België in kopgroepbeste betalers

In slechts een handvol parlementen wordt meer verdiend dan in België. Maar de kloof met de burger blijft binnen de perken.

| ‘ Hoe kan ik nu oordelen of mijn loon fatsoenlijk is?’, vroeg Peter De Roover (N-VA) zich vorige week af in deze krant

(DS 25 februari). Hij deed die uitspraak in de nasleep van de heisa rond de verloning van Kamervoorzitter Siegfried Bracke (N-VA) en de Gentse schepenen Tom Balthazar (SP.A) en Christophe Peeters (Open VLD).

De nasleep van de Publipart-affaire leidde tot de massale publicatie van politieke loonbrieven, maar of Belgische politici nu veel of weinig verdienen in vergelijking met hun collega’s in andere landen, wisten we daarmee nog niet. De Roover wil graag dat een extern bureau zich over de zaak buigt en de Belgische parlementaire bezoldigingen afzet tegen die van andere landen. Om de zaak geen hele krokusvakantie te laten liggen, trokken we zelf op speurtocht langs de nationale parlementen van de Europese lidstaten. Dat levert al heel wat interessant vergelijkingsmateriaal op.

De eerste vaststelling is dat geen enkel parlement in Europa zo goed betaalt als het Europees Parlement. Het basisbrutoloon en de vaste onkostenvergoeding, samen met een conservatieve schatting van de presentiegelden, leiden tot een maandelijkse vergoeding van 14.050,05 euro bruto. Reiskosten buiten beschouwing gelaten.

Veel scheelt dat niet met Italië en Duitsland. Daar krijgen nationale parlementsleden elke maand respectievelijk 13.938 en 13.645,59 euro bruto. Afgezet tegen de gemiddelde lonen in hun land steken de Italianen er het verst boven uit. Een parlementslid verdient daar bijna zes keer meer dan de Italiaanse Jan Modaal. In de Bundestag is er een factor vier tegenover de gemiddelde Duitser.

Porno en hondenbrokken

België staat in de rangschikking van de nationale parlementen op de zesde plaats, net onder de Britten. Al zou die afstand in werkelijkheid weleens groter kunnen zijn. Het Britse Lagerhuis kwam enkele jaren geleden nog in opspraak na een schandaal over uit de hand gelopen vergoedingen voor weinig relevante onkosten als hondenbrokken en pornofilms.

De rapporten van de anticorruptiegroep van de Raad van Europa leren dat er ook in andere landen nog werk aan de winkel is. In Litouwen, bijvoorbeeld, dat op de vingers getikt werd, omdat parlementsleden hun budgetten voor medewerkers vooral gebruikten om familieleden aan een job te helpen. De regels werden daarop aangescherpt, maar de praktijk blijkt moeilijk uit te roeien. Parlementsleden maakten al snel afspraken onder mekaar om de regels te omzeilen, door simpelweg mekaars familieleden aan te werven.

Griekse kloof

Na de groep van landen waar parlementsleden 9.000 euro verdienen, volgt een heel peloton van landen waar parlementsleden elke maand 7.000 tot 8.000 euro opstrijken: Finland, Denemarken, Ierland, Griekenland... Vooral bij de Grieken gaapt er een erg grote kloof met de gewone burgers. In het parlement verdien je vijf keer meer. Ook in Litouwen en Slovakije zijn de verschillen groot.

In veel (Oost-Europese) landen wordt gerekend op basis van het gemiddelde ambtenarenloon. In Hongarije wordt dat maal zes gedaan, in Bulgarije en Slovakije maal drie.

In Spanje, Denemarken en Luxemburg is de loonspanning tussen de politiek en het gemiddelde loon veruit het kleinst. Het gaat telkens om zo’n 2.000 à 2.500 euro verschil. In Luxemburg en Denemarken speelt mee dat het ‘modale’ inkomen al vrij hoog ligt.

In Denemarken, Luxemburg en Spanje is de loonspanning tussen de politiek en het gemiddelde loon het kleinst