Panorama (Albania)

Tensionet në Lindjen e Mesme, SHBA- BE me mision diplomatik të dyfishtë

"Të shmanget përshkallë­zimi i konfliktit". Blinken pritet të ushtrojë presion mbi Netanyahu për mbrojtjen e civilëve në Gaza

-

Hezbollahu ka lëshuar shumë raketa nga Libani jugor drejt Izraelit si një "përgjigje paraprake" ndaj vrasjes së një udhëheqësi të lartë të Hamasit në Bejrut javën e kaluar në një sulm që i atribuohet gjerësisht Izraelit.

Përshkallë­zimi i dhunës në kufirin e diskutuesh­ëm midis Libanit dhe Izraelit erdhi pasi Antony Blinken, sekretari amerikan i shtetit, filloi një turne pesë- ditor në rajon me qëllim qetësimin e tensioneve që kërcënojnë të fillojnë një konflikt më të gjerë në të gjithë Lindjen e Mesme. Shumica e analistëve besojnë se një luftë e gjithanshm­e midis Hezbollahu­t dhe Izraelit është ende e pamundur, duke marrë parasysh viktimat, shpenzimet dhe shkatërrim­in që do të nënkuptont­e një përplasje e tillë. Në dy fjalime në javën e fundit, Hassan Nasrallah, udhëheqësi i organizatë­s islamike, kërcënoi me hakmarrje për vrasjen e Saleh al- Arouri, zëvendës udhëheqësi­t politik të Hamasit, por nuk u angazhua për një përshkallë­zim të sulmeve ndaj Izraelit. Hamasi dhe Hezbollahu janë aleatë, të dy afër Iranit, dhe Arouri vdiq në një lagje që është një bastion i Hezbollahu­t. Udhëheqësi­t e tjerë të Hamasit janë të vendosur në Gaza, Katar dhe Turqi. Blinken ishte në Stamboll të shtunën për t'u takuar me presidenti­n e Turqisë, Recep Tayyip Erdo? an, dhe do të vizitojë Izraelin, Bregun Perëndimor të pushtuar, Jordaninë, Katarin, Emiratet e Bashkuara Arabe, Arabinë Saudite dhe Egjiptin. SHBA i ka ofruar mbështetje të vendosur Izraelit që nga shpërthimi i luftës së tij me Hamasin tre muaj më parë. Megjithatë, Blinken pritet të ushtrojë presion mbi kryeminist­rin izraelit, Benjamin Netanyahu, për të bërë më shumë për të mbrojtur civilët në Gaza, për të lejuar më shumë ndihmë në territor dhe për të frenuar ministrat e ekstremit të djathtë, të cilët kanë bërë thirrje për rivendosje­n masive të palestinez­ëve - retorika që SHBA e ka dënuar si nxitëse dhe të papërgjegj­shme. Netanyahu e ka zemëruar Uashington­in duke refuzuar deri më tani të angazhohet në ndonjë planifikim të detajuar për qeverisjen e Gazës kur të përfundojë ofensiva ushtarake e Izraelit dhe duke hedhur poshtë opsionet e preferuara të SHBA- së. Ditët e fundit, zyrtarët e lartë izraelitë kanë nxituar të ofrojnë disa propozime të pasluftës. Të enjten, ministri izraelit i mbrojtjes sugjeroi se Izraeli do të mbante kontrollin e sigurisë së Gazës, por me një organ palestinez të papërcaktu­ar, të udhëhequr nga Izraeli, që drejton administra­tën e përditshme dhe SHBA, BE dhe partnerët rajonalë që marrin përgjegjës­inë për rindërtimi­n e territorit. Plani, i përshkruar nga Yoav Gallant, ndryshon thelbësish­t nga thirrjet e SHBA- së për një Autoritet Palestinez të rigjallëru­ar për të marrë kontrollin e Gazës dhe për fillimin e negociatav­e të reja drejt krijimit të një shteti palestinez përkrah Izraelit. Matthew Miller, zëdhënësi i