolitizimin e administratës, duke vendosur një komponent të fortë qendror, nga qendra votimit deri te numërimi dhe shpallja e rezultatit, që nuk do të jetë politike, por ruajnë garancinë e partive politike në lojë. Por këtë e kemi bërë duke propozuar që të futet teknologjia e votimit, identifikimi biometrik dhe votimi si pilot. Nëse ne kemi zgjidhje me identifikimin e zgjedhësve, do eliminojmë votimin e më shumë se një herë të një personi. Nëse dikush e shkel këtë, atëherë hyn në burg. Ndërkohë, çfarë kërkon maxhoranca?! Kërkon që t'ia besojë zgjedhjet administratës shtetërore. Por, a ka njeri që e beson se administrata shtetërore nuk është e politizuar?! Të bësh një propozim të tillë, është sikur të kërkosh t'i varësh ujkut mëlçitë në qafë.

A jeni gati të ridiskutoni propozimin për Kolegjin Zgjedhor?

Nëse do të adoptohen propozimet e bëra nga opozita për teknologjinë në zgjedhje dhe për depolitizimin e administratës zgjedhore, implementimi i tyre do të ulte shumë ankesat për procesin zgjedhor në Kolegjin Zgjedhor. Propozimi ynë nuk përjashton që gjyqtarët të cilët kanë kaluar vetingun të bëhen pjesë e tij, por kërkon që kandidat për t'u bërë anëtarë të Kolegjit Zgjedhor të jenë edhe ata që nuk e kanë kaluar vetingun. Por nëse zgjidhet dikush që nuk ka kaluar vetingun, atëherë ky proces të ngrijë për 4 vjet. Pasi çdo ditë e më shumë, besimi te vetingu po zbehet, raporti i OSBE/ ODHIR e ka theksuar se vetingu është përdorur për t'i bërë presion gjyqtarëve të Kolegjit Zgjedhor.

Pavarësisht shpejtësisë me të cilën mund të ecë puna në Këshillin Politik të Reformës Zgjedhore, drafti i dakordësuar, nëse do ketë një të tillë, nuk do mund të votohet në Parlament deri pas datës 23 qershor. Kjo për shkak të aktit antikushtetues të kësaj qeverie, e cila shtyu gjendjen e jashtëzakonshme deri më 23 qershor