Герой Савецкага Саюза з вёскі Бараны

120 гадоў з дня нараджэння Мікалая Мікалаевіча Мультана, ваеннага дзеяча, генерал-лейтэнанта, Героя Савецкага Саюза

Мікалай Мікалаевіч

Мультан нарадзіўся

24 лістапада

1900 г. у вёсцы

Някрасаўшчына

Косаўскай воласці

Слонімскага павета

Гродзенскай губерні (цяпер вёска Бараны

Івацэвіцкага раёна

Брэсцкай вобласці) у сям’і чыгуначнага рабочага.

З васьмі гадоў застаўся без маці, выхоўваўся бацькам і мачыхай.

У 1911 г. Мікалай скончыў царкоўна-прыходскую школу на станцыі Косава. Да восені 1915 г. вучыўся ў чатырохкласным гарадскім вучылішчы ў г. Баранавічы, не паспеў скончыць – з надыходам фронту Першай сусветнай вайны сям’я эвакуіравалася ў Смаленскую губерню. Там 15-гадовы падлетак пачаў працаваць рабочым на чыгунцы.

У верасні 1918 г. Мікалай Мультан добраахвотнікам уступіў у Чырвоную армію, служыў у Смаленску. У 1919 г. у ліку лепшых чырвонаармейцаў палка быў накіраваны на курсы камандзіраў у Маскву. У 1919 г. М. Мультан уступіў у ВКП(Б). Служыў на Паўднёвым, Петраградскім і Заходнім франтах. З мая па ліпень 1920 г. удзельнічаў у разгроме белапалякаў, быў паранены ў левую нагу.

Мікалай Мультан вучыўся ў Беларускай аб’яднанай ваеннай школе імя ЦВК БССР (Мінск). Пасля заканчэння служыў на Украіне, у 1930 г. яго пераводзяць у г. Канск (УсходнеСібірскі край) на пасаду камандзіра роты, а праз год прызначаюць начальнікам штаба батальёна стралковага палка. У Сібірскай ваеннай акрузе служыў на розных пасадах. У пачатку 1940 г. Мікалай Мікалаевіч ужо палкоўнік.

У час Вялікай Айчыннай вайны М. Мультан ваяваў на Заходнім, 2-м і 3-м Беларускіх франтах. М. М. Мультан быў удзельнікам баёў пад Масквой, вызваляў Смаленск, Калінін, Віцебск, Гродна. Корпус пад яго камандаваннем дзейнічаў пры авалодванні крэпасцю Кёнігсберг.

28 чэрвеня 1944 г. воіны 69-га стралковага корпуса пад камандаваннем М. Мультана (2-і Беларускі фронт) з ходу фарсіравалі Дняпро (Шклоўскі раён) і, пераадольваючы жорсткае супраціўленне ворага, штурмам вызвалілі Магілёў. За гэтую аперацыю генерал-маёру М. М. Мультану 21 ліпеня 1944 г. было прысвоена званне Героя Савецкага Саюза. 16 ліпеня 1944 г. 69-ы корпус пад камандаваннем М. Мультана вызваліў Гродна.

Пасля вайны М. Мультан займаў пасаду начальніка ўпраўлення баявой і фізічнай падрыхтоўкі Кіеўскай і Ленінградскай ваенных акруг. У 1951 г. Мікалай Мікалаевіч закончыў вышэйшыя акадэмічныя курсы пры Ваеннай акадэміі Генштаба, затым Ваенную акадэмію імя Фрунзэ. 8 жніўня 1955 г. атрымаў званне генерал-лейтэнанта. У 1956-1959 гг. – намеснік галоўнага ваеннага саветніка Міністэрства нацыянальнай абароны ГДР.

М. Мультан узнагароджаны двума ордэнамі Леніна, чатырма ордэнамі Чырвонага Сцяга, двума ордэнамі Суворава ІІ ступені, ордэнам Чырвонай Зоркі, медалямі «Залатая Зорка», «За абарону Масквы», «За ўзяцце Кёнігсберга» і інш.

У сакавіку 1959 г. Мікалай Мікалаевіч выйшаў у адстаўку, жыў у Ленінградзе. Вёў вялікую работу па ваенна-патрыятычным выхаванні моладзі, з’яўляўся старшынёй ваеннанавуковага таварыства пры ваенна-гістарычным музеі імя А. В. Суворава.

Мікалай Мікалаевіч Мультан памёр 19 верасня 1975 г. у Ленінградзе.

Яго імем названы вуліцы ў г. Івацэвічы, г. Беразіно (Мінская вобл.). У гісторыка-краязнаўчым музеі СШ №4 г. Івацэвічы ёсць экспазіцыя жыццёвага шляху героя. У 2009 г. устаноўлена мемарыяльная дошка герою на будынку Івацэвіцкага раённага краязнаўчага музея.

Людміла ДЖЭЖОРА, бібліёграф аддзела абслугоўвання і інфармацыі Івацэвіцкай раённай бібліятэкай імя П. Пестрака.