Толькі працягні руку — і табе дапамогуць
Ва УП ЖКГ Шумілінскага раёна склалася свая сістэма работы з абавязанымі асобамі. Вопыт прадпрыемства пераймаюць іншыя арганізацыі раёна
Ужо тры гады Марына не п'е. Узяла і, як кажуць, завя зала. Без кадзіровак і экстрасэнсаў. Праўда, гэтаму цу доўнаму дню папярэднічалі доўгія гады алкагольнага ту ману.
— Аднойчы я зразумела, што далей проста няма куды каціцца, — успамінае жанчына. — Сына забралі, ён адда ліўся, не хацеў мяне бачыць. І з бацькамі ўзаемаадносі ны паступова сышлі на нішто. Паваротным момантам ста ла смерць сужыцеля, з якім я дзяліла чарку на працягу некалькіх год.
Сёння Марына вядзе жыццё прыстойнага чалавека і не любіць успамінаць былое. Раніцай, як усе людзі, ідзе на працу, вечарам бавіць час за праглядам ціка вага фільма ці кнігай. Паступова наладзіліся ўзаема адносіны з роднымі, з'явіліся сапраўдныя сябры, планы на будучыню. Даўгі перад дзяржавай за ўтрыманне сына пакрысе выплачваюцца. І зусім хутка, дасць бог, Марына страціць статус абавязанай асобы.
Гэта як пачынаць жыццё нанова. Толькі гады, патопленыя ў віне, табе ўжо ніхто не верне. Але без такой «рэінкарнацыі» наступны прыпынак — смерць.
Такіх, як Марына, ва УП ЖКГ Шумілін скага раёна зараз сем чалавек, усе яны працуюць прыбіральшчыкамі тэрыто рыі, як расказала спецыяліст па ідэала гічнай рабоце прадпрыемства Таццяна Лявонава. І калі некаму можа падацца, што гэта не такая і вялікая лічба, той проста не ўяўляе сабе ўсіх тонкасцей рэалізацыі Дэкрэта № 18 «Аб дадатко вых мерах па дзяржаўнай абароне дзя цей у нядобранадзейных сем'ях».
— Мне іх шкада, — гаворыць Тацця на Уладзіміраўна. — Але ў той жа час я ніяк не магу зразумець, няўжо нешта ў гэтым свеце можа перакрыць маця рынскі інстынкт? Ведаеце, калі ў маіх ужо даўно дарослых дзяцей непрыем насці, я і на адлегласці адчуваю, што нешта здарылася. А тут такое…
Т. Лявонава каардынуе адзначаную работу на прадпрыемстве, але гэта цэ лая сістэма пэўных мер, у якой задзей нічаны літаральна ўсе — ад дырэктара, аддзела кадраў да майстра, які непа срэдна кантактуе з абавязанымі.
У майстра па добраўпарадкаванні Веранікі Багданавай «на апецы» акра мя Марыны яшчэ двое.
— Дзень пачынаецца з таго, што я правяраю наяўнасць «асаблівых» пра цаўнікоў на рабочым месцы, — расказ вае Вераніка. — Гляджу, ці ў норме яны. Калі нехта прыйшоў пад мухай, то мы спачатку на месцы праводзім праверку на алкатэстары. Калі падазрэнні пацвяр джаюцца, выклікаем міліцыю. А яна ўжо да лей дзейнічае па сва ёй схеме.
Калі чалавек на ра боту не з'яўляецца, то яго спачатку спрабу юць адшукаць сваімі сіламі.
— Садзімся ў ма шыну і едзем па да машнім адрасе, — расказвае Таццяна Лявонава. — Стукаем у дзверы, заглядваем у вокны. Яны ж хава юцца. Калі няма дома, едзем па сябрах, ка валерах ды палюбоў ніцах. Распытваем су седзяў. Гэта ж Шуміліна — тут усе адзін аднаго ведаюць. А што рабіць? Бывае, нехта проста праспаў. Тады саджаем яго ў машыну і вязём на работу. Калі чала век п'яны, то выклікаем міліцыю.
