“2024,botanë luftëpërpaqe dhedemokraci”!
Në k a p a c i t e t i n e e k s p e r t i t p ë r S i g u r i n ë K o m b ë t a r e , R a j o n i n d h e NATO- s, gjatë 2023, kam ndjekur m e v ë m e n d j e t ë s h t u a r : “d h j e t r a konferenca t ë Këshillit t ë A t l a n t i k u t ; I n s t i t u t i t t ë L u f t ë s s i dhe kam ndarë oponione me kolegë n ë W a s h i n g t o n , B r u k s e l , L o n d ë r , Berlin, Samitin e NATO- s, Vilnus, e t j . Patjetër, më duhet të falënderoj median ( në RSH, Kosovë d h e j ashtë vendit) për publikimin gjerësisht të disa dhjetëra vlerësimeve.
Për ta nisur këtë v i t , në vijim do gjeni një përmbledhje m b i z h v i l l i m e t m e p e s h ë g l o b a l e dhe rajonale gjatë 2023 si dhe pritshmëritë për 2024, të fokusuar në gjetje dhe rekomandime strategjike p ë r T i r a n ë n d h e P r i s h t i n ë n Z y r - t a r e :
Paraprakisht, s i referencë- shtysë po citoj “Financial Times”, ç’ka për publikun ballkanik mund të tingëllojë hiperbolike: “12 muajt që lamë, kanë qënë nga më i ntensivet, për l u f t ë n n ë U k r a i n ë , P a l e s t i n ë , e t j , por dhe kakofoninë mbi demokracinë që bota ka parë që kur ideja u krijua para 2500 vitesh”.
B e s o j q ë t a m i r ë k u p t o j m ë q ë a s miku ynë/ im ( AC), Fred Kempe, a s Financial Times, as Foreign Policy, nuk u referohen, vetëm Kinës, Rus i s ë , I r a n i t , a s s p e c i f i k i s h t B a l l - kanit, por sfidës globale me: “një listë të shteteve diktatoriale si dhe vendeve me qeverisje autokratike”.
S i r e f e r e n c ë s h t e s ë , g j e o p o l i t i - k a n ë t s j e l l i n n ë v ë m e n d j e s e 7 0 vende, 8 nga 10 më të populluarat ( p ë r f s h i S H B A ) ; pra rreth 2 m i l i a r d ë , o s e ½ e p o p u l l s i s ë m e t ë d r e j t ë vote ; që përfaqëson 60 % të prodhimit bruto të globit do të v o t o j n ë n ë 2 0 2 4 . K j o m u n d t ë t i n g ë l l o j ë p ë r t u f e s t u a r , p o r e k - spertët parashikojnë ” një rrezik të s h t u a r pë r standartet e demokracisë”, pasi këto zgjedhje zhvillohen në një kohë kur shtetet e dështuara, k o r r u p s i o n i s h t e t ë r o r d h e i n - teligjenca artificiale ofrojnë mundës i e f e k t i v e q ë : “t ’ i t ë r h e q i n k ë t o vende drejt autoritarizmit”.
Për më konkretisht po j u referohem ngjarjeve gjeopolitike që kanë dominuar 2023, si dhe respektivisht pritshmeritë për vitin në vijim:
S ë p a r i . Rusia- Putiniste, n u k e pushtoi dot ( shpejt) as me lule dhe v a l l e p ë r d y m u a j s i d h e as me tanke, raketa dhe bajoneta as për 2 vjet Ukrainën. Por mbas 680 ditë/ netë luftime po zvarritet si terrori stët e Hamasit në tunelet dhe l l - ogoret e Zaporizhias, Oblastes, Bakhmutit, Khersonit, etj, duke lënë në f ushëbetejë mbi 300 mijë t ë vrarë, r r e t h 8 t r i l i o n € ( o s e 4 v i t e GDP neto t ë R u s i s ë ; 2022 = 17 trilion); ka humbur me turp iniciativën strategjike të luftës si dhe betejën për të sfiduar rendin e sigurisë globale, kohezionin vlerat dhe fuqinë ushtarake të aleancës trans- atl a n t i k e .
