Martesat bien ndjeshëm në Europë, në Shqipëri janë ende ndër më të lartat

Shqipëria renditet e dyta në Europë pas Hungarisë për nivelin e lartë të martesave, ndërsa norma bruto e divorceve me rënie të ndjeshme

Në ditën e Shën Valentinit, Eurostat ka ripublikuar të dhëna lidhur me martesat dhe divorcet në shtetet e Europës.

Ndërsa martohen më pak, europianët divorcohen më shumë. Në të njëjtën periudhë, shkalla bruto e divorcit është dyfishuar, duke u rritur nga 0.8 për 1 000 persona në 1964 në 1.7 në 2021. Shkalla e divorcit arriti kulmin në 2006 ( 2.1) dhe ka ardhur duke u ulur pak që atëherë. Një pjesë e kësaj rritjeje mund të jetë për shkak të faktit se në disa shtete anëtare të BE- së divorci u legalizua gjatë kësaj periudhe ( për shembull, në Itali, Spanjë, Irlandë dhe Maltë).

Që nga viti 1964 ( viti i parë për të cilin disponohen të dhëna), norma bruto a martesave në BE ka rënë me më shumë se 50% në terma relativë. Nga 8.0 për 1000 persona që ishte ky tregues në 1964 ka zbritur në 3.9 në 2021.

Sipas analizës së të dhënave nga "Monitor", tendenca rënëse është ndërprerë nga disa periudha në 1989 ( 6.4), 2000 ( 5.2), 2007 ( 5.0) dhe 2018 ( 4.5). Rënia e vërejtur midis 2019 ( 4.3 për 1 000 persona) dhe 2020 në shkallën bruto të martesave mund të interpretohet si një nga shenjat e efektit të pandemisë COVID19 në zhvillimin e popullsisë së BE- së. Më pas, mund të vërehet një rritje në normën bruto të martesës për të arritur në 3.9 në vitin 2021.

Ndërsa martohen më pak, europianët divorcohen më shumë. Në të njëjtën periudhë, shkalla bruto e divorcit është dyfishuar, duke u rritur nga 0.8 për 1 000 persona në 1964 në 1.7 në 2021.

Shkalla e divorcit arriti kulmin në 2006 ( 2.1) dhe ka ardhur duke u ulur pak që atëherë. Një pjesë e kësaj rritjeje mund të jetë për shkak të faktit se në disa shtete anëtare të BE- së divorci u legalizua gjatë kësaj periudhe ( për shembull, në Itali, Spanjë, Irlandë dhe Maltë).

SHQIPËRIA KA NORMËN MË TË LARTË TË MARTESËS NË EUROPË

Në vitin 2021, normat më të larta të martesave ishin në Hungari ( 7.4 martesa për 1000 persona), Rumani, Letoni dhe Lituani ( të gjitha 6.0). Normat më të ulëta të martesave u raportuan në Slloveni, Portugali ( të dyja 2.8 martesa për 1 000 persona) dhe Luksemburg ( 3.0).

Eurostat përmend se në vendet kandidate, shkalla bruto e martesës ishte përgjithësisht më e lartë se mesatarja e BE- së. Ajo varionte ndërmjet 4.8 martesa për 1000 persona në Serbi dhe 7.0 në Shqipëri. Shqipëria renditet e dyta në Europë pas Hungarisë për nivelin e lartë të martesave, gjithsesi mungojnë të dhënat për Kosovën, që është shteti me moshë më të re dhe nivel më të lartë të martesave në raport me popullsinë.

SHUMË MARTESA, POR DHE SHUMË DIVORCE

Sipas Eurostat, për divorcet, në vitin 2021 normat më të ulëta në BE u regjistruan në Maltë ( 0.6 divorce për 1000 persona) dhe Slloveni ( 1.1). Në të kundërt, normat e divorcit ishin më të lartat në Lituani ( 2.8 divorce për 1 000 persona), Letoni ( 2.5) dhe Suedi ( 2.3).

Në vitin 2021, vendet kandidate kishin norma të papërpunuara divorcesh që varionin midis 1.0 divorc për 1000 persona në Maqedoninë e Veriut dhe 1.4 në Serbi. Në Shqipëri norma bruto e divorcit ishte 1.1, me rënie të ndjeshme nga 2019- a, kur treguesi ishte 2.1, më i larti në rajon në atë kohë.