«Пражыў дзень без справы – значыць, змарнаваў яго»

Як выбраць справу па душы, што пракладае шлях да здзяйснення мар, дзеля чаго трэба працаваць над сабой і ці ўсё вымяраецца таўшчынёй кашалька? Меркаваннямі наконт гэтага, а таксама ўражаннямі ад нашага горада падзяліўся з чытачамі «Астравецкай праўды» прадстаўнік маладога пакалення Максім Балонін. – Максім, ты выбіраў будучую спецыяльнасць сам ці нехта дапамог вызначыцца?

– Тут вялікую ролю адыгралі мае бацькі. Паколькі я адзінае дзіця ў сям’і, яны не хацелі мяне далёка адпускаць (лічылі, што яшчэ не зусім дарослы), а ў маім родным Жлобіне пры металургічным заводзе ёсць каледж, куды ў выніку я і пайшоў вучыцца. Але мяне гэта не засмучала. Па-першае, не рваўся хутчэй выехаць з хаты. Падругое, спецыяльнасць – «тэхнічнае абслугоўванне тэхналагічнага абсталявання і сродкаў робататэхнікі ў аўтаматызаванай вытворчасці» – не проста запатрабаваная, але і поўнасцю супадала з маім захапленнем: з дзяцінства цікавіла аўтаматыка, любіў ствараць дынамічныя падзелкі, каб яны свяціліся, рухаліся, мелі гукавыя сігналы. І яшчэ адзін бонус: выпускнікі каледжа маюць 100%-ную гарантыю працаўладкавання на завод.

Пасля завочна скончыў універсітэт, але менавіта вучобу ў каледжы лічу сваёй залатой парой. Падабалася на занятках – бо вучылі таму, чым цікавіўся. Па натуры я творчы чалавек, праўда, за школьны час нідзе не «засвяціўся». Ці мяне настаўнікі не знайшлі? (Задумваецца.) У каледжы я пазнаёміўся з Ларысай Леанідаўнай, вельмі цудоўным чалавекам, яна вяла гурток «Ручная работа». Дзякуючы гэтаму настаўніку я раскрыўся: рабіў дэкарацыі да святаў, забяспечваў іх музычнае і светлавое афармленне. Мы рабілі сапраўдныя шоу! – А што тычыцца тваёй асноўнай працы – на атамнай станцыі: творчасці там няма, няўжо ўсё, што робіш, падабаецца? Я чалавек, якому павінна быць цікава – тады з галавой акунуся ў работу. Прымусіць, канешне, можна, але ККД ад працы праз сілу будзе малы. Мне пашанцавала, бо люблю сваю работу! Я займаюся тым, што падабаецца, – і гэта ўсё звязана з маімі функцыянальнымі абавязкамі. Лічу, што работа ў мяне творчая. Творчасць – гэта больш шырокае паняцце, а не толькі маляваць, клеіць, выразаць, танцаваць… У аўтаматызацыі таксама яна прысутнічае: трэба нешта прыдумваць, аналізаваць, падыходзіць да рашэння задачы не проста прамалінейна, а знайсці аптымальны варыянт. І тады атрымаецца зрабіць хутчэй, больш дасканала. – Дарэчы, а як трапіў на БЕЛАЭС? І чаму вырашыў памяняць Жлобін на Астравец?

– Выпадкова. (Смяецца.) Я ведаў, што будуецца атамная станцыя. Аднойчы сябар, з якім разам працавалі, расказаў, што яго знаёмы адправіў туды рэзюмэ і прапанаваў: давай і мы напішам. Так і зрабілі. Праз тыдзень мне патэлефанаваў начальнік участка АСУ ТП (аўтаматызаваныя сістэмы ўпраўлення тэхналагічным працэсам), дзе цяпер працую, і запрасіў на субяседванне. Калі ехаў у Астравец, была адна думка: хоць бы ўзялі! Але ўсё склалася. Так з чэрвеня 2018 года ўладкаваўся на АЭС – 2 гады быў электраслесарам, цяпер – інжынер.

