Turboboost voor Vlaamse begroting
De Vlaamse regering gaat voluit investeren, na nog een laatste beperkte besparingsronde.
BRUSSEL | ‘Een turbo slaat pas aan na enkele kilometers. Vandaag dus moeten we de motor, die steeds sterker begint te draaien, een turboboost geven.’ Vlaams minister-president Geert Bourgeois had in zijn Septemberverklaring haast uitsluitend goed nieuws.
In 20 minuten tijd somde hij voor 613 miljoen euro aan nieuw beleid en investeringen op. Voor schoolgebouwen, kleinere investeringen in wegen, welzijn, loonlastenverlagingen en zeker voor onderzoek & ontwikkeling. 2017 krijgt daarmee een recordbegroting, toch op het vlak van investeringen. De Vlaamse regering houdt haar belofte om na twee jaar besparen in evenwicht te zijn. Het voornemen om tegen het eind van de regeer- termijn anderhalf miljard te investeren zit ook op koers. Eind 2017 zal de Vlaamse regering aan 955 miljoen euro zitten.
Wordt u daar beter van?
De investeringen moeten iedereen ten goede komen, in de vorm van goede school- en welzijnsinfractuctuur, of performante bedrijven. Maar de Vlaamse regering komt niet terug op eerdere onpopulaire maatregelen, zoals de turteltaks of de beslissing om de kinderbijslag niet te indexeren.
De regering gaat wel in op de vraag van het ACV om een aanwervingspremie voor langdurig werklozen in te voeren. Daar is bijna elf miljoen euro voor uitgetrokken. Vilvoorde, Halle en Dilbeek mogen drie miljoen euro verdelen om de grootstede- lijke problematiek in de Vlaamse Rand onder controle te houden.
Waar is het geld gehaald?
De Vlaamse regering waarschuwde vooraf dat ze een gat van 560 miljoen moest dichten, maar nu de begroting is afgeklokt, blijkt dat de besprekingen konden starten met een overschot van 70 miljoen euro.
De regering heeft dan nog eens voor 223,4 miljoen euro aan maatregelen genomen om beleidsruimte te scheppen voor investeringen. Die is vooral gevonden door besparingen op het overheidsapparaat en door de kilometerheffing voor vrachtwagens.
Daarnaast bevatten de besparingen ook enkele opmerkelijke maatregelen, zoals de afschaffing van de subsidies aan politieke jeugdverenigingen, goed voor 500.000 euro. De
Al voor het conclaaf had de begroting een overschot van 70 miljoen euro
fiscale aftrek voor dakisolatie verdwijnt, de premies blijven wel bestaan.
Is er dan geen minpunt?
Toch wel. De Vlaamse regering houdt de uitgaven voor de Oosterweelverbinding nog altijd buiten de begroting, tegen de Europese regels in. Als Europa die aanpak verwerpt, duikt de Vlaamse begroting toch nog in het rood. Voor dit jaar zijn er 80 miljoen aan uitgaven gepland.
Daarnaast is er ook een oplossing gevonden voor de investeringen in ziekenhuisinfrastructuur. Vlaanderen, dat daar net voor bevoegd is geworden, moet immers de investeringen financieren die de federale regering nog heeft goedgekeurd. Die dreigen 333,5 miljoen te kosten als ze in één keer in de begroting opgenomen worden.
De Vlaamse regering gebruikt een formule die ook al voor de rusthuizen is toegepast. De ziekenhuizen krijgen een jaarlijks forfait voor onderhoud en voor investeringen, waarmee de kostprijs van de investeringen over verschillende jaren gespreid kan worden.
Hoe moet het verder?
De regering zit op het juiste spoor om ook de volgende jaren uit de rode cijfers te blijven. In 2018 zal dat waarschijnlijk niet lukken, omdat dan de afrekening volgt van de financieringsregels die met de jongste staatshervorming zijn ingevoerd. Minister-president Geert Bourgeois (N-VA) houdt rekening met een tegenvaller van 900 miljoen. Maar daarna veert de Vlaamse begroting weer op. Minister van Begroting Bart Tommelein (Open VLD) wil in 2019 zelfs een begroting met een overschot kunnen voorleggen.
De volgende fiscale plannen liggen al klaar. Zo wil Tommelein de bestaande korting op de onroerende voorheffing in functie van de isolatie van een huis, veralgemenen. Hij wil de groene verkeersfiscaliteit doortrekken naar leasing- en bestelwagens, en wil een samenwerkingsakkoord over fiscale regularisatie. Voor die twee laatste is de instemming van de andere regio’s nodig.