“Rreziku amerikan” si shpëtim për Shqipërinë
Enver Hoxha pat përcaktuar si armikun e parë më të madh për Shqipërinë e pasluftës “rrezikun anglo-amerikan”. Nga fundi i jetës pat shkruar edhe një libër me këtë titull.
Pse anglo-amerikanët? Për një arsye të vetme: Sepse SHBA dhe Britania e Madhe ishin (dhe janë) demokraci të forta e fitimtare.
Çfarë rreziku i vinte Shqipërisë prej tyre? Asnjë rrezik nuk i vinte Shqipërisë. Por i vinte Enver Hoxhës personalisht ambicies së tij për të sunduar kësaj nahije me dorë të hekurt si Stalin i vogël. Rrezikun që i kanosej atij vetë e tregonte si rrezik për vendin dhe popullin.
Koha ka treguar qartë se për më shumë se katër dekada “rreziku anglo-amerikan” ishte një shans i humbur për Shqipërinë, që u përkthye në shtypje, izolim dhe mjerim për popullin shqiptar.
Me hapjen e vendit pas vitit 1990 SHBA u rikthyen. Bashkë me ta një histori e madhe e marrëdhënieve dypalëshe, shënjuar nga përfitimet e mëdha të Shqipërisë dhe kombit tonë. Kjo ka bërë që SHBA të jetë për shumicën dërmuese të shqiptarëve vendi më i dashur në botë.
Por kohët e fundit, sidomos pas shpalljes së Sali Berishës “non grata” nga Departamenti i Shtetit, vihet re një ringjallje në artikulime i “rrezikut amerikan për Shqipërinë”, ndikuar sa nga narrativa e tij spekulative plot me gënjeshtra në lidhje me arsyet e shpalljes non grata, sa nga denoncimi prej tij i reformës në drejtësi me bashkautorësi amerikane dhe europiane.
E shohim në rrjetet sociale, por edhe nëpër studio televizive: Fara e “rrezikut amerikan” ka mbirë dhe errësuar mendjet e shumë prej berishistëve. Që janë edhe më të drejtpërdrejtë se lideri i tyre në shprehjen e alarmit dhe aversionit kundër “Amerikës”!
Politikanët e korruptuar që kanë përdorur pushtetin për të pasuruar vetën, të afërmit dhe miqtë e tyre, kanë arsye të jenë realisht të frikësuar. Siç ka ndodhur rëndom, të rrezikuarit nga deviza e re “askush mbi ligjin” po bëjnë çmos ta trajtojnë rrezikun që u kanoset atyre personalisht si rrezik që i kanoset Shqipërisë. Duke e maskuar këtë me termat e rrezikimit të sovranitetit. Kush ta hajë, ta hajë.
Shqipëria e sotme u dedikon SHBA dhe NATO-S as më shumë e as më pak se sigurinë e saj dhe të qytetarëve të saj. (Kjo nuk do të thotë se duhet të vëmë kapelën mbi sy dhe të tundim zinxhirin).
Miqësia me SHBA është aseti më i madh që kemi në arenën ndërkombëtare. Ajo na jep më shumë përfillje, respekt, konsideratë dhe emër në marrëdhënie me të tjerët.
SHBA kontribuon si asnjë vend tjetër për demokracinë dhe shtetin ligjor në Shqipëri. Pa ta do të ishim shumë më keq se jemi. Një ditë prej ditësh, gjashtë-shtatë vite të shkuara, duke parë sa e madhe dhe e rrezikshme ishte bërë për Shqipërinë pandëshkueshmëria në sferat e larta, SHBA vunë gishtin dhe konceptuan zgjidhjen. Kjo ishte reforma në drejtësi. Bajraktarët politikë vendas e votuan me prapamendimin tipik për t’ia përdredhur lozën e kontrolluar rrugës. E gjithë historia e ngritjes së institucioneve të drejtësisë së re dhe e vendosjes së tyre në punë në përputhje me ligjin dhe pritshmëritë ka qenë dhe është një si tërheqje litari me SHBA në njërin skaj dhe kastën Berisha-meta-rama në skajin tjetër, në role specifike secili prej tyre, ku Rama kishte edhe atë të kalorësit të reformës me flamurin amerikan në dorë.
Për ta kuptuar më mirë këtë që po themi duhet të nënvizojmë sërish se në Shqipëri, prej dy dekadash e më shumë, kapja e drejtësisë nuk ka kuptimin e ndërsimit hakmarrës të fituesit ndaj humbësit, por të mosfunksionimit të saj në sferat e larta. Si e tillë kapja e drejtësisë i ka kaluar dhe i kalon si pakete e gatshme Kryeministrit të radhës.
Nga pikëpamja e mosveprimit në sferat e larta, drejtësia e re ka vijuar të jetë e kapur nga Rama për një kohë bukur të gjatë. Ka arsye të mendohet se vonesat dhe hezitimet e saj për të goditur lart kanë qenë (dhe janë ende) tregues i përmasave të mëdha, tej parashikimeve, të së keqes që duhet të luftojë.
Por diçka e rëndësishme ka ndryshuar e po ndryshon. Drejtësia e re si korporatë e mbyllur ndaj politikës po merr mbështetje dhe garanci të shtruar nga SHBA; po ndërgjegjësohet më shumë për misionin, po guxon të hetojë e ndëshkojë korrupsionin në sferat e larta. Për herë të parë kemi parë jo thjesht hetime që hapen e mbyllen, por pranga në duar ish ministrash e deputetësh të partisë në pushtet.
Këtu edhe nervozizmi dhe deklaratat e stampës së partisë-shtet kundër SPAK-UT nga ana e Ramës kohë me parë.
Këtu edhe shpërthimet dhe zotimet e Berishës për zhbërjen e reformës në drejtësi. Zotime pa asnjë të ardhme për shumë e shumë arsye, të destinuara të mbeten në nivelin e kërcënimeve për prokurorët dhe gjyqtarët aktualë. Të cilët Berisha është mësuar t’i tutë e kompleksojë me deklarata, me gjeste, me fotografi të vetat me turma nga prapa prej nga ka marrë, në keqpërdorim të saj, pra, të turmës, luspat e të paprekshmit nga ligji.
Këtu edhe “rreziku i ri amerikan” për Shqipërinë, që është rritja ditë pas dite e pavarësisë dhe e kurajës së prokurorëve dhe gjyqtarëve në institucionet e drejtësisë së re.
Politikanët e korruptuar që kanë përdorur pushtetin për të pasuruar vetën, të afërmit dhe miqtë e tyre, kanë arsye të jenë realisht të frikësuar. Siç ka ndodhur rëndom, të rrezikuarit nga deviza e re “askush mbi ligjin” po bëjnë çmos ta trajtojnë rrezikun që u kanoset atyre personalisht si rrezik që i kanoset Shqipërisë. Duke e maskuar këtë me termat e rrezikimit të sovranitetit. Kush ta hajë, ta hajë.
Shumica dërmuese e di mirë se politika amerikane e luftës kundër korrupsionit në sferat e larta është krejt e kundërta e rrezikut për Shqipërinë. Është zgjidhja e vetme, është shpëtimi i saj.