Beleggen in aandelen: kinderen niet toegelaten

‘Geef je kinderen een onschatbaar cadeau: aandelen’ kopte deze krant kort voor Nieuwjaar. Maar dat blijkt gemakkelijker gezegd dan gedaan. Aandelen kopen voor een minderjarige, mag dat eigenlijk wel? FRIDA DECEUNYNCK

Beleggen in aandelen is de ideale manier om te sparen voor jonge kinderen. Het is een praktijkles in economie en rendeert op lange termijn bovendien beduidend meer dan spaarboekjes of termijnrekeningen. In de praktijk botsen (groot)ouders die aandelen willen kopen voor hun (klein)kinderen, echter al snel op een muur. ‘Ik heb het al bij diverse banken geprobeerd, maar die proberen me altijd een spaarrekening aan te smeren, eventueel gekoppeld aan eigen beleggingsfondsen’, getuigt een lezer.

Een rondvraag bij banken, beleggingsplatformen en beursvennootschappen bevestigt dat het geen sinecure is om in aandelen te beleggen voor een minderjarig kind. BinckBank en Bolero laten weten dat ze deze dienstverlening niet aanbieden voor minderjarige kinderen. De klassieke banken en beursvennootschappen laten wel toe een effectenrekening te openen voor een minderjarige, maar alleen door de ouders.

Eenmaal de rekening geopend, hangt u vast aan een defensief of voorzichtig beleggingsprofiel voor uw junior. Dat wil zeggen dat er vanuit het vermogen van de minderjarige geen aandelen of beleggingen met kapitaalrisico mogen worden gekocht. ‘Schenken kan wel’, legt Jeroen Petrus van BNP Paribas Fortis uit. ‘Wanneer de grootouder met geld uit zijn eigen vermogen aandelen heeft gekocht, mag hij die transfereren naar de effectenrekening van het kleinkind. Maar later kunnen er geen transacties met die aandelen gebeuren, zoals verkopen, herbeleggen of bijkopen.’

Een ‘buy and hold’-strategie zou dus nog kunnen, maar wilt u de portefeuille actief beheren, al dan niet samen met uw (klein)kind, dan rijst al snel een probleem. Er bestaan echter wel degelijk oplossingen.

Beursvennootschappen en private banken pakken het probleem doorgaans iets pragmatischer aan dan grootbanken. ‘De grens tussen orders die wettelijk gezien een machtiging van de vrederechter vereisen en orders die vrij uitgevoerd mogen worden, is niet altijd duidelijk’, legt Alex Goldwasser van Goldwasser Exchange uit. ‘Daarom stellen banken zich zeer terughoudend op. Als er een arbitrage dient te gebeuren, zullen wij niet weigeren een aandeel te vervangen door een gelijkaardige belegging. We vragen wel om het aantal transacties op de effectenrekening van een minderjarige tot een minimum te beperken.’

Ook bij Dierickx Leys zijn arbitrages en herbeleggingen op effectenrekeningen van minderjarigen mogelijk als er gekozen wordt voor effecten met een gelijkaardig risico. ‘Wij vragen grootouders om niet te starten met geld, maar rechtstreeks aandelen over te zetten op de rekening van hun kleinkind. Dit laat toe dat de grootouders later transacties uitvoeren in effecten van dezelfde risicoklasse’, zegt Sven Sterckx.

Wilt u zonder enige beperking in aandelen beleggen voor uw kleinkind dan kunt u dat oplossen door een effectenrekening te openen op uw eigen naam en de portefeuille op een gepast moment te schenken. Veiligheidshalve kunt u dat dan best ook vastleggen bij testament. Anders valt de rekening in uw nalatenschap als u onverwacht zou overlijden en wordt ze mee verdeeld onder uw wettige erfgenamen.

Sommige banken laten toe een derdenbeding aan de rekening te koppelen. ‘Via dat derdenbeding kan de grootouder al van bij de start het kleinkind aanduiden als begunstigde van de rekening en meteen ook vastleggen vanaf welke leeftijd het kleinkind over het kapitaal kan beschikken’, legt Stef Leunens van KBC uit. ‘Tot het moment van de overdracht kan de © Pascal Verdoodt 2. Effectenrekening met derdenbeding grootouder vrij over het geld beschikken en de begunstigde of de vervaldatum wijzigen.’

Fiscaal moet u er rekening mee houden dat de overdracht van de effectenportefeuille beschouwd zal worden als een schenking of een erfenis. Dat betekent dat uw kleinkind mogelijk erfbelasting zal moeten betalen op het kapitaal. 1. Pragmatische beursvennootschappen

kan echter fiscaal ook een voordeel inhouden. Voor erfgenamen in rechte lijn – dus ook uw kleinkinderen – zijn erfdelen tot 12.500 euro in het Vlaams Gewest vrijgesteld van erfbelasting. Blijft u beneden deze grens, dan zal uw kleinkind helemaal geen erfbelasting verschuldigd zijn op de effectenportefeuille, terwijl hetzelfde kapitaal als ‘bovenste schijf’ van het erfdeel van uw kinderen juist zeer zwaar kan worden afgeroomd. Generation skipping 3. Beleggen via fondsen

Als derde optie kunt u meegaan in het fondsenverhaal van uw bankier. Gemengde beleggingsfondsen zijn ideaal voor een ‘buy and hold’-strategie op lange termijn. Ook hier geldt weer dezelfde basisregel: als (groot)ouder dient u de deelbewijzen aan te kopen uit uw eigen vermogen en vervolgens kunt u ze storten op de effectenrekening van het kind.

Wilt u de deelbewijzen later verkopen, dan moet u er wel rekening mee houden dat herbelegging niet mogelijk is en dat het vrijgekomen geld op een risicoloze rekening moet blijven staan tot het kind meerderjarig is.