Калі чакае служба
Кожную восень і вясну маладых хлопцаў чакае прызыў у шэрагі нашага войска. Восень 2018 года не стане выключэннем, і напэўна некалькі дзясяткаў здаровых і моцных духам прызыўнікоў пойдуць служыць ад нашага раёна.
Згодна з артыкулам 57 Канстытуцыі “Абарона Рэспублікі Беларусь – абавязак і свяшчэнны доўг грамадзяніна Рэспублікі Беларусь”.
Для выканання абавязку па абароне нашай краіны быў прыняты і дзейнічае Закон Рэспублікі Беларусь ад 5 лістапада 1992 г. № 1914-ХІІ “Аб вайсковым абавязку і вайсковай службе” і менавіта ў артыкуле 30 вызначаецца катэгорыя грамадзян, якім належыць быць пакліканымі на ваенную службу, службу ў рэзерве. Згодна з гэтым артыкулам служыць павінны грамадзяне мужчынскага полу ва ўзросце ад 18 да 27 гадоў. Разам з тым ч. 2 арт. 30 вызначае, што “на ваенную службу, службу ў рэзерве не прызываюцца грамадзяне, якія ў адпаведнасці з дзеючым Законам вызваленыя ад прызыву на ваенную службу, службу ў рэзерве або маюць права на адтэрміноўку ад прызыву”. Наступныя два артыкулы вызначаюць катэгорыі маладых людзей, якія не могуць быць прызваныя, вызваляюцца або маюць права на адтэрміноўку. У адпаведнасці з заканадаўствам мы маем 77 катэгорый юнакоў, якім заканадаўчыя нормы дазваляюць не ісці на службу ў армію.
Сёння ў Бераставіцкім раёне на ўліку прызыўнікоў стаіць амаль 500 чалавек, права не ісці служыць да сёлетняга восеньскага прызыву маюць больш за 450 маладых людзей.
Больш за 90% прызыўнікоў не пойдуць служыць, бо яны маюць на гэта законнае права. Большая частка з іх – гэта тыя, што працягваюць вучыцца ў розных навучальных установах, другая па ліку група – тыя, каму дадзена адтэрміноўка па сямейных абставінах, а трэцяя – каму дадзены час для паляпшэння здароўя, а таксама па іншых прычынах. Заканадаўства дае магчымасць усім жадаючым рэалізаваць свае правы па атрыманні адукацыі, рэалізацыі сябе ў сям’і, дазваляе клапаціцца аб родных і блізкіх, якія патрабуюць дапамогі сваіх сыноў. Сацыяльна арыентаваная палітыка краіны яскрава выражана нават у Законе “Аб вайсковым абавязку і вайсковай службе”: падтрымка маладых сем’яў, якія выхоўваюць дзяцей – прэрагатыва нашай дзяржавы. Ні адзін ваенны камісарыят і ні адна прызыўная камісія не прыме рашэнне аб прызыве ў войска, калі ў вас ёсць цяжарная жонка або дзіця ва ўзросце да трох гадоў, вы таксама атрымаеце адтэрміноўку да 27 гадоў, калі выхоўваеце двух дзяцей, а трох – увогуле вызваляецеся ад ваеннай службы, не будзеце прызваныя, калі ў вас ёсць дзіця-інвалід ці жонка – інвалід 1 або 2 групы і г.д. Калі прызыўнік па сваіх рэлігійных перакананнях не хоча браць у рукі зброю, то ён можа скарыстацца правам пайсці на альтэрнатыўную службу. Артыкул 3 Закона Рэспублікі Беларусь ад 4 чэрвеня 2015 г. № 276-З “Аб альтэрнатыўнай службе” гучыць так:
“На альтэрнатыўную службу могуць быць накіраваныя грамадзяне, якія падлягаюць прызыву на тэрміновую ваенную службу, службу ў рэзерве, прыдатныя па стану здароўя і фізічнаму развіццю да праходжання тэрміновай ваеннай службы, службы ў рэзерве, асабіста заявіўшыя аб тым, што прыняцце Ваеннай прысягі, нашэнне, выкарыстанне зброі або непасрэдны ўдзел у вытворчасці і абслугоўванні зброі, боепрыпасаў і баявой тэхнікі супярэчаць іх рэлігійным перакананням у той меры, у якой становіцца немагчыма праходзіць ваенную службу.
На альтэрнатыўную службу не накіроўваюцца грамадзяне, якія вызваленыя згодна з заканадаўствам ад прызыву на тэрміновую ваенную службу, службу ў рэзерве або маюць права на адтэрміноўку ад прызыву на тэрміновую ваенную службу, службу ў рэзерве.”
Толькі тэрмін службы для прызыўніка з вышэйшай адукацыяй – 24 месяцы, а без вышэйшай – 36.
Маючы такую каласальную падтрымку дзяржавы, здзіўляе той факт, што сярод астатніх 10 % прызыўнікоў, якія падлягаюць адпраўцы ў войска, знаходзяцца такія, што не тое, каб не жадалі, а проста ўцякаюць і хаваюцца ад няўхільнага абавязку выконваць патрабаванні Закона, а іх сем’і, родныя і блізкія ўсяляк ім патакаюць, выхоўваючы патэнцыйнага “крымінальніка”, бо за парушэнне Закона “Аб вайсковым абавязку і вайсковай службе” прадугледжана адміністрацыйнае пакаранне і крымінальная адказнасць. Дык падумайце, ці патрэбна вам або вашым родным, каб хтосьці быў пазбаўлены волі, у найгоршым выпадку, на 5 гадоў?
Прыхільнікі кантрактнай службы скажуць, што трэба пераходзіць на прафесіянальную армію. Калі ласка, ніхто не перашкаджае: з 2014 года ў беларускае войска можна ісці ў любую вайсковую частку на службу па кантракту без праходжання тэрміновай ваеннай службы, толькі жадаючых не вельмі шмат. Вось і атрымліваецца: і так не гэтак, і гэтак не так! Напрыклад, у войску Ізраіля службы па кантракту ўвогуле няма і абавязак служыць там у кожнага грамадзяніна, якому споўнілася 18 год. Для мужчын – тэрмін складае 36 месяцаў, а для жанчын – 24 месяца. І ніякіх адтэрміновак і вызваленняў няма. Ды і гісторыя паказвае, што салдат, які ваюе толькі за грошы, не здольны выканаць таго, што можа сапраўдны патрыёт.
Мэта беларускага войска ў тым, каб кожны грамадзянін навучыўся абараняць сваю краіну, каб у будучым, калі спатрэбіцца, ён выконваў свой абавязак умела і ведаў, “з якога боку падысці да кулямёта”. Ваенна-ўліковая спецыяльнасць – гэта тое, што атрымае кожны ваеннаслужачы тэрміновай службы або службы ў рэзерве, чаму яго навучаць, каб ён у першым жа баі не быў смяротна паранены, калі такая неабходнасць узнікне. Мэта – не проста выканаць Закон і не быць пакараным за яго парушэнне, а стаць прафесіяналам, які здолее абараніць сваю сям’ю, свой дом і сваю Радзіму.