Kongresi i Prishtës, Meta: Rol të madh në shtet-formim
Kryegjyshi Botëror: Kongresi i Parë Bektashian pikë referimi
Presidenti i Republikës Ilir Meta ka vlerësuar komunitetin Bektashian në vend për rolin e madh në formimin e shtetit shqiptar, ndërsa ka kërkuar nga qeveria që të zbatojë të drejtat e tyre kushtetuese, duke nisur nga kthimi i pronave. Nga Skrapari, përkrah përfaqësuesve më të lartë të komuniteteve fetare, ku mori pjesë në ceremoninë e organizuar me rastin e 100-vjetorit të Kongresit të Parë Bektashian mbajtur në datat 14-17 janar të vitit 1921 në Prishtë, kreu i shteti ka vlerësuar arritjet e tij në hapjen e një rruge të re edhe për besimet e tjera në vend dhe rolin e fesë në formimin e shtetit shqiptar. “Kongresi i Prishtës, përbën një moment kyç në konsolidimin e shtetit shqiptar. Ai, shënoi zhvillimin e kombëtarizimit të institucioneve shpirtërore dhe fetare në vend. Udhëheqësit bektashianë të asaj kohe, e patën kuptuar se Zoti dhe kombi përbëjnë një lidhje unike të pandashme, për të cilën nuk duheshin vetëm lutje, por edhe forcim i ndjenjës kombëtare, duke u harmonizuar me veprime konkrete. Kanë qenë këto arsyet që tarikati bektashian, si një prej degëve të shëndosha të islamit frymëzoi përmes veprimtarive dhe teqeve, ndjenjat dhe virtytet më të ndjera atdhetare. Ndaj, teqetë ishin ndër shkollat më të mira të gjuhës shqipe. Kujtimi i ndritur i baballarëve, të cilët ideuan dhe zhvilluan Kongresin e Parë Bektashian, ndonëse kanë kaluar 100 vite, është ende i freskët. Emrat e Baba Ahmet Turanit Tepelena, Baba Sulejmani i Gjirokastrës, Baba Ahmet Elbasani, Baba Xhemal Përmeti, Baba Kamber Prishtës, Baba Hajdar Turani dhe shumë të tjerë, të cilët përbënin më pas dhe Këshillin Atëror të Kongresit”, tha Meta. Presidenti u ndal gjithashtu edhe te problemet, me të cilat hasen sot besimet fetare në vend, ndërsa kërkoi nga qeveria që të zbatojë të drejtat kushtetuese të tyre dhe zgjidhë problemin e kthimit të pronave. “Fatkeqësisht edhe pas 30 viteve nga rënia e regjimit totalitar, jo vetëm besim bektashian, por të gjitha besimet e tjera në vendin tonë kanë pengesat e tyre për të funksionuar më mirë, në një mënyrë më efikase pranë besimtarëve të tyre dhe të gjithë komuniteteve, të cilët kanë nevojë për lutjet dhe frymëzimin e tyre. Është koha, që shteti dhe të gjitha institucionet menjëherë të respektojnë të gjitha të drejtat kushtetuese të besimeve në vend, duke filluar nga kthimi i të gjitha pronave dhe duke vazhduar me një mbështetje edhe më të madhe nga ana e shtetit, për këto besime”. Kryegjyshi Botëror, Haxhi Dedë Edmond Brahimaj, në 100-vjetorin e Kongresit Historik Bektashian duke iu kthyer historisë, vlerësoi lart rolin e këtij kongresi dhe kontributin e tij për krijimin e shtetit shqiptar. “Ato ditë të shënuara në teqenë e Prishtës, për këto vendime që mori, formimi i Komitetit Bektashian Shqiptar në atë kongres ishte pjesë e kontributit të bektashinjve në shekuj dhe falë veprimeve historike të Kongresit të Lushnjës që i mori në mbrojtje të besimet fetare, bektashizmi shqiptar filloi organizimin e tij me statut dhe këshill, duke e forcuar atë vit pas viti, madje shumë prej klerikëve bektashianë kanë dhënë jetën e tyre në mbrojte të lirisë së kombit tonë duke i besuar kauzës së tyre: Pa Atdhe nuk ka fe! Kongresi i Parë Bektashian do të jetë në të ardhmen një pikë referimi në rrugën tonë si klerikë e besimtarë”, tha ai.
“Udhëheqësit bektashianë të asaj kohe, e patën kuptuar se Zoti dhe kombi përbëjnë një lidhje unike të pandashme, për të cilën nuk duheshin vetëm lutje, por edhe forcim i ndjenjës kombëtare, duke u harmonizuar me veprime konkrete”, tha Meta