Panorama (Albania)

Parabola e Ekos për intelektua­lin... në rastin shqiptar

- BEN ANDONI

Kryetari i PS- së, Edi Rama, njëkohësis­ht dhe kryeminist­ër i vendit, momentin më të vështirë e pati të dielën kur gazetarët e pyetën për intervistë­n e z. Ahmetaj dhe reagimin e tij. Me një fjali të përgjithsh­me që s’kishte lidhje me këtë, ai vazhdoi të përgjigjej për Asamblenë. Vetëm në fund të aktiviteti­t do të thoshte një fjali eliptike për të. Në raste të tjera, z. Rama ka dhënë gjykime për çdo gjë që nga mbarëvajtj­a e BE- së dhe politika e saj, por edhe zhvillimet e ndryshme në vend, shoqëruar me batutat e zakonshme. Këto të fundit shpesh i justifikoh­en, pasi është kreu i Ekzekutivi­t të vendit, pushtetit më të fuqishëm. Në një plan më global, Berisha, lideri tjetër i opozitës pa dokumentin përfundimt­ar, për çdo ditë i jep vetes të drejtë të arsyetojë për gjithçka dhe të japë verdikte nga maja e ballkonit për ndjekësit e vet; për të vazhduar me z. Basha, kreun e PD- së Legale, që ndërmerr nisma ligjore, që ia arsyetojnë si të paarsyetua­ra kolegët e vet.

Po pse përfaqësue­sit politikë mund të flasin për çdo gjë dhe nuk u kërkohet kurrë të kenë përgjegjës­i? Kjo është një pyetje, e cila rëndom qëndron në mendjet e njerëzve, kur shikojnë modelet e zhvillimit ekonomik- social të vendit, por më shumë se kaq nismat, për të plotësuar programet, por që zakonisht kanalizohe­n larg objektivav­e. Kryeminist­ri Rama ka ditur të luajë me imazhin e një partie të fortë dhe të organizuar në çdo lloj mënyre si PS- ja, porse duke fashitur problemati­kat reale të njerëzve, që kanë ardhur si rezultat i zhvillimit aktual ekonomik, ku peshën e mban ndërtimi. Referuar Eurostatit, për vitin 2022, ndërtimi ka qenë dhe vijon të jetë një motor i rëndësishë­m i ecurisë së vendit. Të dhënat e Eurostat, që llogarisin shpenzimet nominale për ndërtimin, si përqindje ndaj Prodhimit të Brendshëm Bruto ( PBB), apo asaj që prodhon ekonomia në një vit, në 2022, për Shqipërinë ishin sa 18.8% e PBB- së, nga 11.3% që përbën mesataren e Bashkimit Evropian. Dhe, realisht, ndërtimi dhe aktivitete­t e pasurive të paluajtshm­e kanë qenë kontribuue­sit më të mëdhenj të rritjes ekonomike në tri vitet e fundit, duke ndikuar shpesh në gati 50% të saj. Të dy këta sektorë u nxitën nga bumi i lejeve të ndërtim

Shumë prej tyre syresh, që sot po na tregojnë ndryshimin dhe aftësinë e tyre ( kuptohet sa të vinë në pushtet), në fakt, po e rrisin pasigurinë dhe mendimin e pandryshim­it, fakt që i bën shqiptarët të largohen e largohen pa ndalim. “Shërbimin më të keq e ofrojnë sot ata që thonë ‘ gjithçka në çast’. Një vend nuk ndryshon nga një ditë në tjetrën, demokracia nuk ndërtohet me urata dhe maksimaliz­ma”, shkruante dikur shkrimtarj­a Nadine Gordimer, në një kohë kur vendi i saj Afrika e Jugut po bënte ndryshimet e mëdha, që shënuan evolucioni­n e saj. Por, Shqipëria i ka të tulatur forumet e saj, kurse ata që artikulojn­ë intelektua­lisht janë në mëdyshjen e metaforës së Eco- s për zjarrfikës­in. it, që u dhanë në kryeqytet pas vitit 2017 dhe duke treguar me shifrat e buxhetit stadin e kulmoi në 2022, duke rënë për herë të parë Shqipërisë 2024 dhe opozita, duke na treguar në vitin 2023 ( Monitor, 2024). nga ana tjetër se ky buxhet ishte aq i dobët,

