Macron wurmt zich naast Le Pen en Fillon
| Frankrijk heeft een nieuw criterium ontdekt om de populariteit van politici in te schatten, nu het blinde geloof in peilingen een knauw gekregen heeft: de opkomst en het enthousiasme bij meetings.
Toen François Fillon in november onverwacht de voorverkiezingen bij Les Républicains won, wees men achteraf naar de volle zalen die hij tijdens zijn campagne getrokken had.
Nu spreken de Franse media van het ‘fenomeen-Macron’: in Parijs bracht de 39-jarige politicus 12.000 Fransen op de been, in Clermont-Ferrand 2.500 en vorig weekend in Rijsel – de thuisbasis van PS-kopstuk Martine Aubry – een kleine 5.000.
Dat dit meer is dan een strovuur, beseffen ze ook bij de PS. Een groep van 64 PS-verkozenen uit de regio Lyon boycot de voorverkiezingen die de socialisten de komende twee zondagen houden. Ze scharen zich achter Macron, die tot november minister van Economie was in de regering van president François Hollande en die toen zijn eigen kandidatuur bekendmaakte.
Minister van Defensie Jean-Yves Le Drian signaleert in Bretagne een ‘aderlating’ van PS-militanten richting Macrons sociaal-liberale beweging ‘En Marche!’. Richard Ferrand, de man die Macrons nieuwe beweging moet organiseren, is een PS-mandataris.
Er wordt volop gespeculeerd dat minister Ségolène Royal – de ex van Hollande – na de voorverkiezingen binnen de PS haar steun zal uitspreken voor Macron. Dan kunnen veel anderen haar voorbeeld volgen.
Fillon vindt tweede adem niet
En ja, peilingen bevestigen de opwaartse trend van Macron: de kaap van de 20 % komt in zicht volgens een peiling van Le Monde bij 15.000 kiezers. Daarmee dringt hij zich stilaan op als een serieuze concurrent van Marine Le Pen (Front National) en François Fillon voor de tweede en beslissende ronde van de presidentsverkiezingen in mei.
De kandidaat van Les Républicains vindt voorlopig geen tweede adem na de voorverkiezingen en zou zich zorgen beginnen maken over Macron. Door Fillons uitgesproken rechtse programma en door de malaise bij de PS, ligt het hele centrumlinkse veld open voor Macron.
‘Of men het nu wil of niet, Macron incarneert de vernieuwing tegenover de meeste andere kandidaten’, gaf Gérard Courtois, commentaarschrijver bij Le Monde, als verklaring voor zijn opmars tijdens een chat met lezers. ‘Hij speelt ook in op het sterke verlangen bij de kiezers om de traditionele kloof rechts-links te overstijgen.’
Daniel Cohn-Bendit noemt Macron ‘ de moderne versie van François Bayrou’. De centrist nam in 2002, 2007 en 2012 telkens deel aan de presidentsverkiezingen. Bij zijn tweede poging leek hij volgens de peilingen op weg om de tweede ronde te halen tegen Nicolas Sarkozy of Ségolène Royal. Maar Bayrou kon het momentum niet vasthouden en strandde op 18,5 % van de stemmen.
Wat doet PS met ‘overlopers’?
Dat lot kan ook Macron nog beschoren zijn. Zelf werkt hij verder aan de uitbouw van zijn beweging. Hij maakte gisteren bekend dat er bij de parlementsverkiezingen in juni in alle 577 kiesdistricten een kandidaat van ‘En Marche!’ zal deelnemen. Al wie zijn platform onderschrijft, mag zich melden met het oog op de selectie: ‘ Het kunnen socialisten zijn, radicalen, ecologisten, centristen of leden van les Républicains.’ Ook leden van het middenveld zijn welkom.
Die aankondiging is opnieuw slecht nieuws voor PS-parlementsleden, die bij bosjes beginnen vrezen voor hun zitje. Het kan hen ertoe aanzetten om hun kandidatuur bij ‘En Marche!’ in te dienen.
Op het hoofdkwartier van de PS aan de rue Solférino in Parijs woedt volgens Le Monde een discussie over de vraag hoe de partij die ‘overlopers’ straks moet behandelen: met uitsluiting of niet?
Maar een oud-minister vertelde anoniem aan het weekblad L’Express dat de partijleiders met nog een andere piste rekening houden: dat de PS-kandidaat uiteindelijk aan de kant blijft staan. ‘Wie de kandidaat ook wordt, als hij in de peilingen niet eens de 10 % haalt, weet iedereen dat er zeer snel met Macron gepraat zal moeten worden.’
Of zoals een parlementslid het uitdrukte: ‘We moeten absoluut een match tussen Fillon en Le Pen vermijden.’ En dus desnoods voor Macron gaan.