De poëzie van het drukkersambacht
Een facelift voor Plantin-Moretus
geïllustreerd drukwerk. En hij drukte in het Latijn, maar ook in het Nederlands, Frans, Grieks, Spaans, Hebreeuws, Duits, Italiaans, Oud-Syrisch en Aramees.
In nog geen drie jaar tijd was zijn naam gemaakt, ook internationaal. Hij schopte het tot stadsdrukker en werd de favoriete uitgever van wetenschappers en humanisten. Het succes liet niet op zich wachten. Op zijn hoogtepunt had de Officina Plantiniana zestig werknemers in dienst.
Plantin toonde zich ook een ondernemer met een fijne neus voor zaken. Zo opende hij een filiaal in Leiden en een winkel in Parijs. Iris Kockelbergh: ‘Zijn kapitaal was papier, maar Plantin had ook cashflow nodig. Zijn winkel bood daarom ook kant, wereldbollen en kaarten aan, waardoor hij de risico’s spreidde. In een tijd van religieuze twisten stelde hij zich bovendien flexibel op naar zijn opdrachtgevers. Al had hij zijn trots: in zijn nieuwste bijbeluitgave stonden minder fouten dan in die van het Vaticaan, beweerde hij.’
Negen generaties lang bleef het huis De Gulden Passer in handen van de familie. Plantins rechterhand Jan Moerentorf, alias Jan Moretus, huwde een dochter des huizes en zette het familiebedrijf verder. Een van de spilfiguren werd Balthasar I Moretus, die bij zijn vriend Rubens familieportretten bestelde. Ze zijn de blikvangers in de galerij van het Groot Salon.
Op het eind keek de uitgeverij te veel naar het verleden. Ze miste de boot van de industrialisering. Het verhaal eindigt bij Edward Moretus, die in 1876 de site te koop aanbood aan de stad. Inclusief drukpersen, archieven en inboedel. Het werd een unieke basis voor het museum.
Leeslamp
De nieuwe opstelling wekt de indruk dat je bij Plantin op bezoek bent. De intimiteit en het ruimtegevoel zijn versterkt: in plaats van driehonderd werken toont het museum er nog de helft. Toch blijft het boek centraal staan in de scenografie. Spaarzaam gebruikte beeldschermen tonen impressies van de drukkersbedrijvigheid. Ze zijn buitengewoon poëtisch en focussen op het tactiele van het ambachtelijk proces. Een aantal kamers is ingericht als beeldende installaties.
De aanwezigheid van lezenaars, leeslampen en zitbanken valt op. Dit is een museum dat tijd ruimt voor het lezen en bladeren. Ook al kan je dan alleen de reproducties van de kostbare banden in de hand nemen.
Openingsweekend Museum Plantin-Moretus in Antwerpen, van 30/9 t.e.m. 2/10
Op het eind keek de uitgeverij te veel naar het verleden. Ze miste de boot van de industrialisering