Procesi dhe ngërçi në veting, vetëm 50 për qind kanë kaluar në proces
Nisja e zbatimit të Reformës në Drejtësi ka mbi 5 vite, por procesi i ventingut në Shqipëri nuk përmbushi pritshmëritë e parashikuara. Pavarësisht garancisë dhe mbështetjes së madhe që në hapat e parë nga Bashkimi Europian dhe SHBA-ja, procesi i rëndësishëm i vetingut, krijoi probleme më shumë se sa ishin parashikuar në sistemin e drejtësisë. Sipas Ministrisë së Drejtësisë, deri tani janë vetuar 450 gjyqtarë dhe prokurorë, ose 50 për qind e tyre, ku 60 për qind e të cilëve ose janë larguar nga Komisionet e vetingut ose janë dorëhequr nga sistemi, e cila përbën një shifër të paprecedentë për sistemin e drejtësisë shqiptare. Vetëm 40 për qind e të vetuarve kaluan procesin dhe janë ende në detyrë. Këto largime kanë shkaktuar vakanca brenda sistemit duke ndikuar edhe në mospërmbushjen e detyrave për shqyrtimin e çështjeve, si dhe kanë shtuar ngarkesën e punës për prokurorët dhe gjyqtarët. Vetë ministri i Drejtësisë, Ulsi Manja, u shpreh një javë më parë në Konferencës “Tirana Connectivity Forum” në Tiranë, se procesi i vetingut deri tani ishte rezultativ, pavarësisht se përjashtimi apo dorëheqjet janë në shifra kaq të larta. Ai deklaroi se këto largime kanë ardhur për shkak të standardeve të larta dhe shumë rigoroze të procesit të vetingut, që siç theksoi ai synon rikthimin e besimit të qytetarëve te sistemi i drejtësisë. Mandati i organeve të vetingut, Komisionit të Pavarur të Kualifikimit përfundon në muajin korrik të vitit 2022, por për shkak të kohës së shkurtër, me shumë gjasa duke mos e përmbushur plotësisht misionin, duke e futur në një ngërç numrash sistemin e drejtësisë që tani ka mungesa. Pikërisht për zgjatjen e mandatit të tyre, me qëllim përfundimin e procesit të vetingut për gjyqtarët dhe prokurorët e mbetur, kanë nisur përpjekjet për ndryshimet kushtetuese. Vetë qeveria është e angazhuar për zgjatjen e mandatit të KPK-së ndërsa deri tani opozita nuk ka shprehur në publik asnjë qëndrim të sajin për këtë çështje. Po me propozimet e socialistëve për ndryshimet kushtetuese, synohet që deri në fund të 2024 të përfundojë i gjithë procesi i vetingut të prokurorëve dhe gjyqtarëve. Nëse nuk do të arrihet konsensusi, atëherë vetingun e 50 përqindëshit të mbetur pa u vetuar nga sistemi do ta bëjnë organet e tjera, të riformatuara si KLGJ/KLP/KPA.