Да мамінай сцежкі, да роднае хаты...
Мая родная Амелькаўшчына — на параненай Чарнобылем Хойніччыне. Яна з таго тужлівага спісу, што выбіты ў раённым цэнтры на помніку адселеным вёскам.
Даўно ўжо не жывая наша вёска, а часам скажаш, адкуль ты, а ў адказ пачуеш: “О, мы калісьці туды ў грыбы ездзілі з сябрамі!”, “Я там на паляванні некалі быў!”. А нядаўна я была здзіўлена, пачуўшы: “Ды ну?! У мяне жонка адтуль!”.
Сёлета ў дзявяты раз сабрала ў вёсцы людзей Тройца. Дарэчы, гэта не першая сустрэча землякоў. 13 красавіка па традыцыі арганізавалі ў Амелькаўшчыне суботнік: старанна прыбралі могілкі, а таксама тэрыторыю каля помнікаў ахвярам вайны. Іх тут, дарэчы, два: расстраляным мірным жыхарам і тым, хто загінуў на франтах і ў партызанскіх атрадах.
Шчырую ўдзячнасць выказваем Адміністрацыі зон адсялення і адчужэння Хойніцкага раёна — кіраўніку Яўгену Краўчанку: ва ўсіх адселеных вёсках рамантуюцца могілкавыя агароджы, высякаецца кустоўе, спілоўваюцца аварыйныя дрэвы, паднаўляюцца помнікі ахвярам Вялікай Айчыннай вайны. Нездарма сёлета Яўген Мікалаевіч стаў госцем свята ў Амелькаўшчыне. Ён знайшоў час у выхадны дзень, каб пагутарыць з былымі вяскоўцамі, пачуць іх пажаданні ў адрас адміністрацыі, параіцца наконт перспектыўных работ у адселеных вёсках раёна і, вядома, лішні раз упэўніцца, што на сустрэчы ўсё наладжана з поўным захаваннем тэхнікі бяспекі.
Не першы раз прыязджае на свята і галоўны рэдактар раённай газеты “Хойніцкія навіны” Вольга Белаш. Гутарыць з людзьмі, фатаграфуе, каб захаваць для сябе, былых вяскоўцаў і ўсіх жыхароў раёна светлыя імгненні тутэйшага жыцця. Літаральна назаўтра раніцай тыя, хто па розных прычынах не меў магчымасці прыехаць у Амелькаўшчыну, змаглі прачытаць пра свята, прагледзець фотаздымкі.
Святочную службу традыцыйна праводзіць айцец Віталій з Ямпальскага Свята-Іаана-Багаслоўскага храма, што ў Рэчыцкім раёне. Землякі не хавалі слёз, калі айцец Віталь з матушкай Наталляй, як калісьці нашы бацькі, паднеслі ўсім вялікі залацісты каравай. Мы ўдыхалі непаўторны водар, каштавалі — і былі ўражаны, расчулены: домам пахла!
Уладзімір Паўлянок, зямляк, колькі год таму таксама зрабіў падарунак для гэтай царквы: ахвяраваў Ямпальскаму храму звон, які ўсталяваны на званіцы і склікае цяпер прыхаджан на царкоўныя службы.
Калі ўжо зайшла размова пра гэтага чалавека, варта ўспомніць, што ён у свой час пабудаваў падвор’е Свята-Еўфрасіннеўскага манастыра ў Полацку — храм Георгія Перамоганосца, дапамагае і ў іншых надзённых клопатах. Кожны год да свята Еўфрасінні Полацкай мецэнат выдзяляе сродкі на аздабленне манастырскага храма жывымі кветкамі, праводзіць вялікую выхаваўчую работу і дабрачынную дзейнасць і ў Беларусі, і ў Расіі. І таму мае вялікую колькасць царкоўных і свецкіх узнагарод: медалі князя Данііла Маскоўскага і да 1000-годдзя спачыну князя Уладзіміра, ордэн Данііла Маскоўскага, Сергія Раданежскага, а яшчэ медаль ад тагачаснага Прэзідэнта Расіі Барыса Ельцына. Удастоены ў Расійскай Федэрацыі звання “Ганаровы энергетык”. Вось такія ў нас, у Амелькаўшчыне, людзі...
У свой час быў вядомы на Гомельшчыне, і нават у рэспубліцы, старэйшы брат Уладзіміра — Мікалай Паўлянок, рэкардсмен вобласці і неаднаразовы прызёр рэспубліканскіх спаборніцтваў па цяжкай атлетыцы.
