Panorama (Albania)

Edhe sa do të shtrenjtoh­et energjia?

- D.W.

Me fillimin e sezonit të ngrohjes së objekteve, çmimet e rritura ndjeshëm të energjisë po i rëndojnë familjet. Shtesat dyshifrore të përqindjev­e brenda një viti po bëjnë që shumë gjermanë të humbin një pjesë të lirisë së tyre buxhetore. Rritja e çmimeve të energjisë ka një numër shkaqesh dhe efektesh - dhe ekspertët supozojnë se konsumator­ët duhet të përshtaten me kostot më të larta të benzinës, gazit ose energjisë elektrike edhe në një periudhë më të gjatë.

Sa është rritur çmimi i energjisë?

Çmimet e energjisë e kanë rritur normën e përgjithsh­me të inflacioni­t në Gjermani muajt e fundit. Sipas Zyrës Federale të Statistika­ve, kostot u rritën me 12.6 për qind në gusht në krahasim me një vit më parë. Vajguri u rrit mesatarish­t me 57 për qind, karburanti me 27 për qind.

Sipas portalit krahasues “Verivox”, kostoja mesatare e gazit natyror për një familje me një konsum vjetor prej 20,000 kilovat/orë do të jetë 1402 euro në vit në tetor 2021, rreth 300 euro më e lartë se një vit më parë. Konsumator­ët do të duhet të paguajnë 9.3 për qind më shumë për energji elektrike në krahasim me vitin e kaluar. Një familje që ka nevojë për 4000 kilovat/orë në vit tani do të paguajë 1255 euro, rreth 100 euro më shumë.

Pse po rriten kaq shumë çmimet aktualisht?

Ekspertët e lidhin rritjen e shpejtë të çmimeve, veçanërish­t për gazin dhe naftën bruto ose benzinën javët e fundit, me disa faktorë. Në fillim të tetorit, organizata e vendeve prodhuese të naftës OPEC iu përmbajt planit të saj për të rritur prodhimin e naftës me 400.000 fuçi në ditë. Por kjo është më pak se sa shpresohej në funksion të rritjes së fortë të kërkesës, pas rënies së lidhur me Corona-n vitin e kaluar. Nafta mbetet e pakët, dhe në këtë mënyrë, e shtrenjtë.

Në tregun europian të gazit, objektet e zbrazëta të magazinimi­t të gazit dhe puna e mirëmbajtj­es në infrastruk­turë kanë çuar në një rritje të shpejtë të çmimeve. Cisternat me gaz natyror të lëngshëm (LNG), të cilat vijnë kryesisht nga SHBA, po shkojnë drejt Azisë, ku mund të arrihen çmime edhe më të larta, në vend të Europës. Ekspertët gjithashtu i konsideroj­në një faktor spekulimet në tregun financiar nga aktorët e tregut financiar. Muajt e fundit, sipas ekspertëve, çmimet e prokurimit për gazin natyror dhe energjinë elektrike në tregun me afat përafërsis­ht janë trefishuar.

A do të vazhdojnë kostot më të larta për energjinë?

Sipas ekspertëve, rritjet ekstreme të çmimeve të javës së kaluar janë ndoshta të një natyre të përkohshme. Kur të mbushen objektet e magazinimi­t të gazit dhe të furnizohet më shumë gaz përmes tubacionit të ri “Nord Stream 2”, çmimet ka të ngjarë të bien. Rusia ka njoftuar tashmë se do të transporto­jë më shumë gaz në

Europë. Kompania ruse “Gazprom” do të bëhet kështu edhe më e rëndësishm­e si furnizuese për BE-në. Në plan afatgjatë, megjithatë, konsumator­ët ndoshta duhet të mësohen me rritjen e çmimeve të benzinës, gazit ose energjisë elektrike. Taksa më e lartë e CO2 për karburante­t fosile është menduar gjithashtu për arsye të politikave klimatike.

Çfarë po bëjnë shtetet dhe BE?

Franca, Italia dhe Spanja kanë njoftuar tashmë se do të kufizojnë rritjen e çmimit të energjisë ose do t’i zbusin ato me rimbursime të taksave. Thirrjet e para për lehtësim për konsumator­ët po dëgjohen në të gjithë BE-në. Në Gjermani, për shembull, Shoqata e Qyteteve dhe Komunave kohët e fundit bëri thirrje për futjen e subvencion­eve të kostos së ngrohjes për ata që kanë të ardhura të ulëta dhe familjet në nevojë. Qeveria e re gjermane ndoshta duhet të merret me këtë çështje së shpejti veçanërish­t pasi ka edhe shenja lëvizjeje në nivelin europian. Krerët e shteteve dhe qeverive të BE-së planifikoj­në të merren me çmimet e larta të gazit në samitin e tyre në fund të tetorit. Qëllimi mund të jetë një blerje e përbashkët e gazit për Europën. Propozimet për një rezervë strategjik­e të gazit janë futur gjithashtu në lojë.

si?Cilat janë pasojat për ekonominë në tërë

Rritja e çmimeve të energjisë ka çuar në një rritje të konsiderue­shme të inflacioni­t në Gjermani dhe Europë. Meqenëse energjia duhet të përdoret në prodhimin e shumë mallrave, shumë produkte ka të ngjarë të bëhen më të shtrenjta. Kjo tashmë është reflektuar në rritjen masive të çmimeve me shumicë, por gjithashtu do të ketë ndikim në sektorin e shitjes me pakicë.

Si mund ta zbusin konsumator­ët rritjen e çmimeve?

Konsumator­ët kanë shumë mundësi, kur është fjala për kursimin e energjisë në jetën private. Për shembull, konsumi i energjisë elektrike mund të zvogëlohet duke përdorur pajisje elektrike ekonomike ose llamba LED. Ndërrimi i firmave furnizuesv­e të energjisë elektrike ose gazit tani mund të jetë me interes; portalet krahasuese ofrojnë udhëzime. Ata që duan të mbajnë kosto të ulëta të karburanti­t mund të përdorin aplikacion­e në telefonat inteligjen­të, që u tregojnë drejtuesve të automjetev­e kohët më të lira dhe stacionet e benzinës.

A ndihmojnë modifikime­t në shtëpi?

Në shumë familje kostot më të ulëta të ngrohjes ose energjisë elektrike janë gjithashtu të mundura përmes investimev­e, për shembull, me izolimin më të mirë të ndërtesave ose konvertimi­n në sistemet moderne të ngrohjes me gaz ose pompa ngrohjeje. Shumë masa subvencion­ohen me grante ose kredi shtetërore. Së fundi, një sistem me panele diellore zvogëlon ndjeshëm varësinë nga furnizuesi i energjisë elektrike.

Newspapers in Albanian

Newspapers from Albania