І святло не згасне
Гэта трэцяя пастаноўка па п’есе Ніны Рыбік, праўда, на гэты раз у сааўтарстве з Леакадзіяй Кіткоўскай. Думаю, астраўчане памятаюць спектакль «Калядны вечар» – першы, спачатку крыху нясмелы, які пасля набываў усё большую папулярнасць і станоўчыя водгукі не толькі ў нашым, але ў іншых раёнах і нават за мяжой. Паспрабаваўшы на «смак» свой, родны тэатральны прадукт, жыхары Астравеччыны сталі патрабаваць яшчэ. Не адразу, а толькі праз некалькі гадоў «нарадзіліся» «Свае і чужыя» – і зноў на прэм’еру, а затым іншыя паказы сабіраліся паўнюткія залы гледачоў. «Гэта ж Ніна Рыбік! Яна так хораша піша! А акцёры нашы, астравецкія. Звычайныя людзі, а так таленавіта на сцэне іграюць, што немагчыма застацца раўнадушным», – чулася ў кулуарах.
Ці трэба казаць, што ад народнага тэатра ўжо зноў чакалі новага спектакля. І калі аднойчы Ніна Рыбік, з якой мы разам працуем, дрыготкім голасам аб’явіла, што напісала п’есу ў сааўтарстве, стала зразумела, што аўтаматычна пачаўся адлік да чарговай прэм’еры.
Праўда, перад гэтым быў вялізны пласт работы, сведкай якой я часткова міжволі стала. Перамовы з рэжысёрам Ганнай Ашоўскай, пошук кандыдатаў на ролі, прапановы, адмовы, спробы на сцэне і зноў пошук акцёраў. А затым амаль штодзённыя рэпетыцыі, рэпетыцыі, рэпетыцыі… Быццам алмаз, п’есу адшліфоўвалі, удасканальвалі, перайначвалі. Каб праз вобразы, рухі, словы акцёраў перадаць сэнс перажытага, задуманага і напісанага аўтарамі.
«Святло ў канцы тунэля»… Пра што гэта п’еса? Наўрад ці можна адказаць адназначна. Як нельга перадаць, што адчула знешне паспяховая жанчына, гэткая бізнесвумэн, якая цягне на сабе лайдакамужа, пачуўшы ад доктара дыягназ: «У вас анкалогія. Лёгка не будзе, наперадзе – складаны шлях». І немагчыма зразумець, што выклікае большы страх: хвароба ці паводзіны «абдзеленых жыццём» акружаючых людзей, якія зрываюць крыўду на слабейшым і адзін за другім кідаюць у яго камяні. Хіба магчыма ў гэтым выпадку стрымацца і не закрычаць, наракаючы на лёс: «За што? І чаму менавіта я?» Як пасля гэтага не страціць рэшткі сілы барацьбу за жыццё?
Аднак нават у самым цёмным тунэлі ёсць хоць маленечкі, але праменьчык святла. Галоўнае – не страціць у яго веру. Тады можна ўбачыць працягнутыя рукі, што адхінуць усе камяні, падтрымаюць, дапамогуць падняцца з кален. І зразумець, што жыццё – вельмі цудоўнае, каб адмаўляцца ад яго без барацьбы, а таксама ўсвядоміць, што лёс у першую чаргу залежыць ад нас саміх. І тады – святло не згасне.
Можна доўга расказваць пра спектакль і ўсё роўна немагчыма перадаць усю сутнасць і атмасферу. Лепш адзін раз убачыць – і гэта сапраўды так. Адзначу толькі, што работа акцёраў, рэжысёра, аўтараў і ўсіх, хто мае дачыненне да пастаноўкі, заслугоўваюць найвышэйшай пахвалы, шматлікага «Брава!» і супрацьлеглай выразу Станіслаўскага ацэнцы: веру!
І настойліва раю ўсім, хто не трапіў на прэм’еру, абавязкова паглядзець спектакль 7 красавіка ці ў іншую дату, калі будзе паказ, – а такіх, мяркую, пройдзе яшчэ не адзін. Схадзіце – не пашкадуеце! і прадоўжыць
Раман Патоцкі (Муж):
– Тэатр ідзе са мной па жыцці. (Усміхаецца.) З дзяцінства вабіла сцэна, таму ў школе ўдзельнічаў у якіх толькі магчыма пастаноўках. Пасля мяне заўважылі і ўзялі ў дарослы тэатр мініяцюр у Новалукомлі, адкуль родам. Студэнтам убачыў афішу, што заслужаны аматарскі калектыў Беларусі тэатр «Арт» запрашае на праслухоўванне. Пайшоў – і застаўся на 7 гадоў. Расія, Украіна, Літва, Латвія, Венгрыя – дзе мы толькі ні выступалі, каго толькі ні іграў. Пасля ажаніўся, нарадзіліся дзеці, і прысвяціў сябе самаму дарагому – сям’і, тэатр адышоў на задні план. Затым мы пераехалі ў Астравец. Словам, 10 гадоў не выступаў на сцэне. Таму калі прапанавалі паўдзельнічаць у спектаклі – згадзіўся не раздумваючы. Прызнаюся: засумаваў па сцэне, а тут лёс прыпаднёс такі шанс.
Чытаючы сцэнарый, захапіўся прафесіяналізмам, майстэрствам і глыбінёй п’есы. Тады не ведаў, што яе напісалі мясцовыя аўтары. Пазней пазнаёміўся з Нінай Рыбік і даведаўся, што па яе творах ужо прайшло 2 спектаклі.
Ад падрыхтоўкі, рэпетыцый, абмяркоўвання нюансаў, канешне, кайфаваў. Гэта неперадавальныя эмоцыі. Дзякую жонцы за падтрымку і разуменне: пакуль мы амаль штодзень рыхтаваліся да прэм’еры, яна адна спраўлялася з дзецьмі і хатнімі справамі.
Дарэчы, пра калег па сцэне. Калі пачуў, што будуць іграць людзі, большасць з якіх не маюць дачынення да тэатра, крыху панік, падумаў, што добрага выніку можа не атрымацца. Як жа памыляўся! Я бачыў, як яны стараюцца, працуюць над сабой і ўсё больш удасканальваюць майстэрства. Асабліва дзеці – такія малайцы! Іх чакае не адзін поспех на сцэне.
Што тычыцца ролі. Люблю іграць адмоўных герояў, яны лягчэй даюцца. У жыцці мы нярэдка сутыкаемся з негатывам, які ўсё больш накопліваецца і, як бы ні стараліся стрымацца, некалі запатрабуе выхаду. Таму вельмі добра дрэнныя эмоцыі выплёскваць на сцэне, а не на родных ці сяброў. Усё добрае і светлае трэба несці дадому і радаваць блізкіх.
Якія адчуванні пасля прэм’еры? Неверагодныя і неапісальныя! Выйшлі на паклон, усе ў зале ўсталі, крыкі «Брава!», авацыі – ад унутранага шквалу эмоцый гатовы плакаць і смяяцца адначасова. Поўны катарсіс! Я 10 гадоў не адчуваў гэтага. Дзякуй усім за гэта! Будзе магчымасць, з радасцю сыграю ў народным тэатры яшчэ.
Была на прэм'еры спектакля і гутарыла з акцёрамі Марына МАЦКЕВІЧ.