Наогул, за гады работы над рэаліза цыяй Дэкрэта № 18 на прадпрыемстве выпрацаваўся пэўны алгарытм. На меснік старшыні камісіі па справах не паўналетніх Шумілінскага райвыканкама Людміла Грузневіч сярод іншых вы дзяляе менавіта УП ЖКГ. Вопыт прад прыемства пераймаецца іншымі арга нізацыямі. Напрыклад, для таго, каб прывесці работу ў сістэму, Т. Лявонава на кожную абавязаную асобу складае індывідуальны план прафілактыкі, а так сама карту, якая адлюстроўвае кожны крок гэтай работы.
— Вось паглядзіце, — дастае Тацця на Уладзіміраўна ўнушальнага памеру папкі, — тут усё: і планы работы, і эта пы іх рэалізацыі, і медыцынскія даведкі, і тлумачальныя запіскі.
«Я не прыйшоў на работу, бо крыху выпіў», — выведзена дрыжачай рукой на адной з папер. Дарэчы, прагулы — самая балючая тэма. Адна з абавяза ных, назавём яе Усакова, са жніўня (як толькі ўладкавалася ў ЖКГ) 85 разоў не выйшла на працу. Штомесяц на сваіх чацвярых дзяцей яна абавязана вы плачваць 460 рублёў. Яе заробак у снежні, да прыкладу, склаў 160 рублёў. 100 з іх (70 працэнтаў) — утрымліва юцца. Доўг Усаковай перад дзяржавай на сённяшні дзень складае больш за 28 тысяч рублёў. Цікава, што працуе жанчына на 0,5 стаўкі і ад падзароб каў, якія ёй пастаянна прапануюцца, адмаўляецца.
— Так, пасля ўтрымання на руках за стаецца не так шмат грошай, — гаво рыць наша гераіня Марына. — Але ве даеце, як толькі я ўзялася за розум, ва кол знайшлося столькі людзей, сапраў ды гатовых дапамагчы. І сястра, і вось Таццяна Уладзіміраўна, усе калегі. І ад прафсаюза дапамога бывае. Заўжды ёсць магчымасць падзарабіць. Неяк жыву. Ага род летам вяду — гародніна свая.
Варта адзначыць, што згодна з заканадаўствам ча лавек, які за месяц здзейсніў больш за 10 прагулаў без уважлівай прычыны, можа па несці крымінальную адказ насць. Але і такі паварот спра вы пужае не ўсіх. Таму самае галоўнае ў рабоце з такімі людзьмі — гэта строгасць, па слядоўнасць і патрабаваль насць.
Так, падтрымліваючы рэ жым павышанай строгасці, абавязаных можна прымусіць хадзіць на працу. Але ці маг чыма вярнуць бацькоўскія па чуцці?
— Усё ад чалавека зале жыць, — упэўнена Таццяна Лявонава. — Успамінаю адну жанчыну, якая таксама тра піла да нас як абавязаная асоба. Як жа яна білася за сваіх дзетак, вы не ўяўляеце. Старалася. І дзяцей вярнулі. Зараз жыве прыстойна. Я на зіраю за ёй, хоць у ЖКГ яна ўжо і не працуе.
Гэта самы шчаслівы зы ход, які можа быць у рабоце па Дэкрэце № 18. Вядома, так бывае не заўжды. Але ніхто не ведае, у які момант чалавек можа ўсвядоміць няправільнасць свайго жыц ця. Гэта можа быць прафі лактычная гутарка, нечы станоўчы прыклад ці што небудзь яшчэ. Вось і выходзіць, што ў рабоце з гэтай катэ горыяй грамадзян дробязей не бывае.
І яшчэ адзін прыклад, у нейкай меры паказальны. Атрымаўшы скаргу на тое, што у адным з аграгарадкоў неналеж ным чынам прыбіраюцца пад'езды, кіраўніцтва ЖКГ выехала на месца. Той факт, што гэтай работай займаецца абавязаная асоба, дадаваў хваляван няў. Жанчыну заспелі дома… і ледзь жывую. Медыкі адзначылі, што яшчэ б крыху, і ім прыйшлося б канстатаваць смерць.