Kwart ziekenhuizen ongeschikt voor behandeling longkanker
Alle ziekenhuizen mogen longkankerpatiënten opereren. Dat kost mensenlevens, want niet alle chirurgen hebben die complexe operatie in de vingers. ‘Kankerbehandelingen moeten geconcentreerd worden in een beperkt aantal ziekenhuizen.’
BRUSSEL | Longkanker is vaak dodelijk. Slechts 10 tot 20 procent van de longkankerpatiënten is vijf jaar na de diagnose nog in leven. De overlevingskans die een patient heeft, blijkt af te hangen van het ziekenhuis dat hem of haar behandelt. Longkankerpatiënten sterven vroeger als ze geopereerd worden in een ziekenhuis dat weinig ervaring heeft met de operatie dan in een ziekenhuis met veel ervaring. Dat toont een studie aan die het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) vandaag publiceert. Patiënten met een longtumor in een relatief vroeg stadium ondergaan een operatie – in latere stadia zijn bestraling of chemo aangewezen. Voor die operatie kunnen ze vandaag in zowat elk Belgisch ziekenhuis terecht. ‘Maar de operatie van een longkanker is ingewikkeld’, zegt Leen Verleye, arts-expert van het KCE en medeauteur van het rapport. ‘Chirurgen die de operatie niet vaak uitvoeren, hebben ze niet goed in de vingers.’ Het gevolg: in ziekenhuizen met jaarlijks minder dan tien longkan- keroperaties sterft gemiddeld 6,4 procent van de patiënten binnen de 60 dagen. In ziekenhuizen met meer operaties is dat minder: 3 tot 4 procent. Ook de overleving na één en drie jaar ligt er 5 tot 6 procent hoger dan in klinieken met weinig ervaring. Volgens een analyse van het Intermutualistisch Agentschap voerden in 2014 15 van de 56 Vlaamse ziekenhuizen – dat is meer dan een kwart – operaties bij longkankerpatiënten uit. Maar dat waren er op een jaar geen tien ( zie grafiek). Die ziekenhuizen moeten ermee stoppen, zegt het KCE. ‘In Nederland heeft die aanpak vruchten afgeworpen’, zegt Verleye. ‘Daar steeg de overlevingskans toen de overheid heeft opgelegd dat bepaalde kankerbehandelingen alleen nog in ziekenhuizen mogen plaatsvinden die een minimum halen.’ In eigen land is het wachten op zo’n maatregel. Nochtans bleek al drie jaar geleden uit een soortgelijke KCE-studie over maag- en slokdarmkanker dat patiënten het best af zijn in ziekenhuizen met voldoende ervaring. Volgens Jacques De Grève van het UZ Brussel, en voorzitter van de Belgische Vereniging van Medische Oncologen, groeit bij artsen en ziekenhuizen het besef dat dat moet veranderen. ‘Hoe meer ervaring artsen, verpleegkundigen en anesthesisten hebben met een bepaalde behandeling, des te beter zijn de resultaten. Ziekenhuizen moeten daarom netwerken vormen en de behandelingen verdelen naargelang de expertise. Dat heeft meer zin dan, zoals in Nederland, zomaar een minimaal aantal ingrepen op te leggen.’ Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) denkt in dezelfde richting. ‘Het is de bedoeling dat we nog dit jaar de ziekenhuisnetwerken meer concreet maken’, klinkt het.
‘Ziekenhuizen moeten netwerken vormen en de behandelingen verdelen naargelang expertise’