Галоўная прычына, чаму змяніў месца працы, – самаразвіццё. Лічу, што чалавек не павінен апынуцца ў стане «застою», трэба ўдасканальвацца – і работа на «атамнай» стала для мяне добрай магчымасцю. Наладка і прыёмка абсталявання, кантроль за работай спецыялістаў – спасцігаеш шмат чаго новага: ты ў іх вучышся, яны – у цябе. Мы праходзім навучанне ў вучэбна-трэніровачным цэнтры. Работы вельмі шмат – але яна цікавая!

– Напэўна, калі ехаў у Астравец, цікава было, што гэта за горад? – Не проста цікава – я меў уяўленне пра яго: пазнаёміўся завочна – з дапамогай «Астравецкай праўды». (Усміхаецца.) Спачатку спрабаваў глядзець праз «Кантакт». А потым знайшоў ваш сайт, пачаў чытаць – што ды як. Паглядзеў рэпартажы праграмы «ТВА. Твой Астравец». Мне было важна, як выглядае горад – не хацеў убачыць шэрасць, непрыгожыя пейзажы. І, шчыра, не паехаў бы туды, дзе мне не падабалася б быць, нават каб работа была цікавай. Але я ўбачыў прыгажосць, утульнасць, вельмі ўзрадавала, што горад будуецца, што ў ім з’яўляюцца новыя мікрараёны. Крыху засмуціўся, што няшмат месцаў для адпачынку, але надзея, што нешта яшчэ з’явіцца, была. І самае крутое, што хутка пасля майго прыезду адкрылі басейн!

На Астравеччыне прыгожыя пейзажы. І заходы сонца – здаецца, што неба злучаецца з зямлёй у гэты час, – праўда-праўда, на радзіме не такія!

Астравец невялікі ў параўнанні са Жлобінам – у нас 80 тысяч насельніцтва, ды і інфраструктура развіта лепш: напрыклад, добрыя кінатэатры, кафэшкі, начныя клубы, больш месцаў, дзе можна пагуляць. Але так было не заўсёды – да «Дажынак» 2014 года ён быў шэраватым. Да гэтай падзеі ў Жлобіне шмат чаго змянілі, рэканструявалі, добраўпарадкавалі.

Яшчэ ў вас пераважная большасць – католікі; людзі больш гаваркія – з мясцовымі прыемна гутарыць; незвычайныя, ну і дыялект, канешне, цікавы. (Смяецца.)

Ведаеце, я ў вашым горадзе сябра класнага знайшоў. Яго завуць Марк Дзямідчык. Пазнаёміліся ў басейне – ужо цікавасці сышліся, шмат тэм агульных аказалася. У мяне ніколі ў жыцці не было такіх сяброў: ён заўсёды дапаможа, супакоіць, падтрымае і пакрытыкуе – адкрыта, канкрэтна. Гэта залаты чалавек! – Максім, з работай на атамнай станцыі зразумела: прыехаў працаваць у сваёй сферы. А як у Цэнтр творчасці занясло? – Калі працаваў на заводзе, валанцёрыў у сваім каледжы – займаўся тым, чым некалі ў гуртку Ларысы Леанідаўны: рыхтаваў сцэну для выступленняў.

Мне важна развівацца – не толькі ў прафесіі, але і як асобе, быць карысным; калі я магу дапамагчы, чамусьці навучыць – трэба гэта зрабіць. Пражыў цэлы дзень альбо вольны вечар без справы – змарнаваў час. Адпачыць – гэта адно, а калі ў бяздзеллі – значыць, «трухнець». Ёсць такое паняцце «лішак творчай энергіі». Дык вось, я адчуў, што гэта такое. Яна ж накопліваецца, і ёй трэба нейкае выйсце. Разумеў, што калі не буду выплёскваць сябе ў творчасці, то гэты ком можа негатыўна выплеснуцца альбо на кагосьці, альбо «спалю» сам сябе.

Пачаў вывучаць варыянты, куды сябе прымяніць. Зайшоў у «Вкантакце», адсарціраваў слова «Астравец» і стаў праглядваць суполкі арганізацый, устаноў: чым займаюцца, што прапануюць. Так знайшоў ЦТДІМ і напісаў адміністратару групы. Расказаў, хто я, прымацаваў рэкламкі, якія магу рабіць, і прапанаваў супрацоўніцтва на валанцёрскай аснове. Так і напісаў: «Грошай мне не трэба – хочаце, то плаціце цукеркамі».

