‘Failed state bewaakt atoomwapens VS’
BELGIË IN VIZIER BIJ START NUCLEAIRE VEILIGHEIDSTOP Op de vorige nucleaire veiligheidstop, twee jaar geleden in Den Haag, werd België uitvoerig geprezen. Vandaag, bij de start van de vierde editie in Washington, worden we in de internationale media wantro
BRUSSEL | In april 2009, enkele maanden na zijn aantreden, noemde president Barack Obama nucleair terrorisme ‘de meest urgente en extreme bedreiging voor de internationale veiligheid’. ‘We moeten garanderen dat terroristen nooit een kernwapen krijgen’, zei hij in een toespraak in Praag. Een jaar later nodigde hij de wereldleiders uit voor de eerste Nuclear Security Summit over manieren om de hoeveelheid gevaarlijk nucleair materiaal in de wereld te verminderen en de beveiliging van dergelijk materiaal te verbeteren. Daarbij wordt ook gezocht naar manieren om te voorkomen dat radioactief materiaal, bijvoorbeeld uit ziekenhuizen, laboratoria of de industrie, in verkeerde handen valt. Daarmee valt weliswaar geen kernwapen te maken, maar wel een dirty bomb.
Mol
Vandaag en morgen heeft in Washington, DC, de vierde top plaats. De schaduw van de terreuraanslagen in Brussel hangt zwaar over deze bijeenkomst. Twee jaar geleden, op de derde top in Den Haag, werd België geloofd en geprezen omdat het zijn overtollig hoogverrijkt uranium en afgescheiden plutonium naar de VS had verscheept, en om zijn nieuwe maatregelen ter beveiliging van de nucleaire sites. Vandaag ligt ons land in de internationale media zwaar onder vuur. De New York Times beschouwt België, in een voorbeschouwing bij de top, als een central worry, een groot zorgenkind. ‘Het land is zo verdeeld en ongeorganiseerd dat velen vrezen dat het kwetsbaar is voor een veel gesofisticeerdere aanslag dan deze van vorige week’, schrijft de krant, die onder meer in herinnering brengt dat terreurverdachten urenlang een directeur van het Studiecentrum voor Kernenergie in Mol filmden. En in Foreign Policy kopt Jeffrey Lewis van het gereputeerde James Martin Center for Nonproliferation Studies in California: ‘Belgium’s failed state is guarding America’s nuclear weapons’ (de mislukte Belgische staat bewaakt Amerika’s atoomwapens). Kleine- Brogel is niet veilig, betoogt hij, verwijzend naar de ‘Bomspotters’ die met gemak over het hek van de vliegbasis klimmen. En de Belgen doen er lacherig nonchalant over. ‘In het meest recente rapport van het Nuclear Threat Initiative (NTI) krijgt België redelijk goede punten’, zegt de Antwerpse hoogleraar Tom Sauer, die in Washington de top bijwoont. Wel kunnen de cybersecurity en de doorlichting van het personeel van de atoomsites beter, vindt het NTI, dat werd opgericht door de gewezen Amerikaanse senator Sam Nunn. ‘De experts nuanceren’, zegt Sauer, ‘maar we kunnen niet ontkennen dat ons land het hoogste percentage Syriëstrijders heeft en daarnaast een vrij uitgebreid nucleair park. Als terroristen dan blijkbaar ook nog eens interesse hebben in nucleair materiaal, is dat wel degelijk verontrustend.’ Hij vermeldt onder meer de sabotage van Doel 4 en de poging van de Tunesiër Nizar Trabelsi om in 2001 namens Al-Qaeda de basis van Kleine-Brogel op te blazen. ‘En ik heb nog weet van een incident waarover ik niets kan zeggen’,
‘Ons land heeft het hoogste percentage Syriëstrijders en daarnaast een vrij uitgebreid nucleair park’