ZE WILLEN WEL MAAR MOGEN NIET WERKEN

Ik moet mijn mening veranderen. Het enerzijds-anderzijds-verhaal over langer werken is voorbij. Als de ouderen vandaag nog massaal aan de kant staan, is dit niet meer evenzeer hun eigen schuld; vandaag is dit vooral de schuld van de werkgevers. Die bestraffen is daarom niet meer fout. Het gelijkekansencentrum Unia doet dit voortschrijdend inzicht groeien.

Voor het feit dat er in ons land zo weinig 50- of 55-plussers aan de slag waren, gaven de werkgevers de schuld aan de ‘ouderen die niet willen werken’, terwijl de vakbonden de schuld legden bij de werkgevers die ‘alle ouderen kwijt willen’. De waarheid was dat beide partijen schuldig waren. Beide partijen vonden dat werken niet meer voor de ouderen was, temeer daar de politiek zó graag bereid was om mensen gemeenschapsgeld te geven om niets te doen, lang vóór ze oud waren.

Vandaag zijn de dingen anders, nog niet helemaal, maar de bocht is genomen.

Het gezond verstand en de media hebben het volk opnieuw doen beseffen dat zo vroeg stoppen met werken niet houdbaar en ook niet wenselijk is.

Die ommekeer had plaats lang voor de politici het aandurfden te stoppen met het aanmoedigen van het ultravroeg pensioen. Bewijs: het verzet tegen die maatregelen bleef beperkt.

De meeste mensen denken ook niet meer dat ze na 55 niet meer in staat zijn te werken, terwijl men hen dat lange tijd wel had doen geloven. Een recente enquête van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen wees uit dat meer dan twee op de drie Vlamingen denken in staat te zijn te werken tot aan de pensioenleeftijd, en dat meer dan een kwart denkt dat te kunnen als hun werk wat aangepast wordt. Samen 95 procent.

Dat betekent nog niet dat iedereen staat te trappelen om lang te werken. Maar de mensen werken toch al één à twee jaar langer dan enkele jaren geleden.

Dat laatste bewijst dat er ook aan werkgeverszijde al iets is veranderd. Werknemers die in dienst zíjn, worden niet zo vaak meer afgedankt eens ze een leeftijdsgrens bereikt hebben.

Nieuwe ouderen aanwerven daarentegen, doen de werkgevers nog steeds uiterst zelden. Dan komen alle vooroordelen bijeen en is elk argument goed om een oudere geen kans te geven, zelfs niet de kans om zijn talenten te tonen.

En de leeftijd die de werkgevers daar- voor als startpunt nemen, is niet 55 of 50 maar 47 jaar, zo zegt Unia, het Interfederaal Gelijkekansencentrum.

Het is goed dat het aantal klachten bij Unia daarover toeneemt. Dat bevestigt dat de werkzoekende ouderen het niet meer pikken. Ze willen wel werken, maar mogen niet van de werkgevers.

Unia vindt dat dit te bestraffen discriminatie is, en dat is het inderdaad. Ook federaal minister van Werk Kris Peeters (CD&V) zit op dat spoor. De werkgever wijst de ouderen niet af omdat ze ongemotiveerd of ziek of duur zouden zijn, hij wijst ze af omdat ze oud zijn en omdat hij a priori denkt dat ze dan ziek, duur of ongemotiveerd zijn. Dat is agism, gerontofobie of angst voor ouderen, kortom pure discriminatie van ouderen. Het strafrecht verbiedt dat. Dat recht moet toegepast worden.

De werkgeversorganisaties proberen hun leden te beschermen en willen enkel positieve maatregelen. Die zijn er al een tijd en ze moeten ook blijven bestaan, maar hun effect zonder bestraffing blijft beperkt. Al jaren subsidieert de Vlaamse overheid bedrijven die een ‘ diversiteitsplan’ aannemen (en vaak gaan die over ouderen). Sectorale convenanten stimuleren in dezelfde richting. Een loonlastenverlaging geeft bedrijven 400 tot 500 euro per maand cadeau als ze een 55-plusser aanwerven en 250 euro als ze er een in dienst houden. De klacht dat ouderen te duur zijn, wordt daardoor sterk gemilderd.

Het effect van al die maatregelen blijft beperkt. Economisch historicus Erik Buyst zei dit weekend nog in deze krant dat conservatisme diep zit ingebakken in het DNA van de Belgische economie. Daarom is een schok nodig: discriminatie niet langer verbloemen maar bestraffen.

Een werkgever mag zich niet baseren op vooroordelen. Hij is verplicht na te gaan of een sollicitant de competenties heeft die hij zoekt. Hij mag niet op basis van leeftijd, ras, haarkleur of wat dan ook veronderstellen dat hij niet competent is.

Zo simpel is dat. En dat moet helder en klaar zijn. Wie anders handelt, is niet alleen dom omdat hij talenten over het hoofd ziet, hij discrimineert en dat is verboden.

Punt.

Conservatisme zit in DNA van Belgische economie