Kështu nuk ka mbetur asnjë dilemë, as për mendjet Staliniste, përfshi në Beograd dhe jo vetëm, që R u s i a - P u t i n i s t e , g j e n d e t s o t m ë e izoluar dhe më e diskretituar se asnjëherë më parë në historinë e saj. Nga 195 ( p ë r f s h i K o s o v ë n) vetëm 5 shtete ( Koreja e Kim- Jong- ut, Irani dhe 3 shtete terroriste të Afrikës) e n j o h ë n n ë k ë t ë a v e n t u r ë n e o - n a - z i s t e . P o p ë r s h k a k t ë k ë s a j l u f t e rrezikon potencialisht përjashtimin nga 5- shja vendimarrëse e Këshillit të Sigurimit/ OKB si dhe nga Gjykat a N d ë r k o m b ë t a r e ë s h t ë l ë s h u a r “u r d h ë r a r r e s t i p ë r k r i m e l u f t e ” n d a j P u t i n i t , s i d h e p ë r l i s t ë n e ngushtë të gjeneralëve zullumqarë
Humbja e luftës, kolapsi ekonomik dhe diskreditimi ndërkombëtar, përfshi në Ballkan që e pret Rusinë- Putiniste mbas Ukrainës, për pasojë edhe dhe Serbinë, mbetet një rrethanë ( por jo dhuratë) e favorshme gjeopolitike në dobi të faktorizimit të RSH në tavolinat e vendimmarrjeve të mëdha, si dhe për të mbrojtur dhe zhvilluar interesat mbarëkombëtare në Rajon, Mesdhe, etj!
rreth tij.
N d ë r s a U k r a h i n a m a r t i r e e k a mbyllur 2023, me përparime konstante të kundërofensivës ( mbase jo entuziaste). Për vitin 2024, mbetet me e vendosur se kurrë p ë r t ë mbrojtur t erritoret e marra, kohezionin e kombit dhe iniciativën strategjike deri në rimarrjen edhe të Krimesë së statusquosë se para Marrëveshjes së dështuar në 2 0 1 4 .
Prandaj, me kolegët në Washingt o n , Bruksel, Londër etj., besojmë f ort që p a v a r ë s i s h t m a k i n e r i s ë së prapagandës putiniste, v i t i 2024 do jetë jo vetëm viti i humbjes turpëruese që e pret Rusinë- Putiniste në Ukrainë, por dhe i gjunjëzimit ndaj vendosmërisë dhe mbështetjes ushtarake, nga USA/ NATO/ UK/ BE ( paketa 100 miliardë € për armatime moderne).
Së dyti. Masakra e Hamasit ndaj 1200 civilëve Izraelit dhe 41 vende të botës më 7 tetor 2023, ndërsa terroristët si monstra cirreshin: “‘ All â h u ¾ a k b a r ’ , p a s i m a s a k r u a n qytetarë në festë publike; u prisnin k o k a t f ë m i j ë v e ; m e r n i n z v a r r ë pengje gjyshër, gra dhe v a j z a , p ë r d o r i n s i b a r r i k a d a ( ç ) njerëzore bashkëqytetarë nga Rripi i Gazës”, kurrësesi nuk kanë të përbashkët me vlerat e fesë Islame.
Kështu, j o vetëm i zraeli u kërcënua por dhe sistemi global i sigurisë u vunë në sprovë. Prandaj e përsëris, se përtej rrethanave të Izraelit për mbijetesë “ushtrimi i të drejtës sovrane së hakmarrjes shembullore ndaj terroristëve”, mbetet e d h e m i s i o n i p ë r b o t s h ë m . N ë t ë k u n d ë r t , a n u k d o t ë k r i j o h e j n j ë preçedent fatal për sistemin e sigu r i s ë d h e v l e r a t e q y t e t ë r i m i t ? E thënë ndryshe: ” nëse Izraeli u dorëzohej/ t terroristeve, në një akt të ngj ashëm edhe Berlini, Londra, Parisi dhe çdo vend demokratik, çfarë pasojash do të ketë mbi paqen dhe shoqërinë njerëzore”?!
N g a a n a t j e t ë r , r i s j e l l i m n ë v ë - m e n d j e s e r i c i k l i m i i k o n f l i k t i t t ë përgjakshëm në Lindjen e Mesme, ishte gjellë e helmatisur e Kremlinit, por duhet ta pranojmë që a r r i t i që nëpërmjet grupeve terroriste të prodhonte disa pikëpyetje afatshk u r t r a m b i k u n d ë r o f e n s i v ë n e Ukrainës.
