PER KOMPENSIMIN
Pronat, çmimet e reja të tokës në të gjithë vendin
Pas vendimit të Gjykatës së Strasburgut, gazeta zbulon çmimet e reja që do përdoren për kompensimin e pronarëve. Tabelat dhe shembujt për Tiranën e gjithë qytetet
Pas kushtit të caktuar nga Gjykata e Strasburgut, vendimet e dhëna nga Agjencia e Trajtimit të Pronave do të rishikohen.
Me ndryshimet që pritet të zyrtarizohen, pronarët s’mund të marrin në asnjë rast më pak se 10 për qind të vlerës që prona ka sot në treg. Në këto kushte, të gjithë atyre që u është caktuar një vlerë më e ulët, do t’u rivlerësohet pasuria. Gazeta boton sot tabelat me çmimet e tokës në Tiranë dhe rrethe, për t’u dhënë mundësinë pronarëve që të bëjnë llogaritjet mbi atë që u takon të marrin pas kushtit të caktuar nga Strasburgu.
Në tabela janë çmimet e tokës truall në qytete sipas zonave kadastale dhe çmimet e minimale për kompensimin sipas zërit kadastral, tokë bujqësore. Ky ishte kusht i gjjykatës së Strasburgut i cili pritet të miratohet si ndryshim ligjor nga qeveria.
SKEMA Kujtojmë që me skemën e re të kompensimit, të penalizuara janë ato familje, të cilat u prekën nga ndryshimi i zërit kadastral, të përqendruara kryesisht në kurorën e qyteteve të mëdha si Tirana dhe atyre përgjatë vijës bregdetare. Kjo, sepse sipërfaqet në periferi, të cilat sot janë brenda vijës së verdhë dhe kategorizohen si tokë truall, në kohën e konfiskimit kanë qenë bujqësore. Nëse vlera e tokës bujqësore sot në treg nuk çmohet më shumë se 500 lekë për metër katror, vlerat e tokës truall variojnë nga 20 mijë lekë deri në 120 mijë lekë për metër katror. Me anë të vendimit që mban datën 7 maj, Gjykata e Strasburgut i caktoi si kusht qeverisë shqiptare që asnjë pronar të mos marrë më pak se 10 të vlerës që prona ka sot. “Gjykata shtoi një kusht kyç: ajo çmoi se në disa raste, vlerësimi i pronave sipa s lig jit ‘ Për tr a jt imin e pronës’ mund të rezultonte në nivele shumë më të ulëta të kompensimit ( për disa ish- pronarë) në krahasim me legjislacionin e mëparshëm. Për të shmangur një barrë ekstreme mbi këtë kategori të ish- pronarëve, kompensimi sipas skemës së re duhet të jetë jo më pak se 10% e vlerës së pronës, që ish- pronarët do të përfitonin nëse vlerësimi financiar do të llogaritej mbi bazën e zërit kadastral aktual të pronës së shpronësuar”, thuhet në vendim.
SHEMBULL Për të kuptuar efektin pas vendimit të marrë nga kjo gjykatë, po e ilustrojmë përmes një shembulli. Për një sipërfaqe toke 500 metra katrorë të ndodhur sot brenda vijës së verdhë, në zonën kadastrale 8280, pra në Sauk, nga Agjencia e Pronave vlerësimi është bërë për tokë bujqësore me çmimin 488 lekë për metër katror dhe masa e përfitimit që është caktuar është ( 500m X 488lekë/ m) 244 mijë lekë. Nëse zëri kadastral i saj që do të merrej për referim do të ishte ky i sotmi, pra kjo sipërfaqe do të çmohej si tokë truall, kjo familje do të përfitonte ( 500m X 29 543 lekë/ m) 14 771 500 lekë. Por me kushtin e vendosur nga Gjykata e Strasburgut, qeveria “detyrohet” që të mos kompensojë asnjë pronar më pak se 10 për qind të vlerës aktuale. Në këto kushte, kësaj familjeje i takon të marrë jo më pak se 1.4 milionë lekë, pra shumë herë më tepër se vlera e caktuar më herët nga Agjencia e Trajtimit të Pronave.