Turizmi, që prej qeverisë së shkuar ‘ Berpor rrallë herë duke përdorur elementët inisha’, merrej më shumë me statistika­t e telektualë të zhvillimit, përmes specialist­ëve ardhjes së të huajve në vend u pa edhe nga të saj. Argumentim­et e tyre për korrupsion­in shifrat e 2023, në kohën e ‘ Rama- 3’ se nuk duken si inerci e atij mentalitet­i që Berisha arriti të sjellë vlerë të shtuar në ekonomi, ku bëri me rikthimin e tij si kryeminist­ër, duke përveç ndikimit të thjeshtë sezonal, nuk ia lënë korrupsion­in qeverisë së partisë së duket se ka përpjekje reale për të ndërlidhur tij! Ashtu, si Rama, në çdo moment projeksekt­orët e tjerë, si industria e përpunimit të sionet e dështimeve i lidh vetëm e vetëm me ushqimeve ( Monitor, 2024). ministrat e tij, që di t’i kujtojë sesi i ka kata

Pa marrë parasysh këtu sesi kaloi buxhepultu­ar, por asnjëherë pa e justifikua­r ti i këtij viti dhe mungesa reale e diskutimit përzgjedhj­en e tyre. për të, ku ndërsa maxhoranca është e binNë atë që e shqetëson publikun është fakdur prej shifrave të saj se është e duhura, ti se: pse politikanë­t kur përpiqen të artikuopoz­ita nuk tregoi në parlament një përballloj­në në forma intelektua­le nuk kanë paraje reale, për t’i treguar publikut pikat e saj sysh impaktin e fjalëve, por edhe veprimeve më të dobëta, por edhe problemati­kat e të tyre?! Pse përpjekja për t’u treguar intelemëdh­a të zërave të saj, përveç anatemave në ktualisht të interesuar nuk e justifikon vërtet media. Zëri intelektua­l i politikës sonë jo gjendjen e Shqipërisë dhe mbi të gjitha provetëm është i mekur, por në shumë momente jeksionet e saj të së ardhmes? Pse nuk dëgjoduket se është shumë demagogjik. Rama het më shumë zëri i ministrave respektivë të

Financave, të Ekonomisë, Mbrojtjes e Çështjeve Sociale apo të tjerave nuk ka peshë dhe është aq cinik qoftë edhe me deputetët e PSsë? Pse nuk shkohet në rrënjë të problemeve dhe pse nuk po munden të jepen zgjidhje për zbrazjen e vendit.

Esteti i njohur Umberto Eco në një artikull të tij për intelektua­lët do të shprehej se: “Intelektua­lët nuk mund të kenë mendim për gjithçka dhe se, po t’u marrë flakë shtëpia, do të bënin mirë të merrnin në telefon specialist­in përkatës, zjarrfikës­en dhe, jo të përpiqen ta fikin vetë zjarrin”. Shkrimtari Antonio Tabuçhi u përfshi në debat duke i kujtuar se natyrisht do ta thërrasë zjarrfikës­en, por do t’i ruante të drejtën vetes për të kërkuar se kush e vuri zjarrin, një punë kjo që nuk e bëjnë dot vetëm zjarrfikës­it. Ky debat ka pak të ngjarë të ndodhë tek ne, pasi asnjë nga politikanë­t dhe forumet që kanë ngritur nuk e justifikon dot se pse modeli i sotëm nuk ka arritur të rrisë mirëqenien dhe, shifra e fundit e FMN- së për varfërinë, tregonte se kjo është rritur në 25% në 2022, nga 22% vitin e mëparshëm.

Maxhoranca jonë që synon e ngutet të marrë mandatin e katërt nuk lajmëron dot jo më as zjarrfikës­in ( metaforë, për të gjetur problemati­kat reale të vendit) por as arrin të kërkojë rrënjët e saj, që çdo qeveri kontribuon duke i futur thellë e më thellë. Opozita nga ana tjetër ( paçka palëve të ndara) vazhdon të zhytet në një batak, që po ia hap vetes për çdo ditë mbuluar me diskurset false intelektua­le, por pa dhënë një projeksion të Shqipërisë së të ardhmes, ose asaj që ata mendojnë se mund të ndryshojnë. Shumë prej tyre syresh, që sot po na tregojnë ndryshimin dhe aftësinë e tyre ( kuptohet sa të vinë në pushtet), në fakt, po e rrisin pasigurinë dhe mendimin e pandryshim­it, fakt që i bën shqiptarët të largohen e largohen pa ndalim. “Shërbimin më të keq e ofrojnë sot ata që thonë ‘ gjithçka në çast’. Një vend nuk ndryshon nga një ditë në tjetrën, demokracia nuk ndërtohet me urata dhe maksimaliz­ma”, shkruante dikur shkrimtarj­a Nadine Gordimer, në një kohë kur vendi i saj Afrika e Jugut po bënte ndryshimet e mëdha, që shënuan evolucioni­n e saj. Por, Shqipëria i ka të tulatur forumet e saj, kurse ata që artikulojn­ë intelektua­lisht janë në mëdyshjen e metaforës së Eco- s për zjarrfikës­in. ( Homo Albanicus)

Newspapers in Albanian

Newspapers from Albania