‘Helft van vrouwen en kinderen misbruikt bij vlucht via Libië’
Tienduizenden vrouwen en kinderen die via Libië naar Europa willen vluchten, worden onderweg misbruikt en mishandeld door smokkelaars en mannen in uniform. ‘Een dodelijke vlucht voor kinderen’, stelt Unicef.
| Onder de 256.000 illegale migranten die zich eind 2016 officieel in Libië bevonden, waren er ruim 30.000 vrouwen en 23.000 kinderen, aldus Unicef. Een derde van die kinderen reisde zonder ouders. Het gaat om de officiële cijfers, mensenrechtenorganisaties stellen dat het aantal in de praktijk misschien drie keer hoger ligt.
Libië is al jaren een aantrekkingspool voor vluchtelingen uit Afrika, maar ook uit Arabische landen in het Midden-Oosten. Die vluchtelingen hopen in Libië, dat in chaos verkeert sinds de opstand tegen dictator Moammar Kadhafi in 2011, werk te vinden of een boot voor de oversteek naar Europa. Alleen al vorig jaar kwamen in Italië ruim 25.000 vluchtelingenkinderen aan, de meeste van hen zonder ouderlijke begeleiding.
De oversteek is elk jaar dodelijk voor duizenden vluchtelingen, maar ook de reis naar de kust van de Middellandse Zee blijkt vol gevaren, aldus Unicef. Uit interviews met 122 vluchtelingen leidt de VN-kinderorganisatie af dat driekwart van de kinderen onderweg geweld meemaakt. Een derde van hen zegt dat dat in Libië is gebeurd. De helft van de vrouwen en kinderen met wie Unicef sprak, zegt het slachtoffer te zijn geweest van seksueel geweld.
Officieuze detentiecentra in handen van lokale milities blijken weinig meer dan kampen voor dwangarbeid
‘De route wordt haast volledig gecontroleerd door smokkelaars, mensenhandelaars en anderen die azen op wanhopige vrouwen en kinderen die een toevluchtsoord zoeken of gewoon een beter leven’, zegt Afshan Khan, Unicefcoördinator voor de vluchtelingencrisis in Europa. ‘ De centrale Middellandse Zee-kust van Noord-Afrika naar Europa is een van de dodelijkste en gevaarlijkste routes voor vrouwen en kinderen.’
Die worden vaak al gearresteerd aan de Libische grens en ondergaan daar systematisch ge- weld. Mannen die proberen tussen te komen, worden met de dood bedreigd. Kinderen krijgen daarbij geen andere behandeling. Ze worden vaak opgesloten met volwassenen. Vooral officieuze detentiecentra in handen van lokale milities blijken volgens Unicef ‘weinig meer dan dwangarbeidskampen en geïmproviseerde gevangenissen’.
Jonge vrouwen worden gedwongen anticonceptiemiddelen te gebruiken om niet zwanger te worden. Seksueel misbruik komt ook geregeld voor onderweg aan checkpoints van milities en allerlei ‘ mannen in uniform’, zei bijna de helft van de vrouwen en kinderen die Unicef sprak. Het misbruik overkwam velen van hen op verschillende locaties.
‘De conclusies van dit rapport zijn vrij helder en schokkend’, zei Unicef-woordvoerster Sarah Crowe aan nieuwszender Al Jazeera. ‘De getuigenissen van deze kinderen zijn verrassend en verschrikkelijk.’ Volgens Crowe kan ‘je niet naar Libië kijken als een geïsoleerd probleem. Libië kan in zijn huidige situatie niet de oplossing bieden voor de aanhoudende crisis. Het is ondenkbaar om bijvoorbeeld kinderen terug te sturen naar zo’n situatie’.
‘We moeten werken aan een oplossing voor de wortels van dit probleem, en meer doen om kinderen onderweg te ondersteunen op elke etappe van hun route.’