Н овы брэнд для Беларусі

Ім мог бы стаць адроджаны паводле старадаўніх узораў свержанскі фаянс

парадаксальна, але факт: актуальнае на сённяшні дзень для большасці постсавецкіх эканомік імпартазамяшчэнне на тэрыторыі сучаснай Беларусі пачало паспяхова прыжывацца яшчэ ў даўнія часы, у сярэднявеччы. як сведчаць архіўныя крыніцы, тагачасная знаць аператыўна рэагавала не толькі на ўсе змяненні ў еўрапейскай модзе, але і сачыла за кан’юнктурай эканамічнага рынку дзяржаў-суседзяў, пераймала і ўкараняла ў сябе iх лепшыя прамысловыя дасягненні. асабліва актыўна ў гэтым кірунку дзейнічалі князі радзівілы. Дзякуючы добра адладжанаму маркетынгу, прадстаўнікі гэтага знакамітага магнацкага роду ў сваіх уладаннях засноўвалі вытворчасць папулярнай у Еўропе прадукцыі на невялікіх прадпрыемствах – мануфактурах, вырабы якіх аздаблялі радзівілаўскія палацы і замкі, а таксама выгадна прадаваліся, прыносячы істотны прыбытак у княжацкую казну. сярод усіх тых шматлікіх прадпрыемстваў, што ў розныя гістарычныя перыяды арганізоўваліся радзівіламі, асаблівае месца належыць свержанскай фаянсавай мануфактуры, якая дзейнічала ў вёсцы новы свержань на стаўбцоўшчыне.

Фаянсавую вытворчасць у Новым Свержані заснаваў нясвіжскі ардынат Міхал Казімір Радзівіл, шырока вядомы пад мянушкай Рыбанька. Адбылося гэта падчас так званай «фарфоравай ліхаманкі», што ахапіла ў першай палове ХVIII стагоддзя ўсю Заходнюю Еўропу. А падставай для шырокага распаўсюджвання такой «хваробы» стаў адзін даволі нетрывіяльны выпадак.

Адкуль «ліхаманка»?

Як вядома, хімічны састаў цвёрдага фарфору вынайшлі яшчэ ў VіI стагоддзі кітайцы. Новы керамічны матэрыял, а найперш вырабы з яго – сталовы посуд, мініяцюрныя статуэткі, пісьмовыя прылады і іншыя рэчы – даволі хутка знайшлі сваіх прыхільнікаў сярод імператарскіх асоб і манархічнай знаці. З часам фарфор стаў прадметам гандлю і пачаў прыносіць вялікі прыбытак. Таму цалкам заканамерна, што кітайцы не хацелі дзяліцца сакрэтам яго стварэння – пад пагрозай смерці майстрам забаранялася гэта рабіць. У Еўропе, дзе вырабы з фарфору асабліва цаніліся і былі вялікай рэдкасцю, неаднойчы рабіліся спробы выведаць яго рэцэптуру, але ўсе яны былі безвыніковыя. і толькі ў самым пачатку ХVіIі стагоддзя яго вялікасць выпадак паднёс нечаканы сюрпрыз.

Саксонскі курфюрст, кароль польскі і вялікі князь літоўскі Фрыдрых Аўгуст і, празваны з-за сваёй выключнай фізічнай сілы і шматлікіх любоўных прыгод Аўгустам Моцным, задумаўся аб тэрміновым папаўненні сваёй значна пахудзелай казны. Рабіць канкрэтныя захады і эканамічныя пераўтварэнні на гэты конт яму не хацелася, і ён, паддаўшыся рэкламе тагачасных алхімікаў, што яны ўмеюць ператвараць свінец у золата, спакусіўся на такую авантуру.

і так супала, што якраз у той самы час у сталіцы Прусіі Берліне аб’явіўся студэнт іаган Бётгер. У шынках за куфлем піва ён неаднойчы выхваляўся, што ведае сакрэт ператварэння металаў у золата. Вестка пра