Dagen Zonder Vlees, een privilege voor de happy few?
| ‘ Mensen die hun gezin met één schamel inkomen moeten onderhouden of van een uitkering leven (...) zien geen andere mogelijkheid dan die kiloknallers te kopen, want biologische rundslapjes, quornburgers, kabeljauw of notenmengelingen zijn hen veel te duur’, schreef journaliste Ann Peuteman gisteren in haar column op de website van Knack. ‘Kiloknallers’ is de term die ze in Nederland gebruiken voor het vlees dat supermarkten in hun promotiefolders aanprijzen. Het voorbeeld dat Peuteman aanhaalt is een kilo gehakt van 3,49 euro. Ze citeert een werkloze moeder van drie: ‘ Het is niet moeilijk om vlees uit je menu te schrappen, wel om het te vervangen door ingrediënten die echt lekker zijn én de noodzakelijke voedingsstoffen bevatten.’ Een aantal zaken worden hier door elkaar gehaald. De combinatie goedkoop en vegetarisch is niet het probleem, zoals de moeder zelf aanhaalt. ‘ Integendeel, we merken dat veel kansarmen verplicht zijn om vegetarisch te eten, omdat vlees en vis te duur zijn’, zegt Caroo Torfs, projectmedewerker voedseloverschotten bij de vzw Komosie. ‘Niet vegetarisch maar wel biologisch eten is voor velen onbetaalbaar, maar dat is wat anders.’ Het zijn hardnekkige associaties – dat vegetarisch eten gelijkstaat aan biologisch eten en aan het eten uit dure natuurwinkels. En dat alles wat biologisch is en uit natuurwinkels komt ook nog eens gezond is. Dagen Zonder Vlees draait niet rond biologische voeding (of natuurwinkels). Er wordt alleen gevraagd minder vlees of vis te eten, en iets níet consumeren is per definitie goedkoop. Maar kan vegetarisch ook goedkoop én voedzaam zijn? ‘Eet je nog producten van dierlijke oorsprong – zuivel en eieren – dan zijn de mogelijkheden eindeloos. Maar de vitaminen, mineralen en proteïnen die in vlees zitten, kan je evengoed halen uit plantaardige en goedkope combinaties van bijvoorbeeld peulvruchten, aardappelen en tarwekiemen’, zegt Evelyne Mertens, diëtiste van de vzw Eva (Ethisch Vegetarisch Alternatief ). ‘En wie het vlees op zijn bord strikt wil
vervangen door vleesvervangers – zoals tofoe, tempé en burgers – kan in verschillende prijscategorieën terecht. Aldi, om maar een voorbeeld te noemen, verkoopt óók tofoe (5,16 euro
per kilo, red.) en die is niet duurder dan vlees en even voedzaam als de tofoe van duurdere merken.’ De vzw Eva organiseert kookworkshops voor kansarmen en buurtorganisaties. ‘ We werken met de producten die deelnemers in de goedkopere supermarkten kunnen vinden en leren hen voedzame vegetarische maaltijden te bereiden die 1 tot 3 euro per persoon kosten’, zegt projectleider Melanie Jaecques. Op het menu staan gerechten als groentetaart, een stoofpotje van broccoli en linzen, chili-bataatburgers en pompoenlasagne.
Conclusie: ‘Biologische rundslapjes, quornburgers, kabeljauw of notenmengelingen’ zijn inderdaad een privilege voor wie het zich kan veroorloven, maar ze zijn niet waarover Dagen Zonder Vlees gaan. Het is perfect mogelijk om vlees en vis te laten staan en toch lekker, voedzaam en goedkoop te eten.
VAN ONZE REDACTRICE LOTTE ALSTEENS ‘Niet vegetarisch maar wel biologisch eten is voor velen onbetaalbaar , maar dat is wat anders’ CAROO TORFS Vzw Komosie