Родам з Амелькаўшчыны і прафесар, да выхаду на заслужаны адпачынак намеснік дырэктара Нацыянальнага інстытута адукацыі Людміла Худзенка, а яе сястра вядомы ў тэатральных колах рэжысёр-пастаноўшчык Дар’я Патапава, многія іншыя заслужаныя працаўнікі розных галін прамысловасці, адукацыі і культуры.
І яшчэ пра гасцей: іх не меншае з гадамі. Наадварот, прыязджаюць цэлымі сем’ямі з суседняй Дубровіцы, з адселенага, як і Амелькаўшчына, Рашава. Дарэчы, у апошнія гады з’явілася і новая традыцыя: на Прачыстую, сваё прастольнае свята, сталі збірацца і былыя рашаўцы, а да іх прыязджаць госці з Амелькаўшчыны. Не забываюць адзін аднаго суседзі!
Амаль штогод прыязджаюць да нас і калектывы мастацкай самадзейнасці з усёй вобласці, каб даць дабрачынныя канцэрты для гасцей і ўдзельнікаў сустрэч. У розныя гады гэта былі народны хор “Вязанка” Брылёўскага сельскага Дома культуры пад кіраўніцтвам Валерыя Арлова, калектыў мастацкай самадзейнасці з Вышаміра Рэчыцкага раёна, ансамбль “З песняй па жыцці” савета ветэранаў аб’яднання “Беларуснафта”. Яго кіраўнік Марк Краўчанка, адгукнуўшыся на просьбу вяскоўцаў, зноў арганізаваў прыезд сваіх артыстаў у Амелькаўшчыну. Прыбылі з новай канцэртнай праграмай. Шчырымі вітаннямі сустракалі старых знаёмых нашы вяскоўцы. Калі загучала песня “Памолімся за бацькоў” у адметным выкананні Вячаслава Грышкова, ва ўсіх прысутных павільгатнелі вочы. Шквал апладысментаў выклікалі і песні ў выкананні Таццяны Герус, Святланы Арловай, Таццяны Дземідзенка.
Успомнілі на сустрэчы і пра мясцовы праслаўлены ансамбль “Самародак” пад кіраўніцтвам Маіны Камеш, які сямнаццаць гадоў, аж да самага адсялення, радаваў (і не толькі аднавяскоўцаў!) сваім майстэрствам. У мінулым годзе на сустрэчу прыязджала з Барысава адна з салістак ансамбля — Ніна Ярац. На жаль, на сёлетнюю Тройцу не прыехала: сышла з жыцця...
Вяскоўцаў чакаў прыемны сюрпрыз: зборнік вершаў, артыкулаў, успамінаў “Амелькаўшчына — нашы карані”. Ён стаў цудоўным падарункам усім прысутным. Першы экзэмпляр зборніка быў па праву з удзячнасцю ўручаны арганізатару нашых траецкіх сустрэч Алегу Прыматору, намаганнямі якога тут былі збудаваны каплічка, прасторная альтанка для застолля, сцэна. Алег Паўлавіч аплочвае транспартныя выдаткі па дастаўцы выканаўцаў у Амелькаўшчыну.
Свае сувеніры ўручылі арганізатарам свята і прадстаўнікамі “Беларуснафты”. Гэта цудоўна аформленая кніга нарысаў па гісторыі аб’яднання і крышталь з нафтай з беларускіх радовішчаў.
Яшчэ адзін зварот да сваёй вёскі, да роднай зямлі прагучаў з далёкага 1991-га года, калі ад’язджалі з Амелькаўшчыны апошнія яе жыхары. Завуч мясцовай школы Маіна Камеш прайшлася па вёсцы, а яе дзеці запісалі відэа сірацеючай радзімы. Да землякоў і сваёй вёскі прачула і эмацыянальна звярнулася на развітанне адна з удзельніц “Самародка” Алена Мерзлякова — цётка Гэля.
Да глыбіні душы ўзрушылі і зараз словы простай сялянкі, закранулі самыя патаемныя пачуцці: ці хто мог сказаць пра радзіму лепш за яе? Прыемна было пачуць гаспадарам свята і ўдзячнасць масквіча Мікалая Кузняцова за падораныя сёлета незабыўныя ўражанні.
Адрасуем запрашэнне ўсім былым жыхарам Амелькаўшчыны на наступныя сустрэчы: прыязджайце ў вёску, не забывайце пра яе! І калі зноў прыедзем мы на свята, Усцешыць гэта душы тых людзей, Чыя стаяла тут калісьці хата... Не расчаруйце светлых іх надзей!