Дзеці супраць... бацькоў

Жыхары Івацэвіцкага раёна: Аляксей і Ірына Шаўчукі (тут і далей імёны і прозвішчы па этычных прычынах зменены) – пажаніліся каля 20 гадоў назад. У іх сям’і спачатку нарадзіўся хлопчык, якога назвалі Алегам, а праз два гады – дзяўчынка Аліна. Праходзіць некалькі гадоў; муж і жонка прымаюць даволі неадназначнае рашэнне – паехаць працаваць у Расію, а дзяцей пакінуць пад наглядам цёткі.

І паехалі. Не на месяц-другі, а на доўгія восем гадоў.

За гэты час Алег і Аліна выраслі, у значнай ступені сфарміраваліся як асобы. Нарэшце з Расіі вяртаюцца бацькі, склад сям’і аднаўляецца, але «святое штосьці» беспаваротна згублена.

Магчыма, згублена назаўсёды, бо бацькі і іх дзеці не могуць знайсці агульнай мовы.

Так, Алег прымае рашэнне паступіць у Івацэвіцкі прафліцэй – бацькі супраць, маўляў, хто будзе дапамагаць нам весці

гаспадарку ў вёсцы? Сын, тым не меней, паступае, і жыве нібы адрэзаная луста: да яго ніхто не прыязджае, ён нікуды не едзе – увесь час знаходзіцца ў інтэрнаце прафліцэя. Пасля захварэў на туберкулёз, цэлы год лечыцца ў Мінску – і за гэты час бацькі да яго наведваюцца… толькі адзін раз – для таго, каб вырашыць нейкія бюракратычныя фармальнасці, падпісаць паперы. Ні прадуктаў, ні прысмакаў, ні адзення сыну не прывозяць. Часцей праведвае цётка, якая іх гадавала восем гадоў і якая зараз шкадуе і любіць пляменнікаў. Алег вылечыўся, вяртаецца ў Івацэвічы, жыве ў інтэрнаце прафліцэя. Пасля звяртаецца з просьбай да кіраўніцтва ўстановы, каб яму прадставілі магчымасць выконваць любыя гаспадарчыя работы – хлопец хоча зарабіць якую-небудзь капейку. Тым часам падрастае Аліна, у яе таксама не склаліся адносіны з татам і мамай; яна паступае ў навучальную ўстанову Пінска, што зноўтакі выклікае незадавальненне. Дзеці фактычна не бачаць бацькоўскай падтрымкі, яны непаўналетнія, але дапамогі няма ніякай.

Як вынік, з’яўляецца заява ў аддзел адукацыі Івацэвіцкага райвыканкама ад Алега і Аліны з просьбай пазбавіць маці і тату… бацькоўскіх правоў, паколькі яны не

выконваюць бацькоўскія абавязкі.

У аддзеле адукацыі Івацэвіцкага райвыканкама не могуць прыпомніць падобнага выпадку. Сітуацыя яшчэ больш ускладняецца, бо тата і мама ў сваю чаргу звярнуліся з просьбай аформіць… адмову ад сваіх дзяцей. Маўляў, мы добраахвотна адмаўляемся ад сваіх дзяцей.

Такімі няпростымі могуць быць адносіны ў сем’ях. Аляксея і Ірыну Шаўчукоў папярэдзілі, што калі вы адмаўляецеся ад сваіх дзяцей, то адразу становіцеся абавязанымі асобамі, з вас будуць утрымліваць грошы на ўтрыманне дзяцей, але ні тата, ні мама нават не прыехалі на абвяшчэнне прысуду...

Дзе пачатак ладу і дзе пачатак бязладдзя сям’і? Што першапрычына: адсутнасць любві, адсутнасць бацькоў на працягу васьмі гадоў? Пытанні, на якія амаль немагчыма знайсці адказ, але якія прымушаюць задумацца...

Тата любіць усіх – і сваіх, і чужых

А вось у некаторай ступені адваротная сітуацыя. У Івацэвіцкім раёне распадаецца сям’я. Трое дзяцей: першая дачка ад папярэдняга шлюбу – Юля, яшчэ адна дачка Марына і маленькі сын Максім (нарадзіліся ў апошнім шлюбе) – застаюцца з мамай. Былы муж і бацька Марыны і Максіма пражывае ў суседняй вёсцы, са сваёй маці. Плаціць аліменты, але пачынае звяртаць увагу, што былая жонка ўсё больш і больш «сябруе са шклянкай».

Да таты пачынае хіліцца яго родная дачушка Марына, якая сабрала рэчы і пераехала да яго; фактычна стала пражываць з ім. Тут ёй лепш, бо ў доме мамы рэгулярныя п’янкі, цягаюцца нейкія незнаёмыя мужчыны, няма парадку і няма асабліва што есці. Тым больш, бабуля (мама таты) з радасцю прыняла пераезд унучкі. Як вынік, бацька звяртаецца ў суд з заявай пераразмеркаваць аліменты: ён згодзен плаціць іх на Максіма, але просіць утрымліваць з былой жонкі на Марыну, якая фактычна пражывае з ім.

У ходзе судовага пасяджэння вырашалася пытанне аб накіраванні малодшага дзіцяці – сына Максіма – у Дом дзіцяці, бо маці занадта «захапілася» п’янкамі (яе, увогуле, не можа знайсці нават міліцыя, каб даставіць у суд), а тата баяўся, што не справіцца з такім маленькім дзіцём. Аб’яўляецца перапынак, пасля якога мужчына заяўляе, што ўсё ж такі хоча забраць і сына, маўляў, справімся з бабуляй. Аддзел адукацыі райвыканкама праверыў умовы пражывання таты і даў згоду, але ў хуткім часе мужчына заяўляе, што забярэ і… Юлю, фактычна чужое яму дзіця, каб не разрываць сям’ю з дзецьмі, каб і надалей яны жылі адной дружнай сям’ёй.

…Два выпадкі, якія сведчаць аб тым, што ў адным выпадку дабрыні і ласкі ад вялікага і чулага сэрца можа хапіць нават чужым людзям і што раўнадушша і абыякавасць, у другім выпадку, могуць раніць сваіх, родных дзяцей.

Арцём ПАДАЛЯНЕЦ, суддзя суда

Івацэвіцкага раёна.