Пра Мюлера, Шцірліца і Рыхарда Зорге
Што жаночае племя ў сваёй большасці лапатухі, дык гэта ясна як божы дзень. Ім толькі не замінай, дык да якіх толькі жыццёвых тэм яны не дабяруцца, якіх загадак не паразгадваюць, каго на чыстую ваду не выведуць. Праўда, здараецца, што іншым разам каторая з маладзіц і спатыкнецца на нейкай «кочцы», затармозіць. Але гэта зусім не азначае, што на тым яна і спыніцца. Таму што будзе адшукваць нейкія дадатковыя рэзервы, нашчупваць хады-выхады, каб усё ж дабіцца свайго. Але ці заўжды гэта ўдаецца, пакажам на канкрэтным прыкладзе.
– Нешта незвычайнае робіцца ў сям’і нашых сяброў Лісіцыных (прозвішчы і імёны зменены па вядомых абставінах), – паведаміла свайму мужу Аляксандру Таццяна Дубініна. – Валька прыходзіла да мяне ў госці і расказвала, што нейкія падазроныя змены ў паводзінах Генадзя заўважыла. Па пяць–шэсць разоў на дні ў размовах з ёй ужывае адны і тыя ж два словы «даруй, Валечка». Якіх раней ад яго не чула.
– А што тут дзіўнага? – адказаў той. – Больш культурным чалавек стаў, калі ад інтэрнэта адышоў, у бібліятэцы кнігі стаў браць.
– Дык не. Тут зусім іншае. Таямнічае. Валянціна ж, ведаеш сам, як той Мюлер з кінафільма «Сямнаццаць імгненняў вясны», хітрушчая-хітрушчая, а Генадзя ніяк раскалоць не можа. Бо той – як Шцірліц. Дык мяне папрасіла, каб ты дапамог ёй дазнацца ад яго аб усім.
– А ты потым выкладзеш тое прызнанне Валянціне на талерачцы з блакітнай аблямоўкай, ці не так? І кім мяне тады лічыць будзе Лісіцын?
– Ніколі і нізавошта не выдам ёй тайну гэту. Ты ж мяне ведаеш.
Так, Аляксандр добра ведаў сваю жонку. Нават больш, чым яна сама сябе. Бо, калі ёй што трапіць на язык незвычайнае, дык аб гэтым у курсе спраў будзе ўвесь пад’езд. Але тут вось якая штука ўплялася ў яго думкі. Да самай сёмай рабрыны цікаўнасць дабралася: а ўсё ж, што здарылася з Генадзем, калі гэтак усхвалявалася Валянціна? Таму (а чаму б не?) тут жа ўявіў сябе Рыхардам Зорге і пры першым зручным выпадку, за келіхам піва, ні слова не прамовіўшы пра новаспечанага Мюлера ў спадніцы, Аляксандр незаўважна падбіў Генадзя «Шцірліца» на размову па ўказанай тэме. І вось што выявілася.
На выхадныя дні Генадзь Лісіцын паехаў у вёску недалёка ад Гомеля, дапамагчы сястры выкапаць бульбу. Ды затрымаўся там на пэўны тэрмін. У горад вяртаўся разам з аднакласнікам, з якім яны не бачыліся каля
трыццаці гадоў, бо той жыў у Пскове. Зайшлі ў буфет аўтавакзала і прынялі на грудзі, не так ужо і занадта, як ім падалося, але ўсё ж да блытаных думак у галаве.
З імі Генадзь і з’явіўся каля сваёй кватэры. Ёлыпалы, што такое? Тыркнуў ключ у верхні замок, а ён не паварочвае адмычку. З другім, што ўжо ў ніжні замок улез, тое ж самае. Націснуў на кнопку званка – маўчок, ніхто не адклікаецца. Пачакаў хвіліну для асэнсавання (што гэта азначаць можа?) і прыпаў вухам да дзвярэй. Танцавальная музыка праз іх прабіваецца, вясёлы смех, гаворка нейкая.
Зноў ключы ў ход пайшлі. Дудкі! Не паварочваюцца! І тут даўбнёй па галаве: здрада! Сяргея Рыгоравіча ці Алега Савельевіча Валька ў яго адсутнасць прывячае! Жукі гэта яшчэ тыя! Пры кожным выпадку яе вачыма з’ядаюць. Бо так ласыя на інтым. Аблізваюцца, як сакавіцкія каты. І яна цацка добрая: заўсёды дорыць ім прыветную ўсмешку. Ды нічога, дачакаюцца нягоднікі!
Ён яшчэ некалькі разоў прыкладаў вуха да дзвярэй і тыркаў у іх ключамі, ды ўсё дарэмна. З ног да галавы апутаны такімі думкамі, што наскрозь душу пераварочвалі, ён неўзабаве прыкархнуў на ўслончыку, што здаўно прыжыўся на лесвічнай пляцоўцы. І прачнуўся, калі нехта моцна трасянуў яго за плечы. Прадраў вочы: Валька з сумкай прадуктаў. Прывіталася, пацалавала ды пытае яго: у чым справа, чаму не заходзіш? Не пачуўшы адказу (Генадзь яшчэ не агоўтаўся), паспрабавала крутнуць ключ, што сядзеў у замку, і калі той па-ранейшаму «баставаў», павярнула яго іншым бокам, і замок адчыніўся. Потым тымі ж яго ключамі адамкнула другі замок і зайшла ў кватэру, з якой лілася музыка, што вырывалася з радыёпрыёмніка. Сказала, шырока ўсміхнуўшыся:
– Калі ласка, Геначка, заходзь. Я па табе вельмі засумавала.
– І я, Аляксандр, адразу зразумеў, што памыліўся, – уздыхнуў Лісіцын. – А калі б аб гэтай ганебнай падазронасці расказаў ёй, яна нізавошта не зразумела б мяне, палічыла б усё за абразу сваёй асобы. Таму з маёй душы і вылятае тое «даруй, Валечка».
Генадзь «Шцірліц» і Аляксандр «Рыхард Зорге» дамовіліся так: перад усімі, і ў першую чаргу перад Валянцінай «Мюлер», трымаць язык за зубамі.
Нават перад уяўнымі Джэймсам Бондам і Шэрлакам Холмсам, якіх Валянціна «Мюлер» паспрабуе «наняць». Факт, што ні ў каго з іх нічога не атрымаецца…