Departamen­tit të Shtetit të SHBA- së, tha: "Ne nuk presim që çdo bisedë në këtë udhëtim të jetë e lehtë … Ka padyshim çështje të vështira me të cilat përballet rajoni dhe zgjedhje të vështira përpara". Gallant tregoi gjithashtu një qasje më të saktë për të synuar luftëtarët e Hamasit dhe udhëheqësi­t e tyre, në atë që duket të jetë një përgjigje tjetër ndaj presionit nga Uashington­i. Fushata e Izraelit në Gaza ka vrarë më shumë se 22,400 njerëz, më shumë se dy të tretat e tyre gra dhe fëmijë, sipas ministrisë së shëndetësi­së të drejtuar nga Hamasi në territor, me mijëra të tjerë që mendohet se janë varrosur nën rrënoja dhe dhjetëra mijëra të plagosur. Të paktën 122 palestinez­ë janë vrarë dhe 256 të tjerë të plagosur në Gaza në 24 orët e fundit, tha ministria të Shtunën. Agjensitë e KB dhe të ndihmës thonë se territori po përballet me një krizë akute humanitare. Disa nga forcat izraelite që janë tërhequr kohët e fundit nga Gaza, pjesërisht në përgjigje të presionit të SHBA- së, po ridislokoh­en në veri për të penguar Hezbollahu­n. Nuk ka pasur raporte të menjëhersh­me për viktima apo dëme nga raketat e lëshuara nga Hezbollahu të shtunën, megjithëse grupi tha se kishte goditur një pikë kryesore vëzhgimi izraelite me 62 raketa. Ushtria izraelite tha se u ishte përgjigjur sulmeve të së shtunës me një sulm me dron në "një celulë terroriste", ndërsa avionët luftarakë shënjestru­an infrastruk­turën ushtarake të Hezbollahu­t në zonat Ayta ashShab, Yaroun dhe Ramyah në Libanin jugor. Bisedimet e Blinken me Turqinë pritej të mbulonin skenarët e pasluftës për Gazën. Uashington­i dëshiron që vendet e rajonit, përfshirë Turqinë, të luajnë një rol në rindërtimi­n, qeverisjen dhe potenciali­sht sigurinë në Gaza, e cila drejtohet nga Hamasi që nga viti 2007, tha një zyrtar. Më shumë se dy të tretat e popullsisë 2.3 milionëshe të Gazës janë të zhvendosur. Një numër i madh i shtëpive, shkollave, objekteve shëndetëso­re, rrugëve dhe nevojave të tjera themelore janë shkatërrua­r gjatë ofensivës izraelite. Në një video- mesazh të postuar vonë të premten në kanalet e mediave sociale të Hamasit, Ismail Haniyeh, udhëheqësi i organizatë­s ekstremist­e, u kërkoi udhëheqësv­e rajonalë t'i tregonin Blinken se stabilitet­i në Lindjen e Mesme ishte "i lidhur ngushtë me kauzën tonë palestinez­e". Një shqetësim i mëtejshëm për Uashington­in është intensifik­imi i sulmeve ndaj anijeve tregtare në Detin e Kuq nga rebelët Houthi të Jemenit të mbështetur nga Irani. Që nga 19 dhjetori, Houthis kanë kryer të paktën dy duzina sulme në përgjigje të konfliktit në Gaza, të cilat kanë rritur më tej tensionet, kanë prishur tregtinë ndërkombët­are dhe kanë ngritur rreziqe për ekonominë globale. Blinken do ta përfundojë të shtunën e tij në Jordani, më pas do të udhëtojë në Katar, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Arabinë Saudite të dielën dhe të hënën, përpara se të vizitojë Izraelin dhe Bregun Perëndimor të martën dhe të mërkurën. Ai do ta përfundojë udhëtimin në Egjipt.

 ?? ??
 ?? ??

Newspapers in Albanian

Newspapers from Albania