НАВІНы НАВУКІ
Фестиваль науки уже пятый раз прошел в центральном ботаническом саду НАН. Его участниками и гостями стали более 20 тыс. человек. На многочисленных площадках они смогли увидеть яркую, увлекательную сторону научного мира и поучаствовать в импровизированных экспериментах.
Фестиваль посетил глава Администрации Президента беларуси Игорь Сергеенко. Ему продемонстрировали разработки в различных сферах. Он побеседовал с молодыми специалистами, представителями академической и вузовской науки. «Самое главное, что объединяет всех разработчиков, – увлеченность. Это двигатель прогресса. Уверен, что эти молодые ребята – и те, которые демонстрируют свои первые шаги в науке, и те, кто уже чего-то достиг, – за ними будущее», – подчеркнул Игорь Сергеенко.
Археалагічны комплекс, вядомы як паселішча на рацэ Менцы, стане яшчэ адной візітоўкай Мінска – ён непарыўна звязаны з гісторыяй сталіцы. Хутчэй за ўсё, набудзе статус філіяла Нацыянальнага гістарычнага музея.
Пра гэта стала вядома падчас нядаўняга наведвання гарадзішча прэм’ер-міністрам Раманам Галоўчанкам. цяпер тут ідуць маштабныя работы, да раскопак прыцягнуты студэнты і валанцёры. «Важна, каб на працягу некалькіх гадоў навукоўцы для сябе поўнасцю сфарміравалі карціну адносна статуса, ролі і месца гэтага помніка ў гісторыі беларускай дзяржаўнасці», – адзначыў кіраўнік урада.
Факты
На Первом белорусско-узбекском женском бизнес-форуме, который состоялся в Минске, обсудили партнерство в сфере науки и образования.
XVI Форум творческой и научной интеллигенции СНГ прошел 12–13 сентября в бишкеке.
У Лідзе адбылася рэспубліканская навукова-практычная канферэнцыя «Ліда і Лідскі край у гісторыі беларусі (да 700-годдзя горада)».
Одна из новых улиц Минска названа именем физика, заслуженного деятеля науки беларуси Николая борисевича. В 1969–1987 годах он возглавлял Академию наук бССР.
Унікальнаму кніжнаму помніку XVI стагоддзя – брэсцкай (Радзівілаўскай) бібліі – споўнілася 460 гадоў. Два экзэмпляры гэтай бібліяграфічнай рэдкасці захоўваюцца ў нашай краіне: у цэнтральнай навуковай бібліятэцы імя Якуба Коласа і адзін падораны брэсту ў гонар 1000-годдзя.
центр китайского языка и литературы открылся в Международном университете «МИТСО».
Лічбы
В Госкомитете по науке и технологиям сообщили: в первом полугодии 2023 года научно-исследовательские, опытно-конструкторские (технологические) работы проводились в рамках 14 государственных, шести отраслевых и одной региональной научно-технических программ. Доведено до стадии внедрения 71 новшество.
Ежегодно НАН принимает около 300 молодых ученых. А в академическом университете проходят обучение 150 магистрантов, в том числе иностранные граждане.
Даты
10 верасня споўнілася 100 гадоў з дня нараджэння заснавальніка беларускай анамастыкі, акадэміка НАН беларусі Мікалая Васільевіча бірылы.
Нарадзіўся ў вёсцы Скварцы Дзяржынскага раёна Мінскай вобласці ў сялянскай сям’і. У гады Вялікай Айчыннай вайны змагаўся з ворагам у партызанскім атрадзе. Пасля заканчэння ў 1947 годзе МДПІ імя А.М. Горкага працаваў у Інстытуце мовы, літаратуры і мастацтва Акадэміі навук беларусі. З таго часу ўвесь яго далейшы лёс звязаны з мовазнаўствам. Прайшоў шлях да акадэміка-сакратара Аддзялення грамадскіх навук АН бССР, якое ўзначальваў працяглы перыяд. Напісаў больш як 200 навуковых прац.
Аўтарытэт і прызнанне, у тым ліку міжнароднае, М.В. бірылу прынеслі даследаванні ў вобласці дыялекталогіі. З яго імем звязана ўзнікненне ў айчынным мовазнаўстве новага кірунку – анамастыкі, які вывучае ўласныя імёны і геаграфічныя назвы. Трохтомная манаграфія «беларуская антрапанімія» – падагульняючы вынік шматгадовай навуковай працы акадэміка.
За комплекс даследаванняў па беларускай дыялекталогіі яму разам з іншымі аўтарамі прысуджана Дзяржаўная прэмія СССР (1971).
У цэнтральнай навуковай бібліятэцы імя Якуба Коласа адбыўся прадстаўнічы круглы стол, прымеркаваны да 100-годдзя з дня нараджэння выдатнага лінгвіста.
конкурсы
Стартовал конкурс «100 молодых талантов Национальной академии наук беларуси». Участвовать в нем могут исследователи, работающие в организациях НАН. Это кандидаты наук в возрасте до 35 лет и доктора наук не старше 45-и.
Лауреатов конкурса включат в банк данных талантливой научной молодежи и в резерв руководящих кадров НАН. Также они получат ежегодный грант на участие в каком-либо международном научном форуме, в том числе стажировке.
Цытаты
«К истории нужно относиться бережно. И каждый период нашей истории нужно осмыслить с точки зрения национальных приоритетов и интересов. Не оглядываться по сторонам, идти своей дорогой. <…> И все, что хорошо для государства, – хорошо для каждого человека. Все, что хорошо для человека, то хорошо и для суверенитета».
Игорь ЛУЦКИЙ, заместитель главы Администрации Президента, на республиканской научно-практической конференции «Государственная политика в сфере истории: проблемы и перспективы сохранения исторической правды и памяти» 14 сентября 2023 года
Віншуем!
Член-корреспондент НАН беларуси Леонид Григорьевич Красневский удостоен престижного в научной среде нагрудного знака отличия имени В.М. Игнатовского.
Известный ученый в области машиностроения, теории и техники автоматического управления мобильными машинами, создания гибридных автомобилей отмечен высокой наградой за вклад в развитие академической науки и в связи с 85-летием.
Леонид Красневский – доктор технических наук, профессор. Автор более 250 научных трудов. В 2002– 2006 годах возглавлял Институт механики и надежности машин.
Агляд падрыхтаваў Ігар СЯРГЕЕЎ Выкарыстаны фотаздымкі з архіва БЕЛТА і адкрытых крыніц