De ‘Dagen zonder’-acties luiden een omslag in richting gezond eten en milieubewust leven, hoopt De hardnekkigste welvaartsziekte is routine
sant criterium is het vermogen van een voedingspatroon om medicatie te vermijden of te minimaliseren. Uit onderzoek van Dean Ornish uit 1990 bleek dat ernstige atherosclerose of aderverkalking op relatief korte termijn kon worden gereduceerd bij 82 procent van de hartpatiënten die opteerden voor een volledig plantaardig dieet zonder dierlijke producten. Het plantaardige dieet leidde, zonder de hulp van medicatie, tot een lagere cholesterol, een lagere bloeddruk, een lager lichaamsgewicht, een vermindering van de medicatie tegen diabetes type 2 en andere voordelen zoals minder pijn voor patiënten met reumatische artritis. In de controlegroep – hartpatiënten die traditioneel bleven eten – werd bij 53 procent van de deelnemers een verslechtering van de atherosclerose vastgesteld. Bill Clinton koos voor een plantaardig dieet na een derde hartoperatie en kon daardoor zijn hartproblemen oplossen en de medicatie afbouwen. Niet slecht voor een eenvoudig en traditioneel voedingspatroon.
Toch beweert niemand dat een plantaardig dieet een mirakeloplossing biedt voor elk medisch probleem. Elke mens is anders en niet iedereen heeft de ultieme preventieambities. Wel heeft iedereen baat bij meer groenten, meer fruit en minder dierlijke en verwerkte producten.
Dokters die vooral een gezonder dieet aanbevelen, krijgen hun boodschap niet altijd verkocht. Heel wat patiënten zijn ervan overtuigd dat ze al behoorlijk tot zeer gezond eten. Anders gaan eten is dan vooral een organisatorische last met amper voordelen.
Een kerngezonde twintiger ligt wellicht niet wakker van preventiebaten op lange termijn. Maar de productie van vlees is vandaag ook verantwoordelijk voor 14,5 tot 18 procent van de globale uitstoot van broeikasgassen. Dat aandeel is te vergelijken met de totale uitstoot door alle transportstromen. De productie van veevoeders en de expansie van graasweiden leiden tot ongeveer 75 procent van de ontbossing van de regenwouden. En dan is er nog het stikstofprobleem. In de meeste westerse landen is de vleesconsumptie per hoofd vandaag stabiel of licht dalend. Maar in de groeilanden stijgt de vleesconsumptie per hoofd mee met het inkomen. Een convergentie van de mondiale vleesconsumptie per hoofd naar het westerse voorbeeld stelt ons voor zeer grote ecologische uitdagingen.
De transitie naar een meer plantaardig voedingspatroon biedt alleen maar voordelen. Toch blijkt het doorbreken van onze dagelijkse routine dikwijls lastig. Verandering initiëren en volhouden is makkelijker en leuker in een netwerk. Acties zoals Dagen Zonder Vlees bieden zo’n laagdrempelig netwerk. Je doet het niet alleen en je beslist zelf hoe
hoog je
de legt. Wie de smaak te pakken krijgt, kan later altijd een volgende stap zetten door als e-coach of e-mentor anderen te begeleiden bij hun verandering. Zo heeft je individuele keuze een veel grotere impact. De beste van die virtuele netwerken worden vandaag ondersteund door medische professionals, omdat het besef groeit dat een sterk preventiebeleid altijd rendeert. Ook private bedrijven ontdekken het belang van preventie en investeren in zachte stimuli. Gezond menselijk kapitaal rendeert nog altijd het best. lat