Nga paga minimale, te nafta pa akcizë e rindërtimi, sa para do shpenzohen në 2021
Qeveria optimiste, parashikohen 1,2 miliardë lekë investime, por rritja e të ardhurave do vijë nga pagesat shtesë për pagën minimale
Edhe pse ditët e këqija të mbylljes së madhe për shkak të Covidit përsëriten përherë e më egërsisht nga Kryeministri, qeveria e tij miratoi dje një buxhet optimist për vitin 2021.
Përplasja e përhershme me FMN- në për rritjen ekonomike do të pasqyrohet edhe vitin tjetër, kur qeveria parashikon një rigjallërim të ekonomisë me 5.5% dhe një ulje të papunësisë. Në shifra absolute, buxheti do të shpenzojë 587,660 miliardë lekë ( rreth 5,8 miliardë USD), në krahasim me 579,535 miliardë lekë që është parashikuar për këtë vit. Ndërkohë që të ardhurat parashikohen në 478,965 miliardë lekë ( rreth 4,7 miliardë USD) në krahasim me 446,570 miliardë lekë që parashikohet të mblidhen këtë vit. Në relacionin që shoqëron buxhetin, Ministria e Financave parashikon që të ardhurat të vijnë nga një “taksë” e re e rritur fshehurazi dhe nga administrimi fiskal. Pra, nga ana e korrupsionit dhe abuzimit, edhe pse 2021 është një vit zgjedhor. Nga ana tjetër, për të financuar shpenzimet, qeveria do të marrë edhe borxh të ri. Deficiti për vitin 2021 është parashikuar në 108,695 miliardë lekë, rreth 1 miliard USD, ndërkohë që borxhi total në vitin 2021 parashikohet të kapë shifrat e 1,332 miliardë lekëve, ose 13 miliardë USD, nga 1,219 miliardë që është në fund të 6- mujorit të këtij viti. S’KA DREKË FALAS Në buxhet, qeveria parashikon edhe politikat e veta në ndihmë të kategorive të ndryshme. Zakonisht, këto politika financiare favorizojnë shtresat që përkrahin një forcë politike. Qeveria ka vendosur katër ndryshime në paketën e re fiskale. “Rritja e pragut të TVSH- së nga 2 milionë në 10 milionë lekë. Pra, bizneset me të ardhura deri në 10 milionë lekë, nuk do të paguajnë Tatimin mbi Vlerën e Shtuar. Ky ndryshim parashikohet të sjellë një efekt negativ në të ardhura rreth 3– 4 miliardë lekë” ( mesatarisht 3,5 miliardë). “Reduktimi i detyrimit të pagimit të tatimit të thjeshtuar mbi fitimin për bizneset me xhiro 5- 8 milionë lekë. Ky ndryshim parashikohet të sjellë një efekt në buxhetin e shtetit prej - 0.35 miliardë lekë”, dhe, “Zerimi i detyrimit të tatimit mbi fitimin për biznesin e madh me xhiro 814 milionë lekë. Ky ndryshim parashikohet të sjellë një efekt në buxhetin e shtetit prej - 0.3 miliardë lekësh”. Ndryshimi i katërt është rritja e pagës minimale. “Rritja e pagës minimale për efekt të llogaritjes së kontributeve nga 26 mijë lekë në 30 mijë lekë pritet të sjellë efekt në të ardhurat e vitit 2021 për rreth 3 miliardë lekë”. Pra, qartësisht, shumicën dërrmuese të taksave që i hiqen biznesit të vogël, si pagesa e TVSH- së apo tatimi mbi fitimin, i merren menjëherë nga ndryshimi i pagës së detyrueshme minimale. Biznesi i vogël është i vetëpunësuar, pra, vetëpaguhet. Rritja e pagës minimale nga 26 mijë lekë në 30 mijë lekë, nuk i shtyn të ardhurat e gjithë biznesit të vogël, por i shton detyrimet që duhet të paguajnë në organet tatimore. Në fund të fundit, qeveria me një dorë i jep me një dorë i merr paratë.
Fermerët, 39 lekë në ditë mbështetje për naftën
“Gjithashtu, si politikë e re për vitin 2021 është miratuar dhe një fond prej 1 miliard lekësh në formën e skemës së mbështetjes së fermerëve përmes përjashtimit të karburantit për prodhim bujqësor nga akciza, taksa e qarkullimit dhe taksa e karbonit”. Kjo është fatura në buxhetin e ri, për premtimin e heqjes së taksave nga nafta që përdorin fermerët. Në relacionin e buxhetit gjenden edhe pritshmëritë e ministrive, ku ajo e bujqësisë parashikon: “70 mijë fermerë të regjistruar përfitues, potencial nga skema e përjashtimit të karburantit për prodhim bujqësor nga akciza, taksa e qarkullimit dhe karbonit”. Me një llogari të thjeshtë matematikore, nëse 1 miliard lekët do të ndaheshin për 70 mijë fermerët, që sigurisht do të duan naftë pa taksa, atëherë secili prej tyre do të merrte plot 39 lekë në ditë si mbështetje për përdorimin e naftës në traktorin apo makinerinë e tij bujqësore. INVESTIMET DHE
TËRMETI Fondi i investimeve në vitin 2021 arrin një shifër rekord prej 120,692 miliardë lekësh, ose rreth 1.2 miliardë USD. Por një pjesë e mirë e këtyre parave, rreth 28 miliardë lekë, ose 280 milionë USD do të shkojnë për projektet e rindërtimit për shkak të tërmetit. Sipas relacionit të Financave, parashikohet që krahas rindërtimit të vijojë edhe financimi i qirasë për familjet e prekura. “Edhe 1.5 miliardë lekë parashikohen të vijojnë financimin e bonusit të qirave për familjet e pastreha si pasojë e tërmetit të 26 nëntorit 2019”.
Ndërsa investimet do të vijojnë kryesisht në rrugë. Qeveria parashikon të nisë: Tunelin e Llogorasë, Unaza e Re e Tiranës, rruga Kardhiq- Delvinë, si edhe zgjerimin e rrjetit të rrugëve kombëtare dhe akseve rrugore me rëndësi për zhvillimin ekonomik të rajoneve.