Gjithsesi historia e pas- konflikt e v e t ë përgjakshme na mëson se rruga drejt paqes kërkon kompromise të mëdha. Pra vetë- përmbajtje, respektimin e konventave ndërkombëtare; armë me preçizion të lartë ( por t ë pamëshirshme kundër terroristëve) ; korridore humanitare për të shmangur në maksimumin e m u n d s h ë m v i k t i m a t e p a f a j s h m e ( edhe pse 100 % është mision i pamundur), si dhe paketë me masa të mirëbesimit reciprok.
Nga ana tjetër, më e pakta i gjej mjerane dhe djallëzore kur “intern a c i o n a l i s t m ë n d j e n d r y s h k u r ” venë shenjën e barazisë mes terroristëve dhe Izraelit apo për më keq edhe Kosovës, duke i risjell opinionit oshilacionet marksiste të Enver Hoxhës: “Izraeli një kobure në duart e SHBA/ UK..; shtet i krijuar n g a i m p e r i a l i z m i d h e s i o n i z m i reaksionar”. Thënë këtë, të dy shtetet sovrane ( RSH dhe Kosovës) të një Kombi të vetëm, nuk kanë ops i o n t ë d y t ë , p ë r v e ç s e n ë l u f t ë n kundër terrorozmit t’i bashkohet pa asnjë hezitim “flamurit të solidaritetit të mbarë botës së qytetëruar”, d u k e d ë n u a r f r y m ë z u e s i t p o l i t i k dhe autorët e masakrave kriminale të Hamasit, Putinit dhe si të tillët kudo.
S ë t r e t i . K i n a g j a t ë v i t i t 2 0 2 3 . Pjella e makinerisë së krimi t ( KGB) , Putini dhe Diplomatët/ Gjeneralët e “g j u n j ë z u a r ” t ë K r e m l i n i t , a s e kishin menduar që: “kur vjen fjala për interesa gjeopolitike Kina nuk nuk mund t ë j e t ë a l e a t e e n a t y r - shme me Rusinë në l uftën kundër USA dhe BE”!
Për më tepër është fakt, se që në f i l l i m t ë kës a j ndërmarrje kriminale ( ndaj Ukrainës) si dhe në 2 vjet l u f t e R u s i a k a m a r r ë r e f u z i m i n e Pekinit, që nuk i ka dhënë as mbësht e t j e u s h t a r a k e , p o r e k a p a r a l a - j mëruar Moskën për mosvendosjen e armëve bërthamore në Bjellorusi, e t j !
Kina e ka nisur 2 0 2 4 m e një intesitet historik bashkëpunimi me SHBA, përfshi edhe takime biletarale ushtarake, vetëm para disa ditësh. Kështu Rusia edhe për 2024 d o t e m b e t e t e p a s h p r e s ë p ë r t ë t ë r h e q u r P e k i n i n n ë k ë t ë aventu r gjeostrategjike për hapjen e një fronti të ri lufte ndoshta jo vetëm ndaj Taivanit.
B a r o m e t r i i s i g u r i s ë në m b e t i i n d ë r t h u r u r m e l u f t ë n n ë Ukrainë.
Ndërsa Rusia- Putiniste keqdështoi për të ndezur fitilat e luftës duke frymëzuar grupet kriminale në Bosnjë- Hercegovinë; me bojkotimin nga l i s t a S e r b e t ë i n s t i t u c i o n e v e d h e mbështetjen e barikadave të krimit të organizuar në veri. Kaloi çdo kufi m e v r a s j e n n ë k r y e t ë d e t y r ë s t ë dëshmorit Afrim Bunjaku, u vetë
S ë k a t ë r t i . Ballkanin Perëndimor gjatë 2023
demaskua me riciklimin e kërcënimit ushtarak ndaj territorit të Kosovës dhe prezencës së NATO- s.
