Zbardhet debati pesë orë për zgjedhjet, PS drejt ndryshimit të Kushtetutës pa marrëveshje me opozitën
ÇFARE NDODHI NE KESHILLIN POLITIK DERI PARA MESNATE. PSE U REFUZUA PAKTI I OFRUAR NGA PD- LSI DHE ÇFARE DO VOTOHET SOT NGA MAXHORANCA
Këshilli Politik dështoi dje në përpjekjen e fundit për të gjetur konsensusin në ndryshimet kushtetuese që prishin rregullat e garës në zgjedhjet e ardhshme.
Opozita e bashkuar tentoi t’i mbushte mendjen për rreth 5 orë diskutim përfaqësuesit të maxhorancës, Damian Gjiknuri, me propozimin e ri, por maxhoranca ishte e vendosur në nismën për ndryshimet kushtetuese. Në mbledhjen me dyer të mbyllura, Oerd Bylykbashi dhe Petrit Vasili i vunë në tryezë Gjiknurit kërkesën që neni 64 i Kushtetutës të mos preket, pra, të qëndrojë siç është. “Në përmbushje të qëllimit për kalimin në një mekanizëm me lista 100 % të hapura, rezulton se NUK ka asnjë nevojë për ndryshime në nenin 64 të Kushtetutës, ku aktualisht parashikohet vetëm: a) lloji i sistemit zgjedhor (“sistemi proporcional në nivel qarku”), b) ndarjen e zonave zgjedhore në nivel qarku dhe c) delegimin që rregullat për zbatimin e sistemit zgjedhor të përcaktohen në ligj. Neni 64 nuk ka asnjë pengesë për të kaluar në mekanizimin e listave 100 % të hapura dhe për pasojë nuk duhet të ndryshohet”, propozoi opozita e bashkuar. Ndërkohë që neni 68 kërkohet të ndryshohet, PD e LSI kërkoi që të bëhet vetëm një ndryshim që, sipas tyre, pengon mekanizmin e hapjes së listës 100%. Ndërsa pikat e tjera të nenit janë faktorë pengues për atë që kërkon maxhoranca për hapjen e listave. “Në këtë nen parashikohet edhe një rregull në pikën 1 të tij, sipas të cilit ‘ Renditja e kandidatëve për deputetë në listat shumemërore nuk mund të ndryshohet pas paraqitjes së listës në komisionin zgjedhor përkatës’. Kjo fjali në Kushtetutë është e vetmja pengesë për të kaluar në një mekanizëm me lista 100 % të hapura. Heqja e kësaj fjalie është e mjaftueshme që në ligjin e zgjedhjeve të parashikohet aplikimi i mekanizimit me lista 100 % të hapura, sepse sipas pikës 3 të nenit 64 të Kushtetutës është ligji i zgjedhjeve që parashikon kriteret dhe rregullat për zbatimin e sistemit zgjedhor proporcional”, vijonte më tej propozimi i PD- së e LSI- së në emër të të gjithë kampit opozitar. PROPOZIMI Ndërkaq, ata bërën edhe propozimin konkret se si duhet të ndryshohet neni 68.
“Për të krijuar bazën kushtetuese për kalimin në një mekanizëm me lista 100 % të hapura, është e nevojshme dhe e mjaftueshme që të bëhet vetëm Amendamenti Kushtetues si vijon: ‘ Në nenin 68 të Kushtetutës, fjalia e tretë, e pikës 1, shfuqizohet’. Në këtë mënyrë, kushtetutëbërësi krijon mundësinë kushtetuese që në Kodin Zgjedhor të ndryshohet mënyra e hartimit të listave, duke parashikuar votën parapëlqyese për kandidatët në listat e secilës parti. Ky ndryshim krijon
mundësinë e garës midis kandidatëve në listën e vetë partisë politike”, vijon propozimi.
REAGIME
Nga ana tjetër, përfaqësuesi i maxhorancës mësohet se nuk ka pasur kundërshtime në lidhje me propozimin e PD- së, por argumenti refuzues i z. Gjiknuri sipas burimeve është mbështetur te çështja procedurale. Burimet nga brenda takimit bëjnë me dije se z. Gjiknuri u ka thënë përfaqësuesve të opozitës se janë të vonuar në propozimin e tyre, pasi “Drafti i miratuar në këshillin e legjislacionit s’ndryshohet dot. Ose rrezohet, ose kalon kështu siç është”. Në këtë kontekst mësohet se Gjiknuri kërkoi disa herë që mbledhja të përfundonte, por nga ana tjetër përfaqësuesit e opozitës së bashkuar këmbëngulën që të arrinin në një konsensus. Bylykbashi e Vasili janë shprehur në mbledhje se nëse ndryshimet kushtetuese bëhen të njëanshme, atëherë prishet marrëveshja politike e 14 janarit dhe ajo e 5 qershorit.
PËRPLASJA
Kalimi i orëve pa konsensus, edhe pas konsumimit të ushqimit që mbërriti në orët e vona të së mërkurës në Pallatin e Kongreseve, bëri që durimi i përfaqësuesve të opozitës së bashkuar të arrinte limitet, duke iu kthyer përfaqësuesit të maxhorancës me akuza. Gjatë debatit mësohet se përfaqësuesi i PD- së, Oerd Bylykbashi, ka nënvizuar se po injorohet vlerësimi i ODIHR, duke kujtuar që “ODIHR ka këmbëngulur te mosabuzimi me burimet shtetërore dhe se burimi kryesor shtetëror është fuqia rregullatore dhe ju po abuzoni me të pa nisur zgjedhjet”. Burimet brenda mbledhjes konfirmojnë se Oerd Bylykbashi i është drejtuar me këto fjalë: “Ju po përdorini ndryshimin e njëanshëm të ligjit, për të krijuar favore të PS- së në zgjedhje. Në 2013 erdhët në pushtet me krimin, në 2016 kanabizuat vendin dhe me paratë e pista të krimit bletë zgjedhjet e 2017, tani nuk ju mjaftojnë këto dhe po përpiqeni të diktoni ndryshimet e njëanshme të rregullave. Jeni të pashpresë, jeni humbës!”, ka thënë Bylykbashi. Po të njëjtat burime thanë se Patrit Vasili, duke iu drejtuar Damian Gjiknurit, i ka kërkuar këtij të fundit të japë arsyet se përse refuzon propozimin e opozitës. “5 orë në mbledhjen dhe nuk keni dhënë asnjë argument se përse refuzoni propozimin tonë për hapjen 100 % të listave. Nuk keni asnjë arsye të refuzoni propozimin e kompromisit që kemi propozuar. Nëse keni si qëllim hapjen e listave, propozimin e keni mbi tryezë. Pse nuk e pranoni?”, mësohet të jetë shprehur Vasili. Në debat ka ndërhyrë edhe Oerd Bylykbashi, i cili është shprehur: “Opozita është për konsensus. Ka paraqitur propozime me shkrim gjatë gjithë këtyre ditëve në Këshillin Politik. Ju as nuk sillni kundërpropozime dhe as nuk shqyrtoni propozimet tona. Ju po vrisni konsensusin dhe po hidhni në erë marrëveshjen e 5 qershorit dhe 14 janarit. Si mund të hidhni në erë marrëveshjet që keni firmosur?” konfirmuan burimet.