Вялікі дзякуй тату і маме, за тое, што навучылі мяне не сядзець і чакаць, а дзейнічаць. Бацька заўсёды казаў: «Ёсць магчымасць, абавязкова пастукай у дзверы, а што там будзе – адчыняць табе ці не, што скажуць, – няважна. Галоўнае, стукай». І я «пастукаўся» ў цэнтр творчасці – «адчынілі». (Усміхаецца.)

Стаў дапамагаць арганізоўваць і праводзіць мерапрыемствы, рабіць відэаролікі, падключыў свайго сябра. Кажу: «Марк, усё роўна сядзіш і нічога не робіш – пайшлі. Пазнаёмлю з калектывам, там весела, крута, адпачнеш і чаем напояць». Так сталі валанцёрыць удваіх. З гэтага года мы вядзём гурток па лазернай дрэваапрацоўцы. Да нас ходзяць толькі хлопчыкі, мы не абмяжоўвалі – дзяўчынкі проста не запісваюцца. Хаця, можа, і не жаночая гэта справа – я не пра складанасць, а пра тое, што дэталі трэба ўручную адшліфаваць, афарбаваць, скласці – склад розуму павінен быць тэхнічным, а дзяўчаты ў большасці гуманітарыі.

Камп’ютарныя схемы вырабаў дзеці могуць рабіць і самі, але часцей бяруць у інтэрнэце. Аднак перш, чым працаваць з імі, трэба паглядзець, каб яны былі дапрацаванымі – гэтаму і вучым; нешта складаюць самі. Дзецям няпроста. Але ў жыцці ўвогуле нічога лёгка не даецца – трэба працаваць. Тлумачым, паказваем – для гэтага і працуем, бо павінны навучыць так, каб дзіця зразумела.

Каласальны зарад энергіі дае ўсведамленне таго, што пасля сябе ты нешта пакінеш, перадасі вопыт – і амаль адразу ўбачыш аддачу.

Мне падабаецца калектыў цэнтра творчасці – ён класны! Для мяне прыйсці сюды аддушына: тут я адпачываю. Калі параўноўваць з работай на атамнай станцыі: там – калегі, з якімі камфортна працаваць, прыемна правесці час на карпаратыве ці схадзіць у лазню, а тут, у цэнтры, – сям’я. – На тваёй старонцы ў «Вкантакце» бачыла, што Еўрапейскія гульні ў Мінску ў мінулым годзе таксама без цябе не абышліся. – Гэта незабыўныя ўражанні! Каб трапіць туды, нават дыплом раней давялося абараняць – арганізатары гульняў напісалі хадайніцтва на маю навучальную ўстанову, і мне перанеслі тэрмін на два тыдні раней.

Як толькі даведаўся, што набіраюць валанцёраў, падаў заяўку – гэта было за год да самой падзеі. Мяне размеркавалі ў лік сцяганосцаў – нёс сцяг Аўстрыі падчас адкрыцця і закрыцця гульняў.

Было крута: людзі, з якімі я працаваў, іх добразычлівасць, узровень рэпетыцый, размеркаванне абавязкаў кожнага!

На працягу 5 дзён мы трэніраваліся, вучыліся рабіць у такт музыцы сінхронныя рухі, уяўляючы, што трымаем у руцэ сцяг. На генеральных рэпетыцыях ўсё было па-сапраўднаму, з аб’яўленнем краін, урачыстым праходам, я ішоў за мадэллю ў нацыянальным касцюме аўстрыйцаў – і адчуваў сябе амаль алімпійскім чэмпіёнам. (Смяецца.)

Рады, што ўбачыў знутры работу арганізатараў – усё было адладжана, як гадзіннік. Мы прайгравалі кожны момант! Узгадаў – і эмоцыі перапаўняюць! – І апошняе пытанне: ці любы чалавек можа адчуваць асалоду ад таго, што робіць? – Мяркую, што любы. Ведаеце, калі віншую блізкіх ці сяброў са святамі, акрамя іншага, заўсёды жадаю ім знайсці тое месца, дзе яны раскрыюцца і будуць атрымліваць асалоду ад работы. Канешне, без фанатызма – родныя пры гэтым не павінны пакутаваць. (Усміхаецца.)