Nga ana tjetër, duhet theksuar se edhe për shkak të peshës së diskreditimit gjeopolitk që po përballet Rusia- Putiniste mbas ndërmarrjes neoNaziste ndaj sovranitetit t ë Ukrainës, përfshirja në një front të ri lufte në Ballkan ( pra në Europë, jo në Afrikë…) do të ishte një aventurë vetëvrasëse. Kjo pasi në këtë rast, kurrsesi nuk do tolerohej dhe jam i bindur që do të ndëshkohej në m ë n y r ë s h e m b u l l o r e ( s h u m ë m ë ashpër se në 1999) nga fuqia ushta r a k e e A l e a n c ë s s ë A t l a n t i k u t t ë Veriut ( NATO/ USA).
Për 2024, shumë zhgënjyese që e nisi 2024 duke shtuar në buxhetin e m b r o j t j e s e d h e 7 4 0 m i l i o n ë € shpenzime për armatime moderne, t h e k s o j m ë ( j o m b r o j t ë s e ) s i d h e f r y m ë z i m i n e bandave mercenare nga oshilacionet e ministrit të Millosheviçit dhe Rusia- Putiniste.
Thënë këtë, i rikujtojmë z. Vuçiç dhe gjeneralëve të tij se, Serbia nuk ka gjithsesi fuqi të përballet ushtarakisht as me NATO- n, por as me vendet e Rajonit, edhe nëse nuk ato do ishin anëtare të NATO- s. Thënë këtë kujtojmë që Kroacia, Sllovenia, etj., e kanë mundur makinerinë e përgjakshme të Milloshevicit mbas viteve 1990, ndërsa aktualisht kanë zhvilluar kapacitete për ta përballur dhe mposhtur Beogradin qoftë më vete apo qoftë të mbështetur nga Moska. Nga ana tjetër, Serbia jo vetëm nuk është e kërcënuar nga askush, por askënd nuk tremb dot më, përveçëse minon interesat dhe agjendën e integrimit të vetëvetes/ Serbisë.
Gjithsesi, shpresoj/ a që e gjithë k j o m a r r ë z i t ’ u s h ë r b e j ë e l i t a v e mëndjehapura, në Beograd si “sirena alarmi” për të punuar kundër rikt h i m i t t e k e r r ë s i r a e u r r e j t j e s d h e gjakëderdhjes shekullore mes popujve të rajonit.
Thënë këtë duhet që ende të besojmë se j o LUFTA por mirëbesimi, PAQJA dhe axhenda e integrimit në NATO/ BE mbeten misioni i vetëm i a r d h m ë r i s ë s ë q y t e t a r ë v e t ë K o s - ovës, Serbisë dhe të gjitha vendeve të Ballkanit.
Në shtesë, ritheksoj edhe njëherë se: “humbja e luftës, kolapsi ekonomik dhe diskreditimi ndërkombëtar, përfshi në Ballkan që e pret Rusinë- Putiniste m b a s U k r a i n ë s , p ë r p a s o j ë e d h e d h e S e r b i n ë , m b e t e t n j ë r r e t h a n ë ( po r j o d h u r a t ë ) e f a v o r s h m e g j e o p o l i t i k e n ë dobi të faktorizimit të RSH në tavolinat e vendimmarrjeve të mëdha, si dhe për të mbrojtur dhe zhvilluar interesat mbarëkombëtare në Rajon, Mesdh e , e t j ” !
Gjithashtu e çmoj në kohën e duhur, t ’ i r i k ë s h i l l o j f a k t o r ë t n ë T i r a n ë dhe P r i s h t i n ë : ” të përulen në gjunjë para historisë së përgjakshme d h e p ë r g j e g j ë s i v e s h t e t ë r o r e ” për ti dhënë jetë ‘ Patformës 2Shtete sovrane 1Komb i vetëm’, duke konfirmuar në Washington, Bruksel, etj., se ‘ edhe pse e vonuar’ kjo qasje nuk kërcënon asnjë, përfshi Serbinë, përkundrazi do të kontribuojë si balancë strategjike për paqen afatgjatë dhe axhendën e Integrimin Euratlantik vendeve dhe popujve të rajonit”.
Me këtë rast, rikonfimoj se, mbetem edhe më i përkushtuar për të kontribuar me përulësi në mbrojtjen dhe zhvillimin e interesave kombëtare, si dhe për forcimin e partneritetit strategjik me USA/ NATO- n.